Ölümcül kan zehirlenmesine dair bilinmesi gereken her şey

Küresel çaptaki can kayıplarının yaklaşık yüzde 20'sine neden oluyor

Araştırmaya göre, tedaviye eşit şartlarda erişemeyen yoksulların bu hastalıktan 30 gün içinde ölme olasılıkları iki kat daha yüksek (Pixabay)
Araştırmaya göre, tedaviye eşit şartlarda erişemeyen yoksulların bu hastalıktan 30 gün içinde ölme olasılıkları iki kat daha yüksek (Pixabay)
TT

Ölümcül kan zehirlenmesine dair bilinmesi gereken her şey

Araştırmaya göre, tedaviye eşit şartlarda erişemeyen yoksulların bu hastalıktan 30 gün içinde ölme olasılıkları iki kat daha yüksek (Pixabay)
Araştırmaya göre, tedaviye eşit şartlarda erişemeyen yoksulların bu hastalıktan 30 gün içinde ölme olasılıkları iki kat daha yüksek (Pixabay)

Kan zehirlenmesi (Sepsis), hızlı bir şekilde tedavi edilmediği takdirde doku kaybı, organ yetmezliği hatta ölüme bile yol açabilir. 

Birleşik Krallık'taki Manchester Üniversitesi'nden bilim insanlarının kan zehirlenmesiyle ilgili makaleleri, 23 Kasım'da hakemli bilimsel dergi eClinical Medicine'da yayımlandı. 

Britanyalı bilim insanlarına göre, bazı rahatsızlıklara sahip kişilerin kan zehirlenmesine yakalanıp ölme olasılığı çok daha yüksek. 

Çalışmaya göre, öğrenme güçlüğü çeken kişilerin yüksek risk altında olduğu aktarıldı.

Kan zehirlenmesinin kronik karaciğer hastalığından mustarip kişilerde 3 kattan biraz daha fazla görüldüğü belirtildi.

Aynı araştırmada, 5. evredeki kronik böbrek hastalarında kan zehirlenmesine yakalanma olasılığının 6 kat daha fazla olduğu ortaya kondu.

Araştırmacılar, ocak 2019 ila haziran 2022'de Birleşik Krallık'taki 224 bin kan zehirlenmesi vakasından elde edilen verileri inceledi. 

Yaşamı tehdit eden bu hastalık, vücudun bağışıklık sisteminin bir enfeksiyona karşı aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkıyor. 

Bu aşırı tepkinin sonucunda sistem, kendi doku ve organlarına saldırıyor. 

Erken tanı ve tedavi önemli 

Kan zehirlenmesi her yıl küresel ölümlerin büyük bir çoğunluğunu oluşturuyor.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre (DSÖ) kan zehirlenmesine bağlı ölümler, her yıl küresel çapta ölümlerin yaklaşık yüzde 20'sine denk düşüyor. 

Öte yandan kan zehirlenmesi her zaman ölümle sonuçlanmıyor. Uzmanlar, erken tanı ve tedavinin hayati önem taşıdığının altını çiziyor. 

Kan zehirlenmesinin semptomları şöyle: 

Ciltte döküntüler, renk değişimleri görülebilir

Sepsis Research'ün direktörü Colin Graham, kan zehirlenmesi sırasında vücudun pıhtılaşma mekanizmasının normalden daha fazla çalıştığını söyledi. 

Kan zehirlenmesinde oksijen ve besinlerden alınan maddelerin vücuttaki dokulara ulaşamaması nedeniyle hücre ölümleri görülüyor. 

Ciltte döküntüler ve lekeler oluşabilir, ten mavimsi bir görüntü alabilir.

Öte yandan ölü derilerin olduğu bölge siyaha dönebilir, hastalığın ilerlemesi durumunda uzuvların kesilmesi gerekebilir.

Atardamarlar genişlemeye veya açılmaya başladığında nefes almada güçlükle birlikte kalp atışları hızlanabilir. 

Bu durum kan basıncında düşüşe yol açarak kalbi daha fazla çalışmaya zorluyor.

