1700 yıllık Roma yumurtasının hâlâ sağlam olduğu keşfedildi

Yapılan bir taramada, Roma dönemine ait olduğundan şüphelenilen bir dilek kuyusunda bulunan 1700 yıllık yumurtanın içindekilerin hâlâ sağlam olduğu tespit edildi

Aylesbury'de keşfedilen bir Roma yumurtasının türünün tek örneği olduğuna inanılıyor (Oxford Archaeology)
Aylesbury'de keşfedilen bir Roma yumurtasının türünün tek örneği olduğuna inanılıyor (Oxford Archaeology)
TT

1700 yıllık Roma yumurtasının hâlâ sağlam olduğu keşfedildi

Aylesbury'de keşfedilen bir Roma yumurtasının türünün tek örneği olduğuna inanılıyor (Oxford Archaeology)
Aylesbury'de keşfedilen bir Roma yumurtasının türünün tek örneği olduğuna inanılıyor (Oxford Archaeology)

Bilim insanları, yaklaşık 1700 yıllık olduğu tahmin edilen ve içinde hâlâ sıvı bulunan bir tavuk yumurtası buldu. Bu yumurtanın, dünyada türünün tek örneği olduğuna inanılıyor.

Yumurta, 2007-2016 yıllarında İngiltere'nin Buckinghamshire kontluğundaki Aylesbury'de yapılan bir kazı sırasında keşfedilmiş ve araştırmacılar o dönemde bunun "gerçekten eşsiz bir keşif" olduğunu söylemişti.

Kazı sırasında arkeologlar "güçlü bir koku" yayan diğer üç yumurtayı kırmış ancak dördüncü yumurta sağlam kalmıştı.

Oxford Archaeology'den uzmanlar, su dolu çukurun bir tür Roma dilek kuyusu olarak kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

Yeni yapılan bir mikro taramada yumurtanın sarısı ve akının hâlâ içinde olduğu tespit edildi. Bu yumurtanın o dönemden sağlam kalan tek yumurta olduğu düşünülüyor.

Yumurtanın 3D taraması, yumurta içeriğinin hâlâ içinde olduğunu ortaya çıkardı (Oxford Archaeology)
Yumurtanın 3D taraması, yumurta içeriğinin hâlâ içinde olduğunu ortaya çıkardı (Oxford Archaeology)

Oxford Archaeology'de kazı çalışmalarını yürüten kıdemli proje yöneticisi Edward Biddulph şunları söyledi:

İçindekileri gördüğümüzde gerçekten çok şaşırdık çünkü dışarı sızmış olmalarını bekliyorduk.

Son çalışmayı, yumurtayı daha ileri analizler için Kent Üniversitesi'ne götüren koruyucu Dana Goodburn-Brown yürüttü.

Biddulph, "Yumurta sağlam olmasının yanı sıra, ki bu zaten yeterince inanılmaz bir şey, bir de iç kısmında da sıvı olduğunu gösteren inanılmaz bir görüntü oluşmasını sağladı. Bu sıvı muhtemelen yumurtanın sarısı ve beyazı gibi unsurlardan oluşuyor" dedi.

Arkeologlar, keşfi 2007-2016 yıllarında yapılan bir kazı sırasında gerçekleştirmişti (Oxford Archaeology)
Arkeologlar, keşfi 2007-2016 yıllarında yapılan bir kazı sırasında gerçekleştirmişti (Oxford Archaeology)

Yumurta ayrıca Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'ne götürüldü ve burada müzenin kuş, yumurta ve yuvalar koleksiyonunun kıdemli küratörü Douglas Russell'a yumurtanın korunması ve içeriklerinin çıkarılmasıyla ilgili danışıldı.

Biddulph şunları söyledi:

Doğa Tarihi Müzesi'ni ziyaret ettiğimizde öğrendiğimiz üzere bu yumurta dünyada bilinen en eski örnek gibi görünüyor.

Arkeolog, "2 bin yıllık bir yumurtayla Londra'da dolaşmak biraz ürkütücüydü" itirafında bulundu.

Her ne kadar iyi korunmuş olsa da metro biraz korkutucuydu. Tabii onu cebimde taşıyormuşum gibi değildi.

Yumurta şu anda Aylesbury'deki Discover Bucks Müzesi'nde sergilenirken, hassas kabuğunu kırmadan içini çıkarmaya dair çalışmalar devam ediyor.

Biddulph, "Bu olağanüstü yumurta için daha fazla bilimsel araştırma potansiyeli çok yüksek ve bu da onun yaşamındaki bir sonraki aşama" dedi.

Independent Türkçe



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature