Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ABD’nin yaptırım tehditlerine karşı Cezayir’i savundu

Sergey Lavrov, Rusya ve Cezayir’in baskılara meydan okuyan stratejik ortaklığı olduğunu vurguladı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 10 Mayıs 2022’de Cezayirli mevkidaşı ile Cezayir Dışişleri Bakanlığı binasında bir araya geldi. (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 10 Mayıs 2022’de Cezayirli mevkidaşı ile Cezayir Dışişleri Bakanlığı binasında bir araya geldi. (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)
TT

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ABD’nin yaptırım tehditlerine karşı Cezayir’i savundu

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 10 Mayıs 2022’de Cezayirli mevkidaşı ile Cezayir Dışişleri Bakanlığı binasında bir araya geldi. (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 10 Mayıs 2022’de Cezayirli mevkidaşı ile Cezayir Dışişleri Bakanlığı binasında bir araya geldi. (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Kongresi üyelerinin askeri silahlar alanında Moskova-Cezayir iş birliği nedeniyle ABD’nin Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası’nı (CAATSA) uygulamaya çalışmasına karşı Cezayir’i savundu. Lavrov’un açıklaması, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’un mayıs ayında Rusya’yı ziyaret edeceğini açıklamasından birkaç gün sonra geldi. Söz konusu ziyarette, iki ülke arasında askeri alan da dahil olmak üzere çeşitli konularda yakınlaşmayı artırmaya yönelik yeni projelerin imzalandığının duyurulması bekleniyor.
Rusya Dışişleri Bakanı önceki gün Russia Today kanalının Arapça sayfasında yayınlanan bir röportajda, ‘Washington’ın (Ukrayna savaşı konusunda) Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmadığı için Cezayir’e yaptırım uygulama planı’ ve ‘ABD baskısının Cezayir’in Rusya’ya yönelik politikasını etkileyip etkilemeyeceğine’ yönelik bir soruya şu cevabı verdi:
“Bir temsilci grubu olduğunu duydum. Sanırım 27 kişi. Dışişleri Bakanı Blinken’a özel bir mesaj göndererek, Cezayir’in yaptırımlara katılmamasından duyulan memnuniyetsizliklerini dile getirmişler. Bu bağlamda Cezayir’in ABD'nin Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulanmasını önermişler. Bildiğiniz gibi; ‘Yanlış kişiye çattınız’ diye bir atasözümüz var. Zira Cezayirliler, onlara ne yapmaları gerektiği söylenecek ya da kendi ulusal çıkarlarıyla doğrudan çelişen direktifleri uygulamaları beklenebilecek kimseler değiller. Diğer birçok ülke gibi Cezayir de kendisine, tarihine ve çıkarlarına saygı duyuyor. Ayrıca politikalarını, ‘şeker vaat eden’ ve ‘ortak’ dedikleri kişilerin meşru menfaatlerini ihlal etmeye çalışanlarla perde arkasında yapılan anlaşmalara değil, kendi çıkarlarına göre kararlaştırıyor.”
Lavrov sözlerini şöyle sürdürdü:
“Rusya ile Cezayir arasında ‘baskılara meydan okuyan’ bir stratejik ortaklık bulunuyor. Zira Cezayir ile iyi bir geçmişimiz oldu. Sömürgeciliği sona erdirme mücadelesinde Cezayir’i destekledik ve Cezayir Cumhuriyeti’ni ilanından üç ay önce resmi olarak tanıdık.”
Lavrov ayrıca Cumhurbaşkanı Tebbun’un ‘Rusya-Cezayir stratejik ortaklığının temelini, tarihini ve geleceğini anladığını’ vurguladığı açıklamasını şöyle sürdürdü:.
“Cezayir ile her alanda aktif bir diyalogumuz var. Aramızdaki ticaret ve ekonomik ilişki oranı oldukça etkileyici. Ayrıca Afrika’daki en büyük üç ortağımızdan biri.”
Rusya Dışişleri Bakanı, OPEC Plus çerçevesinde Cezayir ile Rusya arasındaki ortaklığa da övgüde bulundu. Aralarında enerji fiyatlarının istikrarı konusunda fikir birliği olduğunu belirten Bakan şunlrı söyledi:
“Bu nedenle, hiç kimse ABD ve müttefiklerinin Rus petrol ve gazına konusunda yapmaya çalıştığı gibi, fiyatları manipüle etmeye ve fiyatları bir tarafa veya diğer tarafa yönlendirmeye çalışmamalı.”
ABD Kongresi’nin 27 üyesi eylül ayında, Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a Cezayir hükümetine Rusya ile silah anlaşmaları nedeniyle yaptırım uygulanması çağrısında bulunan bir mektup gönderdi. Mektup, ‘Cezayir ile Rusya arasında büyüyen yakın ilişkilerle ilgili endişeleri’ içeriyordu. 27 üyenin çağrısı, kendi ifadelerine göre Cezayir’in 2021’de Rusya ile 7 milyar doları aşan silah anlaşmaları imzalaması ve Rusya’nın başka hiçbir ülkeye satmadığı gelişmiş Suhoy Su-57 savaş uçağı satışının da bu anlaşmalar arasında yer almasına dayanıyordu.
Cezayir, ABD’nin yaptırım uygulama tehdidine resmi bir yanıt vermedi. Ancak Cumhurbaşkanı Tebbun, aralık ayında Cezayir devlet televizyonunda yayınlanan bir röportajda konuya dair şunları söyledi:
“Rusya dost bir ülke, ABD de öyle. Çin, Hindistan ve Avrupa Birliği ülkeleri de dostlar. Sorun bunun neresinde? Dost olmanız bize diğerine gidip gitmeyeceğimizi söylemenizi mi sağlıyor? Hayır. Rusya’yı ziyaret edeceğim çünkü bu ülke ile ilişkilerimiz eskiye dayanıyor. Aynı şekilde Çin’i de ziyaret edeceğim.”
Cezayir Cumhurbaşkanlığı geçtiğimiz salı günü Tebbun’un Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesi sırasında ‘Abdulmecid Tebbun’un mayıs ayında Rusya Federasyonu’na gerçekleştireceği resmi ziyaret’ için anlaştığını duyurdu.



Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.


Selam: Silahlar yakında Litani ve Evveli nehirleri arasındaki bölgeyle sınırlı kalacak

Başbakan Nevvaf Selam, Mekanizma Komitesi'ndeki Lübnan heyetinin başkanı Simon Karam'ı kabul etti, (Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Nevvaf Selam, Mekanizma Komitesi'ndeki Lübnan heyetinin başkanı Simon Karam'ı kabul etti, (Başbakanlık Ofisi)
TT

Selam: Silahlar yakında Litani ve Evveli nehirleri arasındaki bölgeyle sınırlı kalacak

Başbakan Nevvaf Selam, Mekanizma Komitesi'ndeki Lübnan heyetinin başkanı Simon Karam'ı kabul etti, (Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Nevvaf Selam, Mekanizma Komitesi'ndeki Lübnan heyetinin başkanı Simon Karam'ı kabul etti, (Başbakanlık Ofisi)

Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, ordunun silahlanmayı kısıtlama planının ikinci aşamasının, yakında başlayacak şekilde, güneyde Litani Nehri ile kuzeyde Evveli Nehri kıyıları arasında, üçüncü aşamasının Beyrut ve Lübnan Dağı'nda, dördüncü aşamasının Bekaa Vadisi'nde ve sonrasında da diğer bölgelerde uygulanacağını belirtti.

Selam, Lübnan askeri kurumunun yaptıklarının, Litani Nehri'nin güneyinden güney sınırlarına kadar uzanan bölge üzerinde devlet otoritesinin tam anlamıyla genişlemesine yol açtığını, ancak İsrail'in işgal ettiği noktalardan derhal çekilmesi gerektiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Selam, Bakanlar Kurulu'nun yeni yılın başında ilk aşamayı değerlendirmek üzere toplanacağını belirtirken, İsrail'in karşılıklı adımlar atması, saldırılarını durdurması ve ateşkes kararını ihlal etmesinin engellemesi gerektiğinin altını çizdi. Ancak Selam, bunun Lübnan'ın silah kontrol planının ikinci aşamasına geçmesini engellemeyeceğine inandığını belirtti. İkinci aşama, Litani Nehri'nin kuzeyinden Evveli Nehri bölgesine kadar uzanan nispeten geniş bir alanı kapsıyor.