Zencefil, otoimmün hastalıklarda iltihabı azaltıyor

Zencefilin iltihap üzerinde olumlu etkisi olduğu belirtiliyor.
Zencefilin iltihap üzerinde olumlu etkisi olduğu belirtiliyor.
TT

Zencefil, otoimmün hastalıklarda iltihabı azaltıyor

Zencefilin iltihap üzerinde olumlu etkisi olduğu belirtiliyor.
Zencefilin iltihap üzerinde olumlu etkisi olduğu belirtiliyor.

Zencefil binlerce yıldır tıbbi amaçlarla kullanılsa da anti-inflamatuar etkileri üzerine yeterli sayıda araştırma bulunmuyor. Ancak yapılan bir çalışmada, zencefilin iltihaplanmaya neden olan beyaz kan hücrelerinin aktivitesini durdurma yeteneği nedeniyle bazı otoimmün hastalıkların tedavisine yardımcı olabileceği sonucuna ulaşıldı.

Çalışmanın yazarlarından olan, Aurora’daki Colorado Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden romatoloji Profesörü Dr. Kristen Demoruelle, her ne kadar zencefil uzun süredir çeşitli rahatsızlıklar için ev ortamında bir çare olarak kullanılıyor olsa da otoimmün hastalıkları olan kişiler üzerinde zencefil kökünün neden anti-inflamatuar etkilere sahip olduğunu açıklayan çok fazla araştırma yapılmadığını belirtti.

Şarku’l Avsat’ın EverydayHealth’ten aktardığına göre Dr. Demoruelle açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

Bazen takviyelere potansiyel sağlık yararları açısından daha az itibar ediliyor. Zira insanlar üzerinde tam olarak nasıl çalıştıklarını ayrıntılarıyla anlatan çalışmalar titizlikle yapılmıyor. Çalışmamızda yeni olan şey, zencefilin özellikle insanlarda anti-inflamatuar etkiye neden olduğunu göstermemiz oldu. Bu da inflamasyonu azaltmak için zencefil takviyelerinin kullanımını daha güçlü bir şekilde destekliyor.

Araştırmacılar zencefilin anti-inflamatuar etkilerini nasıl değerlendirdi?

22 Eylül’de JCI Insight dergisinde yayınlanan çalışma için araştırmacılar, zencefil takviyelerinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini değerlendirmek için özellikle nötrofiller olarak bilinen beyaz kan hücrelerinin aktivitesini inceleyerek bir dizi laboratuvar testi gerçekleştirdi. Cleveland Clinic’e göre nötrofiller normal hareket ettiğinde vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardım ediyor. Ancak aşırı aktif hale geldiklerinde birçok otoimmün hastalığın temelindeki iltihaba neden olabiliyorlar.

Bilim insanları öncelikle, antifosfolipid sendromu (APS) veya lupus olmak üzere iki otoimmün hastalıktan birine sahip olan farelere 6-gingerol (zencefilde bulunan bir antioksidan kimyasal) takviyesi verdiler. Zencefil takviyesi aldıktan sonra farelerde aşırı aktif nötrofillerin varlığına dair daha az belirti görüldü.

Daha sonra araştırmacılar dokuz sağlıklı gönüllüden bir hafta boyunca günde 20 miligram (mg) zencefil takviyesi almalarını istedi. Laboratuvar testleri, takviye zencefilin gönüllülerin bağışıklık sistemlerinin aşırı aktif nötrofillere yol açan hücresel süreçlere daha iyi direnç göstermesine yardımcı olduğunu ortaya koydu. Farelerde ve insanlarda zencefil takviyelerinin, nötrofil hücre dışı tuzağı (NET) oluşumu olarak bilinen ve beyaz kan hücrelerinin aşırı aktif hale gelmesine neden olan bir süreci bloke ettiği görüldü.

Johns Hopkins Medicine’a göre APS ve lupus da dahil olmak üzere birçok otoimmün hastalık, bağışıklık sistemindeki aşırı aktif beyaz kan hücreleri, bakteri veya virüs gibi yabancı istilacılarla karıştırdıkları sağlıklı hücrelere saldırdığında gelişiyor.

Demoruelle konuya dair şunları söyledi:

Aşırı aktif NET oluşumunun, romatoid artrit, antifosfolipid sendromu, lupus ve hatta Kovid-19 gibi bir dizi hastalıkla ilişkili inflamasyonda rol oynadığı belirtiliyor. Dolayısıyla, bulgularımız tam olarak hangi insanların zencefilin anti-inflamatuar etkilerinden yararlanabileceği konusunda odaklanmaya başlayabilir.

Çok fazla zencefil takviyesi almayın

Çalışma, otoimmün hastalıkları tedavi etmek için zencefil takviyeleri alınmasının güvenli veya etkili olup olmayacağı konusunda daha kapsamlı sonuçlara varmak için çok küçük ve ön hazırlık niteliğindeydi. Los Angeles’taki California Üniversitesi’nde klinik profesörü ve Doğu-Batı Tıp Merkezi direktörü Lawrence Taw, zencefil takviyelerinin her tür otoimmün hastalık için faydalı olacağının kesinliği bulunmadığını belirtti. Yeni çalışmaya katılmayan Dr. Taw şu açıklamada bulundu:

Tüm iltihaplar aynı değildir. Zencefil faydalı olmayabilir veya psoriatik artrit, inflamatuar barsak hastalığı ve dermatit gibi diğer inflamasyon türlerini ağırlaştırabilir. Zencefil takviyeleri kullanırken artan kanama riskine ve ayrıca kan incelticiler de dahil olmak üzere ilaçlarla olası etkileşimlere karşı dikkatli olmalısınız.

Taw, otoimmün bir hastalığınız varsa zencefil kullanmanın en güvenli yolunun bunu diyete eklemek ve iltihaplanmaya yardımcı olup olmadığına bakmak olduğunu belirtti.

New York City’deki NYU Langone Health’den klinik beslenme uzmanı Samantha Heller’in açıklaması ise şöyle oldu:

Zencefille yemek pişirmenin muhtemelen hiçbir zararı yoktur. Zira zencefil binlerce yıldır tıbbi olarak ve yemek pişirmede kullanılıyor. Zencefil özellikle anti-inflamatuar, antioksidan ve bulantı önleyici özellikleriyle bilinir. Taze, konserve edilmiş, salamura edilmiş, kurutulmuş veya öğütülmüş zencefilin yemeklere eklenmesi bir miktar da olsa şifa sağlayabilir.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe