Moritanyalılar genel seçimlerin ikinci turunda oy kullanıyor

İktidar partisi parlamentoda rahat bir çoğunluğa doğru ilerliyor

Genel seçimlerin ikinci turundan bir kare (AFP)
Genel seçimlerin ikinci turundan bir kare (AFP)
TT

Moritanyalılar genel seçimlerin ikinci turunda oy kullanıyor

Genel seçimlerin ikinci turundan bir kare (AFP)
Genel seçimlerin ikinci turundan bir kare (AFP)

Moritanyalı seçmenler dün (Cumartesi), genel seçimlerin ikinci tura kalmasının ardından yurtdışında bulunan dört seçim bölgesi (Asya, Avrupa, Afrika ve ABD) dahil olmak üzere 22 seçim bölgesinde oy kullandı.

İlk turda iktidardaki Adalet Partisi 176 sandalyeden 80’ini kazandı. 400 binden fazla Moritanyalı seçmen, Meclis’te geri kalan 36 milletvekilini seçmek için sandık başına gitti. Adalet Partisi’nin mutlak çoğunluğu elde etmek için 9 sandalyeye ihtiyacı var ve 15’ten fazla seçim bölgesinde ikinci turda yarışıyor.

Saatler süren oylamanın ardından, Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu sözcüsü Muhammed Taki Allah Veled Adhem düzenlediği basın toplantısında, katılımın öğle saatlerinde yüzde 34’e ulaştığını söyledi. İkinci turun ‘şeffaf, sorunsuz ve sakin bir şekilde gerçekleştiğine’ dikkat çekti.

Sözcü komitenin ‘herhangi bir sorun kaydetmediğini ve oy kullanma noktalarının herhangi bir gecikme olmaksızın zamanında açıldığını’ sözlerine ekledi. Sorun yaşanmamasını, ilk yarıdaki gibi 6 farklı liste üzerinden 5 bin ofis yerine, ikinci turda bir milletvekili seçim listesi ve bin sandıkla sınırlı olmasına bağladı.

Seçmenler, bir sandık merkezinin duvarının yanında güneşten korunuyor (Şarku’l Avsat)
Seçmenler, bir sandık merkezinin duvarının yanında güneşten korunuyor (Şarku’l Avsat)

Muhalefet partileri, seçimlerin ilk turuna hile karıştığına ifade ederek sonuçları kabul etmeyi reddediyor. Perşembe günü yeniden seçim talebiyle gösteriler düzenlendi ancak Ulusal Reform ve Kalkınma Birliği (Müslüman Kardeşler), Cumhuriyetçi Birlik ve Demokrasi Cephesi (Liberal) ve İlerici Halk İttifakı Partisi (Milliyetçi Nasırcı) gibi bazı muhalefet partileri ikinci tura katıldı.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’daki Moritanya topluluklarının oy kullandığı Asya’daki seçim bölgesinde, iktidardaki Adalet Partisi ile yarışan muhalif Ulusal Reform ve Kalkınma Birliği partisi, ikinci turda bazı ihlalleri kaydettiğini söyledi ve Abu Dabi’deki oy verme merkezlerinden birinde parti temsilcisinin ‘kovulduğunu ve tehdit edildiğini’ belirtti.

Parti, yaptığı basın açıklamasında, Moritanya Büyükelçiliği çalışanlarının oylamayı izlerken temsilcilerine yönelik ‘taciz ve baskı’ uyguladığını açıkladı. Parti, yaşananları ‘ilk yarıdaki yolsuzluğun ve başarısızlığın devamını teyit eden demokratik olmayan bir uygulama’ olarak nitelendirdi.

Ancak Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu, muhalefet partisinin söylediklerini yalanladı. Parti temsilcisinin oylamanın gidişatını gözlemlediği bir fotoğrafını yayınladı ve ‘oylamanın herhangi bir ihlal veya engel olmaksızın sorunsuz bir şekilde yürütüldüğünü’ açıkladı.

 Moritanya’nın güneyindeki Rosso’da bir sandık merkezinin kapısında bekleyen seçmenler (Şarku’l Avsat)
Moritanya’nın güneyindeki Rosso’da bir sandık merkezinin kapısında bekleyen seçmenler (Şarku’l Avsat)

İktidardaki Adalet Partisi, gelecekte diğer partilerle ittifak kurma ihtiyacı duymadan bir hükümet kurmasını sağlayacak bir şekilde parlamentoda çoğunluğu elde etme eğilimindeyken, parti ülke içindeki seçim bölgelerine egemenliğini kuruyor ve 2024 yılının ortalarında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmaya hazırlanıyor. Bununla birlikte iktidar partisi, bu seçimlerde, Moritanya’da demokrasinin başlangıcından bu yana ilk kez oylamanın yapıldığı yurt dışındaki seçim bölgelerinde, muhalefet partilerinin şiddetli rekabetiyle karşı karşıya kaldı. Zira ilk turda tam bir başarıya ulaşamadı. İki muhalefet partisinin ikinci turda yarıştığı ABD’de rekabetin dışarıda kalırken, Avrupa, Asya ve Afrika çevrelerinde muhalefet partileri koalisyonu ile karşı karşıya kaldı.

Bu seçimler, 2019’da iktidara gelen Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani liderliğindeki ilk seçimler olması nedeniyle büyük önem taşıyor. Söz konusu seçimler aynı zamanda muhalefetin sonuçlarını sorgulamasına rağmen, geçen Eylül ayında imzalanan bir siyasi anlaşmaya göre, muhalefet ve sadık partiler arasında anlaşmaya varılarak yapılacak ilk seçim oluyor.



Moritanya’da muhalefet seçimlerin iptalini talep etti

İçişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Seçim Komisyonu temsilcileriyle yaptığı toplantıda (İçişleri Bakanlığı)
İçişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Seçim Komisyonu temsilcileriyle yaptığı toplantıda (İçişleri Bakanlığı)
TT

Moritanya’da muhalefet seçimlerin iptalini talep etti

İçişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Seçim Komisyonu temsilcileriyle yaptığı toplantıda (İçişleri Bakanlığı)
İçişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Seçim Komisyonu temsilcileriyle yaptığı toplantıda (İçişleri Bakanlığı)

Moritanya İçişleri Bakanlığı dün (Çarşamba) siyasi partilerle 13 Mayıs Cumartesi günü düzenlenen seçimlerin sonuçları ile ilgili gece başlayan ve bugün sabaha kadar devam eden bir toplantı yaptı. Bazı partiler seçimlerin yeniden yapılması yönünde taleplerini sundular. 7 saatten fazla süren toplantıya, Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu temsilcilerinin yanı sıra ülkedeki tüm siyasi partilerin (25) temsilcileri katıldı. Bu toplantı, geçen yılın Eylül ayında hükümet ve partiler arasında imzalanan siyasi anlaşmanın şartlarının uygulanması çerçevesinde gerçekleşti. Siyasi anlaşma seçimlerin çeşitli partiler arasında katılımcı bir şekilde düzenlenmesinin önünü açtı.

Bahse konu toplantıda muhalefet partileri seçimlerin yeniden düzenlenmesi yönünde talepte bulundu. Muhalefet partileri seçimlerin, ‘büyük organizasyonel boşluklar ve yaygın hilecilik’ gölgesinde yapıldığını iddia ediyor.

Toplantı sırasında muhalefet temsilcisi, seçim sonuçlarının güvenilirliğini sarsan ‘ihlallerin boyutlarını kanıtlayan deliller’ olduğunu söyledi. Muhalefetin öne sürdüğü en önemli argümanlardan biri, iktidar ve muhalefetteki siyasi partiler arasında bir anlaşma olmasına rağmen seçimlerin erken yapılması ve anayasal süreye uyulmaması. Muhalefet, seçim tarihinin öne alınmasının seçimlerin yeniden yapılmasını gerektiren büyük sorunlara neden olduğunu savunuyor.

Muhalefetin ihlallerle suçladığı seçim kampanyası atmosferinden bir kare (Şarku’l Avsat)
Muhalefetin ihlallerle suçladığı seçim kampanyası atmosferinden bir kare (Şarku’l Avsat)

İktidar kanadındaki bir parti muhalefetin seçimlerde hile iddiasını destekledi. Ancak iktidardaki İnsaf Partisi ve siyasi yelpazenin geri kalanı buna şiddetle karşı çıktı. İnsaf Partisi temsilcisi seçimlerde yaşanan boşluklardan ve sorunlardan etkilendiklerini ancak ortada kanıt olmadan seçimlerde ‘hile’den bahsetmenin kabul edilemez olduğunu söyledi.

Örgütlenme sorunlarının nihai sonuçları etkileyecek boyuta ulaşmadığını vurgulayan iktidar partisi temsilcisi, "Bu nedenle, yeniden seçim talebi mantıksız ve çok fazla çaba ve zaman kaybına yol açacaktır" dedi.

Moritanya Cumhurbaşkanı geçtiğimiz Cumartesi seçimlerinde oyunu kullanırken (Şarku’l Avsat)
Moritanya Cumhurbaşkanı geçtiğimiz Cumartesi seçimlerinde oyunu kullanırken (Şarku’l Avsat)

Çoğunluk koalisyonundaki diğer bazı partiler de yeniden seçim talebini reddetti. Bu partiler iktidar bloğundaki Adalet Partisi’ne karşı seçimleri kazanan partiler. Adalet Partisi ise seçimleri kaybetmesine rağmen muhalefetin seçimlerde hile iddialarını reddediyor.

Toplantıyı yöneten Moritanya İçişleri Bakanlığı Genel Sekreteri ise şunları söyledi:

Farklı bakış açıları doğal bir meseledir, ancak önemli olan herkesi tatmin edecek bir çözüme ulaşmak için görüşmelerin devam etmesidir. Bakanlık seçimlerde sorunlar ve boşluklar olduğunun farkında, ancak tüm bu engellerin aşılması için toplantı ve görüşmelerin açık kalması gerekiyor. Siyasi partiler arasında istişarelerin sürdürülmesi önemli. Çünkü ülke gelecek yıl cumhurbaşkanlığı seçimleri yapacak. Üst makamlar tüm teklif ve görüşlere açıktır ve tartışılan her şey hakkında bir rapor sunulacaktır. Bu kapsamda muhalefet partileri gerilimi tırmandırmamalı. İstişare için bir fırsat verilmeli.

Muhalefet partileri ‘seçimlerde hile’ yapıldığını öne sürerek bugün (Perşembe) gösteri düzenleyecek. Muhalefet, iktidar ve muhalefet partileri arasındaki uzlaşma ile oluşturulmuş ve üyelerinin yarısı muhalefet partileri tarafından seçilmiş olmasına rağmen seçimlerin ‘başarısızlığından’ Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonu’nu sorumlu tutuyor.

Seçim Komisyonu Genel Sekreteri, "Zaman yetersizliğinin bazı eksikliklere ve boşluklara yol açması bekleniyordu. Ancak komite seçimlerden önce bu hataların önüne geçmek için teklifler sundu ve bu teklifleri reddeden muhalefetin kendisi oldu. Komite tüm siyasi partilerin gözlemlerine açık. Herhangi bir şikayet veya tebligat gelmedi. Yalnızca bir hile vakası kanıtlandı ve uygun işlem yapıldı" açıklamalarında bulundu.

Bu toplantılarla bağlantılı olarak ülke, 22 seçim bölgesinde yapılacak olan oylamanın ikinci turuna hazırlanıyor. Tüm bölgesel ve yerel meclisler ile parlamento bölgelerinin çoğu ilk turda kararını verdi. Seçim Komisyonu tarafından açıklanan ön sonuçlara göre, iktidardaki Adalet Partisi kesin galibiyet elde etti.

Seçim sonuçlarıyla ilgili tartışmalar alevlenirken, Moritanya polisi dün sabah (Çarşamba) seçim adayı Biram Velid Abid'i ifadeye çağırdı. Bir insan hakları aktivisti ve daha önce iki kez başkan adayı olan Abid, iddialara göre iktidar partisini seçimlere hile karıştırmakla suçlamış ve seçmenlerin oylarını korumaları için ‘silah taşıma’ uyarısında bulunmuştu.