Kara deliklerin Dünya'ya düşünüldüğünden 10 kat yakın olduğu keşfedildi

"Kozmik kapımızın eşiğinde"

Yıldız kütleli kara delikler, devasa yoğunluktaki yıldızların çekim kuvvetleri nedeniyle çökmesi sonucu oluşuyor (NASA)
Yıldız kütleli kara delikler, devasa yoğunluktaki yıldızların çekim kuvvetleri nedeniyle çökmesi sonucu oluşuyor (NASA)
TT

Kara deliklerin Dünya'ya düşünüldüğünden 10 kat yakın olduğu keşfedildi

Yıldız kütleli kara delikler, devasa yoğunluktaki yıldızların çekim kuvvetleri nedeniyle çökmesi sonucu oluşuyor (NASA)
Yıldız kütleli kara delikler, devasa yoğunluktaki yıldızların çekim kuvvetleri nedeniyle çökmesi sonucu oluşuyor (NASA)

Gökbilimciler Samanyolu Galaksisi'nin 1 milyar kadar yıldız kütleli kara deliğe ev sahipliği yaptığını düşünülüyor.

Ancak bunlardan sadece 20'sinin varlığı tespit edilebildi. Zira bunlar nispeten küçük kara delikler olduğu için gözlemlenmeleri çok zor oluyor.

Dünya'ya en yakın kara deliğin yaklaşık 1565 ışık yılı uzaklıkta olduğu biliniyor. Yeni bir araştırmaysa gezegenin çok daha yakınında kara delikler olabileceğini ortaya koydu.

İtalya'daki Padua Üniversitesi'nden astrofizikçi Stefano Torniamenti ve meslektaşları, 150 ışık yılı uzaklıktaki Boğa yıldız kümesini analiz ederek, burada iki veya üç yıldız kütleli kara deliğin saklanıyor olabileceğini buldu.

Araştırmacılara göre bu, "kozmik kapımızın eşiğinde" bir kara delik olduğu anlamına geliyor.

Torniamenti, "Simülasyonlarımız, Boğa kümesinin kütle ve boyutla ilgili özelliklerinin ancak kümenin merkezinde bazı kara deliklerin olması durumunda açıklanabileceğini gösteriyor" dedi.

Boğa kümesinin yaklaşık 625 milyon yaşında olduğu düşünülüyor. Yüzlerce yıldıza ev sahipliği yapan kümenin merkezinde yoğunlaşmış yıldız grupları var. Daha uzak olanlarda kümeden kopmaya başlıyor.

Kümenin yoğun bölgelerinde, yıldızların birbiriyle çarpışma ve birleşme ihtimalleri daha yüksek.

Söz konusu çarpışmaların sonucunda da yıldız kütleli kara deliklerin doğduğu biliniyor.

Torniamenti ve ekibinin simülasyonlarına göre, Boğa kümesinin özelliklerini en iyi açıklayacak senaryo, kümede iki veya üç yıldız kütleli kara delik olması.

Bu kara delikler ya halen kümede ya da 150 milyon yıldan daha kısa bir süre önce dışarı atıldı. Bu da onların halihazırda kümenin eteklerinde gezindikleri anlamına geliyor. 

Araştırmacılar kara deliklerin kesin yerlerini belirleyemedi.

Ancak bulgular, Boğa kümesinin Güneş Sistemi'ne en yakın kara delikleri içerdiğini düşündürüyor. Bu da kara deliklerin Dünya'ya düşünüldüğünden 10 kat yakın olması demek.

Barselona Üniversitesi'nden astrofizikçi Mark Gieles, konuyla ilgili şu açıklamada bulundu:

Bu gözlem, kara deliklerin varlığının yıldız kümelerinin evrimini nasıl etkilediğini anlamamızı sağlayacak.

Independent Türkçe



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe