33 kadınla evlendiğini açıklayan Mısırlıya tepki artıyor: Kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi

Muhammed el-Melah.
Muhammed el-Melah.
TT

33 kadınla evlendiğini açıklayan Mısırlıya tepki artıyor: Kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi

Muhammed el-Melah.
Muhammed el-Melah.

Muhtemelen merhum yazar Helmy Salem, 1985'te Adil İmam'ın başrol oynadığı "A Husband on Demand" filminin senaryosunun, yeni bin yılın üçüncü on yılının başında kurgusal film senaryolarını geride bırakarak heyecan verici bir gerçeğe dönüşmesini beklemiyordu. Filmin son sahnesinde insani duyguların ve samimi sevginin güç ve paradan daha önemli olduğu vurgulansa da Mısır'da son günlerde ortaya çıkan yeni bir olay bu şekilde sonuçlanmadı.
Olay, son iki yılda yaptığı evlilikler hakkında konuşmak üzere gazeteci Şerif Amir ile çarşamba akşamı MBC Mısır kanalında yayınlanan Mısır'da Ne Oluyor televizyon programına çıkan Muhammed el-Melah adlı Mısırlı bir adamın sosyal paylaşım sitesi Facebook’daki sayfası ile ortaya çıktı. Sayfanın başlığı şuydu: Boşanmış Kadınların İlk Kocasına Dönüşü amacıyla Allah için Bedava Şeriat Hüllecisi.
Hülleci olarak gönüllü ve bedelsiz olarak 33 kez evlendiğini söyleyen Melah, bu hizmeti bazı tanıdıklarına ve arkadaşlarına da sağladığını belirtti. Bu davranışını Mısır toplumunda üç talakla boşanma adeti nedeniyle ortaya çıkan aile krizleri ile gerekçelendirerek kendini evlilikleri kurtaran biri olarak değerlendirdi.
Mısır’da bir şirkette muhasebeci olarak çalışan Melah, ücretsiz olarak hüllecilik yaptığını belirtti. Bunu bir ücret karşılığında yapmanın yanlış olacağını, bu rolü üstlenmekle ailelerin yeniden bir araya gelmesini sağlamış olduğunu öne sürdü.
Her seferinde şartların yerine getirildiği ve şer’i kaidelere uygun bir şekilde evlendiğini belirten Melah, cinsel ilişkiye engel olmaması ve evliliğin şeriata uygun olması için para almayı kabul etmediğini kaydetti. Kendi ifadesiyle ‘iki yıldan bu yana evli kadınlar için helalleştirme işlemi yaptığını, bu süreçte de 33 defa evlenip boşandığını’ söyledi. Melah’ın televizyon ekranların çıkmasının ardından büyük bir tartışma başladı. Mısır Fetva Kurumu evlilik hüllecisinin (kadının boşandığı eski kocasına geri dönebilmesi için evlendiği erkek) yaptığı işin haram olduğunu duyurdu.
Mısır Fetva Kurumu perşembe günü resmi Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada ‘üç talak ile boşanmış olan bir kadının, boşandığı kocasına dönmesi için başka bir erkekle yapılan evliliğin fakihlerin icması ile haram olduğunu’ bildirdi. Açıklamanın devamında; İbni Mesud’un Allah'ın Resulü'nden (Sallâllâhü Aleyhi ve Sellem) rivayet edildiğine göre “Hülle yapan da yaptıran da lanetlenmiştir” ve İbn Ömer'den -Allah ondan razı olsun- rivayet olunduğuna göre Resulullah’a bu durumda bir kadının kocası ile durumu sorulduğunda zina cevabını vermesini delil olarak sundu.
Muhammed el-Melah hülleci olarak ilk evlilik deneyiminin ayrıntılarını şöyle anlattı:
“Arkadaşlarımla oturuyordum ve kız arkadaşımın kocasından boşandığını öğrendim. Ona hülleci bulmasını ve onunla evlenmesini önerdim. Akabinde onunla evlenmeyi teklif ettim.” Böylelikle Melah kadının önceki kocasına geri dönmesi için hülleci olarak arkadaşıyla evlendi. Gerçekten de sadece iki gün kadınla evlendi ve sonra onu boşadı.
Muhammed el-Melah'ın yayınlandığı televizyon programının ilgili bölümü, yüzlerce kişinin alay konusu oldu. Mısır'daki sosyal paylaşım sitelerindeki alaycı yorumlar zengin bir içerik haline geldi.
El-Ezher Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mebruk Atite, Muhammed el-Melah'ın yaptığı açıklamaya tepki gösterdi. İslam'da evliliğin bir devam şartı olduğunu vurguladı. Boşanmaları durumunda şeriatın, kocanın karısıyla tekrar evlenmesine, ikinci kez boşanırsa bunu tekrar yapmasına izin verdiğini üçüncü kez boşanırsa başka bir kocayla hileli olmayan bir evlilik yapmadan ve bu evlilik ölüm veya boşanma ile sonuçlanmadan evlenme hakkının olmadığını vurguladı.
Diğer yandan Melah, karısının kendisinden 3 talakla boşanması durumunda, geri dönmek için bir hülleciyle ilişkisine itiraz etmediğini ifade etti.
Mısır Fetva Kurumu’nun bu eylemin yasak ve caiz olmadığına dair bir fetva vermesi durumunda, aile ve boşanma sorunlarını göz önünde bulundurarak hülleci olarak çalışmayı bırakacağını vurguladı.
33 eşinin doğum kontrol yöntemi kullandıkları için kendisinden hamile kalmadığını belirterek en uzun evliliğinin 10 gün sürdüğünü ve eşini düzenli olarak ziyaret ettiğini açıkladı.
Melah, konunun inanılmaz olarak karşılanabileceği nedeniyle 33 evlilik ve 33 boşanma akdini cep telefonunda sakladığı bilgisini verdi.
Birçok takipçi, Melah'ın soruşturmaya tabi tutulmasını ve yargılanmasını talep etti. Ancak Melah, yaptığının yasal olduğunu ve yasalarca suç sayılmadığını savundu.



Naim Kasım, ‘silah taşıma münhasır hakkının’ ertelenmesini istedi

İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
TT

Naim Kasım, ‘silah taşıma münhasır hakkının’ ertelenmesini istedi

İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)
İsrail’in Lübnan'ın güneyindeki Aknit beldesinde hedef aldığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği bir aracın yanında duran Lübnan askerleri (DPA)

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, Lübnan hükümetine, silahların münhasıran devletin elinde olması gerektiğini öngören ‘silahların münhasır kontrolü’ konusunu ertelemesi çağrısında bulunarak, bunu ‘İsrail'in devam eden saldırıları ışığında mantıksız’ olarak nitelendirdi.

Kasım, Hizbullah'ın silahsızlandırılmasının, bu aşamada ‘silahların devletle sınırlandırılması’ olarak adlandırılsa da, bir Amerikan-İsrail projesi olduğunu düşündüğünü belirtti.

Hizbullah Genel Sekreteri, bu projenin ‘Lübnan'ın askeri kapasitesini sona erdirmek ve Lübnan halkının dengeli bir kesimini vurmak’ amacını taşıdığını da sözlerine ekledi. Hükümetin karşılığında hiçbir şey almadan gereksiz tavizler verdiğini, İsrail'in ise hiçbir anlaşmaya bağlı kalmadığını vurguladı.

Şeyh Kasım, Hizbullah’ın etkinliğinde yaptığı konuşmada, ülkenin tarihi bir dönüm noktasında olduğunu belirterek, ‘şu anda önerilen planların yeniden gözden geçirilmesi’ çağrısında bulundu. Direnişin anlaşmaya devletten daha fazla bağlı olduğunu vurgulayan Şeyh Kasım, İsrail'in anlaşmaları ihlal etmeye devam ettiğini belirtti.


GGK, Hadramut'ta ciddi ihlallerle suçlanıyor

GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
TT

GGK, Hadramut'ta ciddi ihlallerle suçlanıyor

GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)
GGK güçleri sivillere karşı ihlallerde bulunmakla suçlanıyor (Sosyal medya platformu X)

Yemen’in insan hakları örgütleri tarafından hazırlanan raporlar, Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerini Hadramut vilayetinde sivillere karşı keyfi tutuklamalar, zorla kayıplar ve ev baskınları dahil olmak üzere ciddi ihlallerde bulunmakla suçladı. Bu ihlaller, GGK güçlerinin aralık ayı başından beri tek taraflı olarak işgal ettiği vilayetteki kaos ve istikrarsızlığı daha da derinleştirebilir.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, yerleşim bölgelerini ve özel evleri etkileyen baskıcı uygulamaları kınayan sert bir açıklama yayınladı. Bu eylemlerin Yemen anayasası ve ulusal yasaların hükümlerinin yanı sıra Yemen'in uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası insani hukuk kapsamındaki uluslararası yükümlülüklerinin açık bir ihlali olduğunu vurguladı.

Sahadan tanıklıklara göre GGK güçleri sivillerin evlerine baskın düzenleyerek sivilleri keyfi olarak gözaltına alırken bazı sivilleri zorla kaybederek kişinin özgürlük ve güvenlik hakkı, evin dokunulmazlığı ve adil yargılanma garantisini ihlal etti.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, bu uygulamaları keyfi gözaltı ve zorla kaybedilmenin sistematik bir örneği olarak nitelendirirken hesap verilmeden devam etmelerinin tehlikesine karşı uyardı.

wdvrfgthy
Hadramut'taki kabile toplantısı GGK güçlerinin ihlallerini kınadı (Sosyal medya platformu X)

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı ayrıca GGK'nın Wadi Herd, Halfun ve Gayl Bin Yamin dahil olmak üzere Hamum kabilelerinin yaşadığı geniş bölgelere yasadışı askeri abluka uyguladığını da belgeledi. Bu abluka, hareket özgürlüğünü kısıtladı, hastaların acil bakıma erişimini engelledi ve temel sağlık hizmetlerini aksattı. Özel mülkiyete yönelik saldırılar ve yaygın yağma ve hırsızlık olayları da rapor edildi.

Ablukanın meşru bir güvenlik önlemi olarak haklı gösterilemeyeceğinin vurgulandığı, aksine uluslararası insani hukuk tarafından yasaklanan toplu cezalandırma olarak nitelendirilen raporda, bu ablukanın, GGK projesini açıkça reddeden bu bölgelerin sakinlerine yönelik siyasi zulüm örneği olduğu, ayrımcılık yapmama ve fikir, ifade ve siyasi görüş özgürlüğü ilkelerinin açık bir ihlali olduğu ve askeri gücün siyasi baskı aracı olarak kullanıldığı belirtildi.

Sistematik ihlaller

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, siyasi görüşlere dayalı olarak yerleşim bölgelerini hedef almanın ve bölge sakinlerine toplu kısıtlamalar uygulamanın, onların yaşamlarını, onurlarını ve geçim kaynaklarını etkilediğini ve uluslararası standartlara göre bireysel cezai sorumluluk gerektiren ağır suçlar teşkil edebilecek ciddi bir suç olduğunu belirtti.

Rapor, GGK’yı askeri ve siyasi liderliğini ihlallerden tam olarak yasal olarak sorumlu tuttu ve tüm kuşatma ve toplu cezalandırma eylemlerinin derhal sona erdirilmesini, hareket özgürlüğüne getirilen kısıtlamaların kaldırılmasını ve sağlık ve insani yardım hizmetlerine engelsiz erişimin sağlanmasını talep etti.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı ayrıca keyfi olarak gözaltına alınan tüm kişilerin derhal serbest bırakılmasını, zorla kaybedilenlerin akıbetinin açıklanmasını ve bu ihlallerden sorumlu olanların uluslararası adalet standartlarına göre hesap vermesi için hızlı, bağımsız ve etkili soruşturmaların başlatılmasını talep etti.

Uluslararası topluma ve Birleşmiş Milletler (BM) organlarına sivilleri korumak, uluslararası insani hukuka saygı gösterilmesini sağlamak ve faillerin cezasız kalmasını önlemek için acil önlemler almaları çağrısında bulundu.

İhlalleri tarafsız ve profesyonel bir objektiflikle izlemeye ve belgelemeye devam edeceğini belirten Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, tüm Hadramut sakinlerini, mağdurları ve tanıkları, yasal belgeleme için herhangi bir ihlali bildirmeleri ve ulusal ve uluslararası hesap verebilirlik için gerekli dosyaları hazırlamaları, böylece mağdurlara adalet sağlanması ve faillerin cezasız kalmasının önlenmesi için çağrıda bulundu.

Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, açıklamasında sivillerin korunmasının siyasi bir tercih değil, vazgeçilmez bir hukuki ve insani yükümlülük olduğunu ve herhangi bir sessizlik veya kayıtsızlığın koruma sorumluluğunun ağır bir ihlali olduğunu vurguladı.


GGK, Hadramut ve el-Mahra’yı terk etme sınavıyla karşı karşıya

Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
TT

GGK, Hadramut ve el-Mahra’yı terk etme sınavıyla karşı karşıya

Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)
Aden'de Yemen'in kuzeyinden ayrılmayı talep eden GGK'yı desteklemek için düzenlenen bir yürüyüş sırasında güvenliği sağlayan askerler (EPA)

Güney Geçiş Konseyi (GGK), tek taraflı gerilimi azaltma ve Hadramut ve el-Mahra'dan güçlerini çekme sınavıyla karşı karşıya kalırken, insan hakları örgütleri tarafından hazırlanan raporlar, GGK'yı Hadramaut vilayetinde sivillere karşı ev baskınları, keyfi tutuklamalar, zorla kayıplar ve nüfusun yaşadığı bölgelere askeri abluka uygulamak gibi ciddi ihlallerde bulunmakla suçluyor.

Bu suçlamalar, Suudi Arabistan, bölge ülkeleri ve uluslararası toplumun, Yemen'in doğusunda zorla yeni bir gerçeklik dayatılmasını reddeden kararlı mesajlarına eşlik etti.

Bu mesajlar, Hadramut ve el-Mahra'nın askeri maceraların ve iç çatışmaların hesaplamalarının dışında olduğunu teyit ediyor.

Gözlemciler, tek taraflı adımların GGK'yı, güneydeki iç hesaplamaların Husilere karşı savaşın gidişatı ve bölgesel barış seçenekleriyle kesiştiği belirleyici bir siyasi ve güvenlik sınavına soktuğuna inanıyor.

Tutarlı tahminlere göre gerilimin devam etmesi siyasi, hukuki ve sahada yüksek maliyetler doğurur ve GGK’yı Yemen'de Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu güçleri arasındaki bir ortaktan istikrarı bozan bir faktöre dönüştürebilir.

Yemen meselelerini izleyen gözlemciler, GGK'nın elde ettiği kazanımları korumak ve ağır sonuçları olacak bir çatışmadan kaçınmak istiyorsa, teknik ve güvenlik gerekçeleriyle Hadramut'tan düzenli bir şekilde çekilmenin en az maliyetli seçenek olmaya devam ettiğini düşünüyor.