Gökbilimciler, şimdiye kadar kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti

Gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzakta bulunan ve SDSS J1531 olarak bilinen galaksi kümesinde şu ana kadar kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti

(AA)
(AA)
TT

Gökbilimciler, şimdiye kadar kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti

(AA)
(AA)

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansından (NASA) yapılan yazılı açıklamaya göre, gökbilimciler, gözlemlerinde Chandra X-ışını Gözlemevi ve Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) dahil çeşitli teleskoplar kullandı.

Gökbilimciler, milyarlarca yıl önce Dünya'ya 3,8 milyar ışık yılı mesafedeki yüzlerce galaksiyi içeren devasa bir galaksi kümesi olan SDSS J1531'de şimdiye kadar kaydedilen en büyük kara delik patlamalarından birini gözlemledi.

Patlamanın galaksi kümesindeki galaksilerden birinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandığını değerlendiren gökbilimciler, patlama sonucu devasa bir boşluğun oluştuğunu tespit etti.

Çalışmayı yöneten Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezinden Osase Omoruyi, "Bu büyük patlamaya ilişkin kanıtlarımızın güçlü olduğunu düşünüyoruz, ancak Chandra ve LOFAR ile yapılacak daha fazla gözlem durumu kesinleştirecektir." ifadesini kullandı.

Omoruyi, halihazırda tespit ettikleri boşluğun kökenine ilişkin daha fazla bilgi edinmeyi ve kara deliğin diğer tarafında da oluştuğu tahmin edilen boşluğu bulmayı umduklarını kaydetti.

Araştırma bulguları, "The Astrophysical Journal" dergisinde yayınlandı.



Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society