ABD Uzay Kuvvetleri, Musk'ın SpaceX roketiyle gizli göreve çıktı

"ABD ve Çin arasındaki uzay yarışında yeni sayfa"

İlk kez SpaceX roketiyle fırlatılan X-37B, daha önce çıkmadığı irtifaya erişebilir (Reuters)
İlk kez SpaceX roketiyle fırlatılan X-37B, daha önce çıkmadığı irtifaya erişebilir (Reuters)
TT

ABD Uzay Kuvvetleri, Musk'ın SpaceX roketiyle gizli göreve çıktı

İlk kez SpaceX roketiyle fırlatılan X-37B, daha önce çıkmadığı irtifaya erişebilir (Reuters)
İlk kez SpaceX roketiyle fırlatılan X-37B, daha önce çıkmadığı irtifaya erişebilir (Reuters)

ABD ordusunun X-37B robot uzay uçağı, Elon Musk'ın CEO'su olduğu SpaceX firmasının roketiyle fırlatıldı. 

NASA'nın Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Üssü'nde dün gerçekleştirilen fırlatmayla X-37B 7. kez göreve gönderilmiş oldu.

Bundan önce yapılan üç fırlatma denemesi teknik arızalar nedeniyle geri sayım aşamasında iptal edilmişti.

Pentagon, ABD Uzay Kuvvetleri'nin X-37B aracılığıyla 2010'dan beri yürüttüğü gizli ulusal güvenlik görevlerine dair bilgi paylaşmıyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'ın aktardığına göre uzay uçağının içinde, NASA'nın bitki tohumlarının uzaydaki radyasyona maruz kalması durumunda geçirdiği değişimleri gözlemlediği çalışmalarına ilişkin ekipmanlar taşınıyor. NASA, gelecekte Ay ve Mars'ta yapılacak uzun süreli görevlerde mahsul yetiştirilebilmesi üzerinde çalışıyor. 

Pentagon, X-37B'nin ne kadar irtifaya çıkacağına ilişkin açıklama yapmadı. Tasarımı gereği uzay uçağı 240 ila 800 kilometre yüksekliğe çıkabiliyor. Aracın fırlatılmasında ilk kez SpaceX'in Heavy Falcon roketi kullanıldı. Bu roket, robotik aracın daha önce çıkamadığı yüksekliklere ulaşmasını sağlayabilir. 

Pentagon'a bağlı Hava Kuvvetleri Departmanı'ndan geçen ay yapılan açıklamada, USSF-52 adlı görevde "yeni yörünge düzenleri ve gelecekte kullanılabilecek çeşitli uzay alanı farkındalık teknolojilerinin test edilmesinin planlandığı" belirtilmişti. Uzay alanı farkındalığı, Dünya'nın etrafındaki yapay nesnelerin takibini ve sınıflandırılmasını içeren bir çalışma alanı.

Uzay trafiğini takip eden ABD merkezli COMSPOC firmasından Bob Hall ise "Bu şey belki Ay'a gidip oraya bir takım ekipmanlar bırakabilir" dedi. 

Öte yandan X-37B'nin fırlatılması, Çin'in robotik uzay uçağı Shenlong'u 14 Aralık'ta yörüngeye göndermesinin ardından geldi. Haberde, bunun "ABD ve Çin arasındaki uzay yarışında yeni bir sayfa açtığına" dikkat çekildi. 

Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Long March 2F roketiyle gönderilen Shenlong'un görevi de Pekin tarafından gizli tutuluyor. 

ABD Uzay Kuvvetleri Komutanı General Chance Saltzman, bu ay başında yaptığı açıklamada Çin'in uzay uçağını ABD'ninkiyle benzer zamanlarda fırlatacağına dikkat çekerek, "Bunlar yörüngedeyken Dünya'dan en çok takip edilen iki araç" demişti.

Independent Türkçe



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT