Ukrayna'dan çarpıcı iddia: "Rusya'nın kullandığı İran drone'larında Avrupalı firmaların parçaları var"

Parçaların geçtiği ülkeler arasında Türkiye de var

Tahran yönetimi, Şahid drone'larını Ukrayna savaşı başlamadan önce Rusya'ya sattıklarını, savaşta  Kremlin'e silah tedarik etmediklerini savunmuştu (Reuters)
Tahran yönetimi, Şahid drone'larını Ukrayna savaşı başlamadan önce Rusya'ya sattıklarını, savaşta Kremlin'e silah tedarik etmediklerini savunmuştu (Reuters)
TT

Ukrayna'dan çarpıcı iddia: "Rusya'nın kullandığı İran drone'larında Avrupalı firmaların parçaları var"

Tahran yönetimi, Şahid drone'larını Ukrayna savaşı başlamadan önce Rusya'ya sattıklarını, savaşta  Kremlin'e silah tedarik etmediklerini savunmuştu (Reuters)
Tahran yönetimi, Şahid drone'larını Ukrayna savaşı başlamadan önce Rusya'ya sattıklarını, savaşta Kremlin'e silah tedarik etmediklerini savunmuştu (Reuters)

Ukrayna, Rusya'nın savaşta kullandığı iddia edilen İran yapımı drone'larda, Avrupa'daki firmaların ürettiği parçaların yer aldığını öne sürdü. 

İddia, Kiev yönetiminin ağustosta G7 ülkelerine gönderdiği ve Birleşik Krallık'ın (BK) önde gelen gazetelerinden Guardian'ın incelediği bir belgede ortaya atıldı. 

47 sayfalık belgede, söz konusu drone'larla haziran-ağustos arasında Ukrayna'daki noktalara yaklaşık 600 saldırı düzenlendiği savunuldu.

Belgede, İran yapımı Şahid-131'de 52, Şahid-136'daysa 57 adet elektronik aksamın Batılı firmalar tarafından üretildiğinin saptandığı ileri sürüldü.

Söz konusu parçaların ABD, BK, Kanada ve Japonya'da yer alan firmaların yanı sıra Avrupa'da Fransa, Almanya, İsviçre, Hollanda ve İtalya'daki şirketler tarafından üretildiği savunuldu. 

Belgede ayrıca İran'ın ithal ettiği parçaların Türkiye, Hindistan, Kazakistan, Özbekistan, Vietnam ve Kosta Rika üzerinden gönderildiği de iddia edildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle geçen yıl 24 Şubat'ta başlayan savaşta ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler, İran'ı Rusya'ya silah satmakla suçlamıştı. 

Tahran yönetimiyse iddiaları defalarca reddetmişti. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 18 Eylül'deki açıklamasında, Washington yönetiminin iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak, "Biz Ukrayna'daki savaşa karşıyız. Eğer ellerinde Rusya'ya silah ya da drone gönderdiğimize dair belge varsa göstersinler"demişti.

Öte yandan Kiev'in hazırladığı belgede, Şahid-136 ve Şahid-131 drone'larının başkent Tahran'dan Hazar Denizi'nin güney kıyısındaki Amirabad Limanı'na, oradan da Rusya'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Dağıstan'ın başkenti Mahaçkale'ye gönderildiği öne sürüldü.

Rusya'nın İran'la silah tedariki bağlantısını gizlemek cihazlara Geranium-1 ve Geranium-2 adlarını verdiği de iddia edildi. Buna ek olarak Tahran ve Kremlin'in Şahid-136 drone'unun hızını ve menzilini geliştirmek için ortak çalışma yürüttüğü de savunuldu.

Belgede adı geçen firmalardan İsviçre merkezli STMicroelectronics'ten yapılan açıklamada "Dünya çapında 200 binden fazla müşteriyle çalışıyoruz ve ürünlerimizin amaçları dışında kullanılmasına izin vermiyoruz" dendi.

BK merkezli TI Fluid Systems, Guardian'ın yorum talebine yanıt vermezken, Alman firması Infineon Technologies AG, hiçbir şekilde İran'a parça satmadıklarını ve Rusya'daki faaliyetlerini geçen yıl martta sonlandırdıklarını bildirdi.

Hollandalı NXP Semiconductor şirketinden yapılan açıklamadaysa "Ürünlerimizin Rus ve İran yapımı silahlarda kullanılmasını onaylamıyoruz" dendi. 

Independent Türkçe



ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
TT

ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)

ABD ve İsrail, Washington'ın savaş sonrası Gazze'de geçici bir süre için yönetime liderlik etmesi hakkında görüşme yaptı.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD’li ve İsrailli üst düzey yetkililer arasında yapılan görüşmede, Washington’ın tamamen silahsızlandırılana dek Gazze’yi denetlemesi gündeme getirildi.

ABD'li bir yetkilinin başkanlık edeceği geçiş yönetiminde, Hamas veya Filistin Ulusal Yönetimi’nin söz sahibi olmayacağı fakat Filistinli teknokratların yönetime katılabileceği belirtiliyor. Ayrıca yönetimde yer alması için başka ülkelerin de davet edilebileceği aktarılıyor.

Kaynaklar, görüşmelerin henüz erken aşamada olduğunu ve herhangi bir anlaşmaya varılmadığını söylüyor. Teklifi ABD tarafının mı yoksa İsrail’in mi getirdiğine dair bilgi paylaşılmadı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, görüşmeler hakkında yorum paylaşılmazken, “Biz barış sağlanmasını ve rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz” dendi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisiyse yorum taleplerini reddetti.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait Sky News Arabia'ya nisanda verdiği röportajda, savaş sonrasında "ılımlı Arap ülkelerinin" de dahil olduğu uluslararası bir mütevelli heyetinin Gazze'yi denetleyeceğini söylemişti.

Batı Şeria’daki Filistin Ulusal Yönetimi yorum yapmazken Hamas, ABD liderliğinde kurulacak bir geçiş yönetimi fikrini reddettiklerini bildirdi.

Irak’ta 2003’te Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından ABD öncülüğünde Geçici Koalisyon Yönetimi kurulmuştu. ABD ve Birleşik Krallık’a ek olarak 32 ülkenin daha katkı sağladığı bu yönetim, birçok Iraklı tarafından işgalci güç olarak görülmüştü. Geçici yönetim, ülkede çıkan isyanı kontrol altına alamayınca iktidarı geçici bir Irak hükümetine devretmişti.

Reuters’ın analizinde, Gazze'de ABD öncülüğünde kurulacak bir geçici yönetimin Washington’ı savaşa daha fazla çekeceğine ve ABD’nin Irak işgalinden bu yana Ortadoğu'daki en büyük müdahalesi anlamına geleceğine dikkat çekiliyor.

BAE, ABD ve İsrail'e Gazze'nin savaş sonrası yönetiminin uluslararası bir koalisyon tarafından denetlenmesini ocak ayında önermişti. Ancak bu yönetime Filistin Ulusal Yönetimi'nin dahil edilmesi ve bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yönelik adımlar atılmasını şart koşmuştu.

BAE Dışişleri Bakanlığı, Filistin Yönetimi'nin yer almadığı ABD liderliğindeki bir geçici yönetimi destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin sorulara yanıt vermedi. Netanyahu hükümetiyse “İsrail karşıtı” olmakla suçladığı Filistin Yönetimi'nin Gazze'de herhangi bir rol üstlenmesini kesinlikle reddediyor.

Netanyahu, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Hamas’a saldırıların yoğunlaştırılacağını duyurmuş, bu adımı Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in tavsiyesiyle attığını söylemişti. İsrail Güvenlik Kabinesi de Gazze Şeridi’ne saldırıların genişletilmesini pazar günü onaylamıştı. Plan kapsamında Gazze’deki "tampon bölgelerin" genişletileceği, askerlerin de kara harekatlarıyla ele geçirilen bölgelerden geri çekilmeyip işgali sürdüreceği aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New Arab