Kontrolsüz titreme

Sepsis hastalarının vücut sıcaklıklarının önemli ölçüde düştüğü görülüyor. 

Vücut enfeksiyonla savaşmaya ve kendini ısıtmaya çalıştığı için titremeye neden olabilir. 

Bazı durumlarda yüksek ateş görülürken bazı kişilerde hipotermi gelişir. 

Graham, "Kan zehirlenmesi sırasında hipotermi çok tehlikelidir. Hastanın ateşinin yükselmesine nazaran bu durumda ölüm riski daha yüksektir" dedi. 

Kan zehirlenmesinde akut iltihaplanma ve şişkinlik, nefes almayı zorlaştırıyor ve bu da alınan oksijen seviyesinde düşüşe neden oluyor. 

Graham, kandaki düşük oksijen seviyesinin zihinde bulanıklığa ve deliryuma neden olabileceğini belirtti. 

Daha az idrara çıkma

Kan zehirlenmesi vücutta ilerlemeye devam ettikçe kan basıncının büyük ölçüde düştüğü görülüyor. Bu da organlara yeterli kan ve oksijen ulaşamayacağı anlamına geliyor. 

Bu durum organ yetmezliğine yol açabilir ve böbrekler iflas etmeye başladığı zaman idrara çıkışta düşüş görülebilir. 

Independent Türkçe



Kamerun: Nisan ayından bu yana iki ölüm ve 46 şüpheli maymun çiçeği vakası

Maymun çiçek hastalığına yakalanmış bir çocuk muayene oluyor (AP)
Maymun çiçek hastalığına yakalanmış bir çocuk muayene oluyor (AP)
TT

Kamerun: Nisan ayından bu yana iki ölüm ve 46 şüpheli maymun çiçeği vakası

Maymun çiçek hastalığına yakalanmış bir çocuk muayene oluyor (AP)
Maymun çiçek hastalığına yakalanmış bir çocuk muayene oluyor (AP)

Kamerun Sağlık Bakanlığı dün (Çarşamba)yaptığı açıklamada, maymun çiçeği virüsünün ülkede nisan ayından bu yana iki ölüme neden olduğunu ve aynı zamanda 46 şüpheli vakanın bildirdiğini, bunlardan altısının doğrulandığını belirtti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Kamerun Sağlık Bakanı Malachi Manouda tarafından salı akşamı açıklanan bir raporun ardından dün yapılan açıklamada, "bu hastalığın Nisan 2024'te yeniden ortaya çıkmasından beri ülkede 46 şüpheli maymun çiçeği vakası kaydedildi, bunlardan altısı doğrulandı ve iki ölüm kaydedildi.”

Ancak Sağlık Bakanlığı'na göre salgın “yeni ve daha ölümcül türle (Clade 1b) bağlantılı değil”.

Afrika Hastalık Kontrol Merkezi'nin (Africa CDC) ağustos ayında maymun çiçeği salgınını kıtasal bir halk sağlığı acil durumu olarak ilan etmesinden bu yana, “Kamerunlu yetkililerin hastalığın yerel olarak yayılmasını önlemek için gözetim, aşılama ve farkındalık önlemlerini güçlendirdiği” ifade edildi.

Afrika Hastalık Kontrol Merkezi'ne (ACDC) göre Afrika'da ağustos ayı sonunda aralarında Burundi (796 vaka), Kongo Brazzaville (162 vaka) ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nin (45 vaka) de bulunduğu 14 ülkede maymun çiçeği salgını görüldü.

Salgına müdahaleyi organize etmekten sorumlu Kongo Halk Sağlığı Enstitüsü'nün son rakamlarına göre, Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DRC) ocak ayından beri hastalığa bağlı yaklaşık 22.000 vaka ve 716 ölümle salgının merkez üssü konumunda.

Afrika Birliği Ajansı,  Afrika ülkeleri için yaklaşık 3.6 milyon aşı temin edildiğini ve aşıların etkilenen ülkelere ulaşmaya başladığını belirtti.