Yerel yetkili: İsrail ordusu Golan sakinlerine ellerindeki silahları teslim etmeleri çağrısında bulundu

Golan Tepeleri'ndeki bir İsrail askeri aracı (Reuters)
Golan Tepeleri'ndeki bir İsrail askeri aracı (Reuters)
TT

Yerel yetkili: İsrail ordusu Golan sakinlerine ellerindeki silahları teslim etmeleri çağrısında bulundu

Golan Tepeleri'ndeki bir İsrail askeri aracı (Reuters)
Golan Tepeleri'ndeki bir İsrail askeri aracı (Reuters)

Suriye'nin Golan Tepeleri'nde yer alan bir kasabanın muhtarı dün (Pazartesi) AFP'ye yaptığı açıklamada, bölgeye saldırılar düzenleyen İsrail ordusunun temsilcileriyle görüştüğünü ve kendisine kasaba sakinlerinden silahlarını teslim etmelerini istediklerini söylediklerini doğruladı.

Cabata el-Haşab Muhtarı Muhammed Mazen Meryul, geçen aydan bu yana ordunun konuşlandığı kasabanın dış mahallelerinde, onların isteği üzerine İsrail askerleriyle görüştüğünü söyledi.

Beşşar Esed'in devrildiği gün olan 8 Aralık'ta İsrail, Donald Trump yönetimindeki ABD tarafından tanınan bir hamleyle, 1981'de ilhak etmeden önce 1967'de işgal ettiği Golan Tepeleri'nin kenarındaki askerden arındırılmış tampon bölgeye ordusunu konuşlandırdığını duyurdu.

Muhtar, “Onlarla bir toplantı yaptık ve elimizde 48 saat içinde teslim etmemizi istedikleri silahlar olduğunu söylediler. Eski Suriye ordusunun çökmesiyle silahlar köylerin içinde ve çevresinde bulunan askeri birliklere bırakılmıştı. Bazı sakinler askeri birliklere giderek silahları aldı” ifadelerini kullandı.

csdvfbgh
Cabata el-Haşab Muhtarı Muhammed Mazen Meryul (AFP)

İsrail ordusunun silahları taşıyan araçları fotoğrafladığını kendisine bildirdiğini söyleyen Muhtar, “Silah istedikleri ilk gün halka, askeri birliklerden silah alan herkesin belirli bir noktaya gelip silahları İsrail tarafına teslim etmesi gerektiğini duyurduk” dedi.

Muhtar sözlerini şöyle sürdürdü: “İkinci kez onlara artık silahımız olmadığını, silah varsa da Suriye Geçici Hükümeti’ne teslim edileceğini ve Suriye hükümeti varken sizinle görüşme ya da anlaşma yetkimiz olmadığını söyledik.”

Cabata el-Haşab kasabası, Suriye ile İsrail arasındaki Ayrılma Anlaşması uyarınca Birleşmiş Milletler (BM) barış güçlerinin konuşlandırıldığı tampon bölgede yer alıyor. İsrail ordusu zaman zaman kasabanın ana caddesinde devriye geziyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre yakındaki el-Baas kasabasında da İsrail tankları kasaba merkezinde konuşlanmış durumda.

Eski ordu güçleri, muhalif gruplar Şam'a ulaşmadan ve Beşşar Esed kaçmadan önce Suriye'nin güneyindeki mevzilerinden düzensiz bir şekilde çekilmişti.

BM, İsrail'in tampon bölgeyi ele geçirmesini 1974 tarihli Ayrılma Anlaşması’nın ihlali olarak değerlendiriyor.



Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
TT

Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)

Ortadoğu'nun en büyük megalit yapılarından Rujm el-Hiri'nin gözlemevi olarak kullanılmadığı ortaya çıktı. 

Golan Tepeleri'ndeki en az 5 bin yıllık Rujm el-Hiri, Hayaletler Çarkı diye de biliniyor. 

1968'de keşfedilen labirent benzeri yapının merkezinde yığılmış kayalar yer alıyor. Bunun etrafıysa bazalt taşlardan çok sayıda eşmerkezli çemberle çevrili. 

150 metre çapındaki bu devasa yapının inşa amacı uzun zamandır tartışılıyor. Bilim insanları, Hayaletler Çarkı'nın savunma kalesi veya önemli birinin mezarı olabileceği gibi teoriler öne sürüyor. 

Ancak "Doğu'nun Stonehenge'i" diye anılan yapının gözlemevi olduğu fikri diğerlerine kıyasla çok daha baskındı.

1998 tarihli bir çalışmada Rujm el-Hiri'nin, gündönümleri, ekinokslar, Sirius yıldızı ve diğer gökcisimlerinin konumuna göre hizalandığının bulunması bu teoriyi destekliyordu. 

Ancak İsrail'deki Tel Aviv ve Negev Ben-Gurion üniversitelerinden araştırmacılar bu teoriye büyük bir darbe vurdu.

Bulguları hakemli dergi Remote Sensing'de yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, Rujm el-Hiri'nin yer aldığı bölgedeki tektonik faaliyetlerin geçmişini inceledi. Araştırmacılar manyetik alanın kaya ve toprakta bıraktığı izleri de analiz etti.

Bilim insanları tektonik faaliyetler sonucu yapının yönünün zaman içinde değiştiği sonucuna vardı. Ekip makalede şöyle yazıyor:

Analizler, Rujm el-Hiri'nin bulunduğu alanın saat yönünün tersine döndüğünü ve ilk konumundan onlarca metre kaydığını ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, duvarların ve girişlerin yönünün MÖ 4000-2000 dönemiyle aynı olmadığını ve bu nedenle yapının, gökcisimlerine göre hizalanmadığını söylüyor:

Rujm el-Hiri'nin bir gözlemevi olması muhtemel değil.

Araştırmacılar yapının inşaatının MÖ 4500'lerde başlamış olabileceğini fakat çeşitli bölümlerin MÖ 3600 ila 2300'de yeniden inşa edildiğini düşünüyor. Ayrıca sonraki yüzyıllarda da birkaç değişiklik yapılmış olması muhtemel.

Rujm el-Hiri'nin tam olarak hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Yapının içinde çok az tarihi eser bulunması bilim insanlarının karşılaştığı en büyük zorluklardan biri.

Diğer yandan araştırmacılar bölgede pek çok şeyin keşfedilmeyi beklediğini düşünüyor. 

Independent Türkçe, Science Alert, IFLScience, Remote Sensing