Çinli yapay zeka şirketleri, yasaklı Nvidia çiplerine nasıl ulaşıyor?

Çin, son dönemdeki atılımlarıyla yapay zeka sektöründe ABD'nin en büyük rakibi haline geldi (Reuters)
Çin, son dönemdeki atılımlarıyla yapay zeka sektöründe ABD'nin en büyük rakibi haline geldi (Reuters)
TT

Çinli yapay zeka şirketleri, yasaklı Nvidia çiplerine nasıl ulaşıyor?

Çin, son dönemdeki atılımlarıyla yapay zeka sektöründe ABD'nin en büyük rakibi haline geldi (Reuters)
Çin, son dönemdeki atılımlarıyla yapay zeka sektöründe ABD'nin en büyük rakibi haline geldi (Reuters)

Yapay zeka alanında çalışan Çinli şirketler, Amerikan yazılım firması Nvidia'nın yasaklı çiplerine gizlice ulaşıyor. 

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), haberinde Çinli mühendislerin "gri pazar" satıcılarından oluşan bir ağ aracılığıyla Nvidia'nın çiplerini fiziksel olarak Çin'e getirmeden kullanabildiğini yazıyor. 

"Gri pazar" terimi, bir emtianın orijinal üretici veya ticari marka sahibi tarafından yetkilendirilmemiş dağıtım kanalları aracılığıyla satılmasını tanımlamak için kullanılıyor. 

Haberde bu taktiğin, Washington yönetiminin yapay zeka çiplerinin Çin'e ihracatına dair ekimde bazı kısıtlamalar getirmesinin ardından geldiğine dikkat çekiliyor.

Çinli firmalar, genellikle aracı şirketler üzerinden kripto parayla ödeme yaparak bulut sistemlerindeki Nvidia çiplerine erişebiliyor.

Çinli şirketlerin ABD'nin koyduğu engelleri aşmasını sağlayan girişimcilerden biri de eski Bitcoin madencisi Derek Aw. 

Dubai ve ABD'deki yatırımcıları Nvidia'nın güçlü H100 çiplerini barındıran yapay zeka sunucularının satın alınması için finansman sağlamaya ikna eden Aw, şunları söylüyor: 

Talep var. Kâr var. Doğal olarak birileri arzı sağlayacak.

Aw'un firması haziranda Nvidia çiplerini içeren en az 300 sunucuyu Avustralya'nın Brisbane kentindeki bir veri merkezine yükledi. Üç hafta sonra sunucular Pekin'deki bir şirket için yapay zeka algoritmalarını işlemeye başladı.

Çinli şirketlerden taleplerin arttığını belirten Aw şöyle devam ediyor: 

Geçen yılın sonundan bu yana platformumuzdaki Çinli müşteri sayısında önemli bir artış oldu. Bana sık sık Nvidia'nın çiplerine sahip olup olmadığımız soruluyor.

Kripto parayla yapılan ödemeler, Çinli firmalara anonim kalma fırsatı da sunuyor. Ayrıca bazı ödemeler Çinli şirketlerin Singapur veya başka ülkelerdeki iştirakleri üzerinden gerçekleştiriliyor. 

Bir dönem Şanghay'daki Çinli bir yapay zeka şirketinde çalışan Joseph Tse, blokzincir teknolojisinin olumsuz yanları da olabileceğine dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Blokzincir kullanıcının gizliliğini koruyor fakat bu sefer de bir şeyler ters giderse birini sorumlu tutmak zorlaşıyor.

ABD yaptırımlarını inceleyen hukuk uzmanları, bu süreçte herhangi bir yasanın ihlal edilmediğini söylüyor. Bulut şirketleri, Çinli firmaların ya da yabancı iştiraklerinin Nvidia çiplerini kullanarak Amerika'daki bulut hizmetlerine erişimine yönelik bir kısıtlama bulunmadığını savunuyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNBC



Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society