Yıldızlararası seyahat: "Yıllar sürecek iletişim kesintilerine hazır olmak gerek"

En yakın yıldız sistemi Alpha Centauri, 4 ışık yılından daha uzakta

Zaman genişlemesi, Cristopher Nolan'ın bilimkurgu filmi Yıldızlararası'nda (Interstellar) teorik fizikteki tasvirlerine çok yakın biçimde işlenmişti (IMDb)
Zaman genişlemesi, Cristopher Nolan'ın bilimkurgu filmi Yıldızlararası'nda (Interstellar) teorik fizikteki tasvirlerine çok yakın biçimde işlenmişti (IMDb)
TT

Yıldızlararası seyahat: "Yıllar sürecek iletişim kesintilerine hazır olmak gerek"

Zaman genişlemesi, Cristopher Nolan'ın bilimkurgu filmi Yıldızlararası'nda (Interstellar) teorik fizikteki tasvirlerine çok yakın biçimde işlenmişti (IMDb)
Zaman genişlemesi, Cristopher Nolan'ın bilimkurgu filmi Yıldızlararası'nda (Interstellar) teorik fizikteki tasvirlerine çok yakın biçimde işlenmişti (IMDb)

Yıldızlararası yolculuğu başarmak insanlık için henüz imkansız görünüyor. Zira Güneş Sistemi'nin dışına çıkıp farklı yıldızlar arasında dolaşmak için olağanüstü bir hıza ulaşmak gerek.

Üstelik yeni bir araştırma, yolculuğa çıkacak astronotların yoğun bir iletişim kesintisine maruz kalacağına da işaret ediyor.

Hakem onayından geçmeyi bekleyen ve bilimsel makale arşivi arXiv'de erişime açılan araştırma makalesinde iletişim kesintilerinin yıllar sürebileceği ifade edildi.

Buradaki ilk sorun, ışığın kendisinin sınırlı bir hızda hareket etmesi. Örneğin mesajların Mars'a ulaşması birkaç dakika, ötegezegenlere ulaşması ise saatler sürüyor.

Daha uzun mesafeli iletişim söz konusu olduğunda Dünya'dan gönderilecek herhangi bir mesajın uzay aracına ulaşması yıllar alabilir.

Nitekim bizimkine en yakın yıldız sistemi Alpha Centauri, 4 ışık yılından daha uzakta.

Öte yandan iletişimin önündeki tek engel bu değil.

Ünlü fizikçi Albert Einstein'ın Özel Görelilik Teorisi'ne göre evrende zaman senkronize değil. Bu da uzay aracındaki yolcuların, zamanın Dünya'daki insanlara göre daha yavaş aktığı bir "zaman genişlemesi" yaşayacağı anlamına geliyor.

Bu etki halihazırda ölçülebilir nitelikte. Örneğin GPS uydularından gelen sinyallerin senkronizasyonunda bile bu etki dikkate alınıyor.

Ancak dikkate alınması gereken önemli bir sorun daha var.

Yıldızlararası ortamda seyahat edebilecek, hatta Samanyolu Galaksisi'nden çıkabilecek bir uzay aracı, zorunlu olarak ışık hızına yakın hareket etse bile iletişimin kesildiği dönemler geçirecek.

İki senaryo

Araştırmacılar makalelerinde iki varsayımsal yıldızlararası seyahat senaryosunu masaya yatırdı.

İlkinde, gezginler uzay araçlarını sabit 1 g'lik (Dünya üzerindeki ortalama yerçekimi ivmesi) bir ivmeyle hızlandırmaya devam etti. Bu sayede uzay aracını ışık hızına daha da yaklaştırdılar.

Ancak bu tür bir sabit ivme, bir çeşit olay ufku yaratıyor. Yani eğer Dünya'dan uzay aracına bir mesaj gönderilirse, bu mesaj da ışık hızıyla sınırlı olacaktı. Mesaj uzay aracına doğru hızla ilerleyecekti ama bu arada gemi de sinyalden uzaklaşacaktı.

Hesaplamalara göre mesaj yeterince erken gönderilirse, önemli bir gecikmenin ardından sonunda gemiye ulaşıyor. Ancak uzun süre beklerlerse asla ulaşmıyor çünkü uzay aracı her zaman mesajın bir adım ilerisinde oluyor.

İkinci senaryo da farklı zorluklar sundu. Bu senaryoda uzay aracı ilk başta sürekli hızlandu. Ancak yolculuğunun ortasında kendi etrafında dönerek yavaşladı. Böylece hedefini kaçırma ihtimali elenmiş oldu.

Ancak bu da iletişim zorluklarını beraberinde getirdi.

Hesaplamalar, uzay aracının belirli bir süre sonra Dünya'dan mesaj almayı bıraktığını gösterdi. Bu mesajlar ancak aracın hedefine ulaşıp hareket etmeyi bıraktığında varsayımsal astronotlara ulaştı.

Öte yandan uzay aracının Dünya'ya sinyal gönderebileceği ve bu sinyallerin her zaman hedeflerine ulaşabileceği görüldü.

Ayrıca hedeften gönderilen sinyaller (örneğin uzak bir gezegende halihazırda kurulmuş bir koloni), o yöne doğru seyreden uzay araçlarına her zaman ulaşabildi.

Bu hesaplamalar, ışık hızına yakın hareket eden uzay araçlarıyla iletişimin çok zor olacağı anlamına geliyor.

Diğer bir deyişle tüm yıldızlararası araçların kendi kendine yetebilmesi ve Dünya'daki kontrolörlere ihtiyaç duymadan çalışabilmesi gerekiyor.

Zira bir sorun çıkarsa, bunu Dünya'daki insanlara anlatmak ve yanıt almak mümkün olmayacak.

Independent Türkçe



Tesla yatırımcıları tedirgin: Hisseler neden çakıldı?

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Tesla yatırımcıları tedirgin: Hisseler neden çakıldı?

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Elon Musk pazartesi günü iki önemli mali darbe aldı: Tesla hisseleri, Donald Trump'ın kasımdaki seçim zaferinden önceki fiyatından daha düşük bir seviyeye geriledi ve X'te büyük bir kesinti yaşandı.

Tesla hisseleri, UBS'nin otomobil üreticisinin ilk çeyrek teslimatlarına ilişkin tahminini düşürmesinin ardından gün ortasında yüzde 14'ten fazla, piyasalar kapandığındaysa yüzde 15,43 düştü. Bu, Tesla'nın Eylül 2020'den bu yana en kötü günü oldu.

Bireysel hisseler 40 dolardan fazla değer kaybetti ve gazeteci Yashar Ali, hisselerin düştüğü her 10 dolar için Musk'ın net servetinin yaklaşık 4,7 milyar dolar azaldığını ve toplam miktarın 18,8 milyar dolar olduğunu belirtti.

Elektrikli araç üreticisinin hisseleri aralık ayında ulaştığı tüm zamanların en yüksek seviyesine kıyasla %51'den fazla değer kaybetti. Yatırımcılar, teknoloji girişimcisinin başkanla yakın bağlarının regülasyonlarla ilgili avantaj sağlayacağını tahmin ediyordu.
 

SDFRGTYH
Elon Musk'ın elektrikli araç üreticisi Tesla'nın hisseleri aralık ayında gördüğü tüm zamanların en yüksek seviyesine göre yüzde 51'den fazla değer kaybetti (AP)

Ancak Musk'ın giderek daha siyasi hale gelen sosyal medya paylaşımları ve tartışmalı Hükümet Verimlilik Bakanlığı'yla ilişkisi, Tesla'nın ABD ve özellikle Avrupa'daki markasını etkiliyor gibi görünüyor.

ABD genelinde Tesla tesisleri ve bireysel araç sahipleri, araçlara yönelik vandalizm ve kundaklama girişimlerinde artış olduğunu bildiriyor. Polisin CNBC'ye verdiği bilgiye göre, Colorado'nun Loveland kentindeki bir Tesla mağazasında ve servis merkezinde en sonuncusu cuma günü olmak üzere tekrarlanan olaylar meydana geldi.

Ayrıca Downdetector.com izleme sitesine göre, pazartesi günü X ciddi kesintiler yaşadı ve onbinlerce kullanıcı sunucularının çöktüğünü bildirdi.

Tesla hisselerinin çakılması, Trump'ın ekonomi politikalarıyla ilgili endişelere bağlı daha geniş düşüş eğiliminin bir parçası ve teknoloji odaklı Nasdaq Composite yüzde 3'ten fazla düştü.

Forbes'a göre, Musk'ın net serveti aralık ayında kırdığı 464 milyar dolarlık rekora kıyasla tam 139,4 milyar dolar azaldı ve an itibarıyla sadece 324,6 milyar dolar seviyesinde.

Yayın organına göre, Tesla'nın en büyük hissedarının net serveti pazartesi günü hisse senetlerindeki düşüşle birlikte 18 milyar dolar azalmış olsa da Musk, hâlâ dünyadaki diğer tüm insanlardan yaklaşık 115 milyar dolar daha fazla servete sahip.

Cuma günü Tesla, 2010'da Nasdaq'a girişinden bu yana şirketin en uzun negatif serisi olan 7. kayıp haftasını tamamladı. Musk'ın Washington'a gidip kendi deyimiyle “First Kanka” rolünü üstlenmesinden bu yana hisse senedi her hafta düştü.

Independent Türkçe