Fas'ta depremzede öğrenciler okula dönerek hayata yeniden tutunmaya çalışıyor

Depremin etkilediği bölgeleri hızla yeniden inşa etmek, evsizleri barındırmak, etkilenen bölgelerdeki izolasyonun kaldırılmasını sağlamak ve alternatif okullar ile okul çadırları sağlamak için acil bir eylem planı hayata geçirildi

Fas'taki çocuklar, derslerine geri dönerek çadır okullarda eğitim almaya başladılar (AFP)
Fas'taki çocuklar, derslerine geri dönerek çadır okullarda eğitim almaya başladılar (AFP)
TT

Fas'ta depremzede öğrenciler okula dönerek hayata yeniden tutunmaya çalışıyor

Fas'taki çocuklar, derslerine geri dönerek çadır okullarda eğitim almaya başladılar (AFP)
Fas'taki çocuklar, derslerine geri dönerek çadır okullarda eğitim almaya başladılar (AFP)

Hasan el-Eşref 

Fas, son günlerde Atlas Dağları'ndaki köyleri tamamen yıkan şiddetli depremin ardından, özellikle El-Huz ili ve çevresindeki deprem bölgelerinde kademeli olarak normal hayata dönmeye çalışıyor.

Cesetlerin çıkarılması, hayatta kalanların kurtarılması ve mağdurlara malzeme, yiyecek ve battaniye dağıtılması aşamasının ardından Faslı yetkililer, barınma sürecini başlatarak ve deprem öğrencilerini okula geri göndererek afetle mücadelede yeni bir dönem başlattı. 

Acil barınma planı

18 Eylül Pazartesi günü yapılan açıklamaya göre hükümet, "depremden etkilenen bölgelerin gerekli hız ve verimlilikle iyileştirilmesi ve inşa edilmesini" amaçlayan acil bir eylem planı başlattı.

Faslı yetkililer, yaklaşık 3 bin kişinin hayatını kaybettiği depremden etkilenen bölgelerde şu anda tamamen veya kısmen yıkılan evleri sayıyor.

Bu istatistiki veriler, ilgili ailelerin alacakları destek türünü belirlemek için önemli bir temel oluşturuyor.

Fas'ta, özellikle Tizi n' Test, Takuka, Talkcunt, Unayn, Sidi ve Aziz gibi en fazla zarar gören bölgelerde teknik komiteler bulunuyor.

Diğer köylere geçilmeden önce depremden etkilenen binaların nüfusu sayılıyor.

Bu işlem, Kral VI. Muhammed tarafından yakın zamanda başkanlık edilen bir çalışma toplantısının sonuçlarını uygulamak amacıyla gerçekleştiriliyor.

Bu sonuçlara göre acil sığınma programının ve depremzedelerin bakımını sağlama programının etkili bir şekilde hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.

Fas yetkilileri, depremzedelerin yeniden yerleştirilmesi konusunda birçok paydaşın iş birliği yapmasına güveniyor.

Ayrıca, zarar gören bölgelerin genel rehabilitasyonunu sağlamak adına altyapıyı güçlendirmeyi ve kamu hizmetlerinin kalitesini artırmayı hedefliyorlar.

Evsizlere yeniden ev verilmesi ve depremden en çok etkilenen gruplara yardım sağlanmasına yönelik acil müdahale, bir yıl boyunca depremden etkilenen ailelere 30 bin dirhem (3 bin dolar) değerinde yardım sunuyor.

Tamamen yıkılan evler için 140 bin dirhem (14 bin dolar) ve kısmen yıkılan evlerin yeniden inşası için 80 bin dirhem (8 bin dolar) doğrudan mali yardım yapılıyor.

İzolasyonu kırmanın zorluğu

İmzmiz bölgesindeki bir sivil toplum kuruluşunun aktivist olan Abdussamed Uşen, bölgedeki son durumla ilgili şöyle konuştu:

İmzmiz bölgesinde yaşamın eski haline dönmesi şu an zor görünüyor, ancak özellikle felaketi etkileyen bölgelerin izolasyonunun kaldırılmasıyla normal hayata geri dönüşün işaretleri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. Yaşamı yavaş ama istikrarlı bir hızla doğru yola döndürme sürecinin başarısının sırrı izolasyonu kırmaktır. Dağ köyleri, yolların engebeli olması ve çevredeki dağlardaki kayaların düşmesi nedeniyle neredeyse dış dünyayla bağlantısı kesilmiş halde yaşıyordu. Başta Fas ordusu ve Sivil Koruma ekiplerinin ve diğer müdahalecilerin çabaları, bu uzak köylerin izolasyonunun kırılmasına açıkça katkıda bulundu ve bu da onların yavaş yavaş hayata dönmesini mümkün kıldı. İzolasyonu kırmadan, depremden etkilenen nüfusu yeniden barındırmaya yönelik hiçbir çaba veya planın faydası olmayacaktır. Depremden etkilenen tüm köylerde, inşaat standartlarına uygun ve yerel Amazigh topluluğunun özelliklerini ve yaşam tarzını dikkate alan evlerin inşası yapılırken, geçici konut olarak hizmet vermek üzere çadırlar kuruldu. Binlerce kişinin barınabileceği bu çadırların sağlanması, depremzedelerin psikolojik ve sosyal rahatlamasının sağlanmasının yanı sıra, onların korkunç sonuçlara yol açabilecek olası sağanak yağışlardan korunması için de gerekliydi.

Mobil okullar

Depremden etkilenen ve mağdur olanları hayata tekrar bağlamak adına binlerce öğrencinin iki yöntemle dersliklere dönmesi planlandı:

Birincisi, derslik şeklinde seyyar çadırlar kurmak ve ikincisi ise yüzlerce öğrenciyi yakınlardaki Marakeş kentindeki mevcut okullara yönlendirmekti.

Altı binden fazla öğrencinin deprem bölgelerinden Marakeş kentindeki dersliklere veya okulun temel ekipman ihtiyaçlarının bulunduğu seyyar öğretim çadırlarına nakledilmesi planlanıyor.

Depremin etkisiyle 530 okul zarar gördü. Bunun yanı sıra, 55 yatılı okul ve yaklaşık 150 taşınabilir sınıf kuruldu.

Bu sınıflar, güneş panelleri, karatahtalar ve diğer eğitim ekipmanlarına sahipti ve depremzedelerin çocuklarının eğitimlerine devam etmelerine yardımcı oldu.

El Huz Eyaletindeki bir okulun müdürü olan Aziz Afukas, depremzede çocukların yeniden okula dönmesini amaçlayan bu girişim hakkında şunları söyledi:

Konunun duygusal ve psikolojik boyutu da var, özellikle onları eğlendirecek, travmalarını hafifletecek eğitim ve spor etkinliklerinin olması, bu çocukların okula dönüşleri açısından onlara bir miktar güven ve mutluluk veriyor. Hiçbir şeyin bir öğrenciye kendi okulunun ve doğup büyüdüğü çevrenin rahatlığını veremeyeceği bilinmektedir. Ancak eğitim yetkilileri bu yönü göz önünde bulundurarak öğrencileri ve onların öğretmenlerini ve diğer eğitim personelini taşıdılar, böylece taşınan öğrencilerin yeni ortamlarında yabancı hissetmemelerini sağladılar. Zorlu bir deprem sonrası yaşamın zorluklarına rağmen, özellikle öğrencilerin psikolojisinin bozulmasıyla, onları okula geri döndürmenin hızlandırılması, okulda eski ve yeni arkadaşlarla benzer ortamlar kurarak depremin zararlarını tamir etme ve psikolojik ve sosyal sonuçlarını aşma açısından önemli bir adım olabilir.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu bugün, tüm sivillere Hadramut ilindeki Mukalla Limanı’nı bir sonraki duyuruya kadar derhal tahliye etmeleri çağrısında bulundu. Koalisyon, bu önlemin onların güvenliğini sağlamak amacıyla alındığını vurguladı.

Tahliye talebinin liman çevresinde yapılacak askeri operasyon hazırlıkları ile birlikte can ve mal güvenliğini korumayı amaçladığını açıklayan Arap Koalisyonu, herkesin verilen talimatlara uymasını ve güvenliklerinin sağlanması için iş birliği yapmasını istedi.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Dr. Reşad el-Alimi’nin Güney Geçiş Konseyi'ne (GGK) bağlı silahlı unsurların Hadramut’taki sivillere karşı işlediği ciddi ve korkunç insani ihlalleri nedeniyle talebi üzerine sivilleri korumak için acil önlemler alınacağını açıkladı. Bu önlemler, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) gerilimi yatıştırmak, GGK güçlerini geri çekmek, mevzilerini Vatan Kalkanı Güçleri'ne devretmek ve yerel makamların sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlamak için yorulmak bilmeden sürdürdükleri ortak çabaların devamı niteliğinde. Arap Koalisyonu güçleri, bu çabaları bozacak her türlü askeri eyleme, sivil hayatları korumak ve Suud Arabistan-BAE’nin çabalarının başarısını sağlamak için doğrudan ve derhal müdahale edileceğini teyit ediyor.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı'nın meşru Yemen hükümetine yönelik sürekli desteğini ve kararlı tutumunu teyit eden Tümgeneral Maliki, herkesi ulusal sorumluluklarını yerine getirmeye, itidal göstermeye ve güvenlik ve istikrarı korumak için barışçıl çabalara yanıt vermeye çağırdı.


Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare

Yemen'de meşru hükümete destek veren Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı, Mukalla Limanı’nda dışarıdan verilen askeri desteği hedef alan ‘sınırlı’ bir hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, yaptığı açıklamada, “Geçtiğimiz cumartesi ve pazar günü, iki geminin Koalisyon Ortak Kuvvetler Komutanlığı'ndan resmi izin almadan Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na girerken görüldü. İki geminin mürettebatı, izleme sistemlerini devre dışı bıraktı ve çatışmayı körüklemek amacıyla Yemen'in doğu illerindeki (Hadramut ve el-Mahra) Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerini desteklemek için büyük miktarda silah ve savaş aracı indirdi. Bu eylem, ateşkese ve barışçıl bir çözüm arayışına karşı yapılmış açık bir ihlaldir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2216 sayılı kararı da ihlal edilmiştir.” İfadelerini kullandı.

Tümgeneral Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin Arap Koalisyonu güçlerine yönelik Hadramut ve el-Mahra’daki sivilleri korumak için gerekli tüm askeri önlemleri alması yönündeki talebine dayanarak güvenliği ve istikrarı tehdit eden bu silahların oluşturduğu tehlike ve gerginlik çerçevesinde bu kararı aldıklarını açıkladı.

Arap Koalisyonu Hava Kuvvetleri, bu sabah, Mukalla Limanı’nda iki gemiden indirilen silah ve savaş araçlarını hedef alan sınırlı bir askeri operasyon gerçekleştirdi. Bu operasyon, uluslararası insani hukuk ve geleneksel kurallar çerçevesinde ve hiçbir yan hasar meydana gelmeyecek şekilde belgelendikten sonra gerçekleştirildi.

Tümgeneral Maliki, Arap Koalisyonu’nun Hadramaut ve el-Mahra'da gerilimi azaltmaya ve sükuneti sağlamaya devam edeceğini, meşru Yemen hükümeti ve koalisyonla koordinasyon sağlanmadan herhangi ülkenin Yemen’deki herhangi bir gruba askeri destek sağlamasını engelleyeceğini, böylece Suudi Arabistan ve Arap Koalisyonu’nun güvenlik ve istikrarı sağlama ve çatışmanın yayılmasını önleme çabalarının başarıya ulaşmasının amaçlandığını vurguladı.


İsrail askerleri Filistinli işçileri rüşvet karşılığında askeri kontrol noktalarından geçirdi

İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
TT

İsrail askerleri Filistinli işçileri rüşvet karşılığında askeri kontrol noktalarından geçirdi

İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)

İsrail askerî ve adli polisinin yürüttüğü soruşturmalar, Batı Şeria’daki Filistinlilerin İsrail’e çalışmak amacıyla girebilmek için askerî kontrol noktalarında görev yapan İsrail askerlerine rüşvet verdiğini ortaya koydu.

Soruşturmaya yakın kaynaklar, “bu tür rüşvetlerin ürkütücü bir boyuta ulaştığını” ileri sürerek, bunun “silahlı unsurların İsrail kentlerine sızmasına ve saldırılar düzenlemesine imkân tanıdığını” savundu.

Üç kontrol noktası belirlendi

Şarku’l Avsat’ın Yediot Aharonot gazetesinden aktardığı habere göre aralarında subay rütbesi taşıyan askerlerin de bulunduğu kişiler, yaptıklarının İsrail içinde saldırılara yol açabileceğini bilmelerine rağmen, para karşılığında geçiş ve kaçak giriş organize etti.

ergvfre
İsrailli duvarın yanında, El Halil yakınlarında zeytin toplayan bir Filistinli. (Reuters)

Haberde, kaçak geçişlerde kullanılan üç askerî kontrol noktasının tespit edildiği belirtildi. Bunlardan birinin Ofer Kontrol Noktası, diğer ikisinin ise Biddu ve Aksa kasabaları yakınında, üçüncüsünün ise Şuafat çevresinde bulunduğu, söz konusu noktaların tamamının Kudüs’ün kuzeyinde yer aldığı kaydedildi. Soruşturmalara göre, geçen cuma günü Bisan saldırısını düzenleyen ve iki İsraillinin ölümü, dört kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının faili Ahmed Ebu’r-Rab’ın da İsrail’e bu kontrol noktalarından birinden girdiği iddia edildi.

Rüşvetin yöntemi ve tutarları

Habere göre Filistinliler, rüşveti kimlik kartının içine koyarak ya da araç durdurulup yolcular indirildiğinde arka koltuğa bırakılan bir zarfla veriyordu. Zarfı alan subayın, işçileri tekrar araca bindirerek geçişe izin verdiği belirtildi.

İkinci İntifada’nın ardından, 2002 yılından itibaren İsrail, 1967 öncesi sınırlar ile Batı Şeria arasında (Yeşil Hat) Filistinlilerin geçişini engellemek amacıyla bir güvenlik duvarı inşa etti. Toplam uzunluğu 770 kilometreyi bulan duvarın yaklaşık 142 kilometrelik bölümü Doğu Kudüs çevresinde yer alıyor ve yüksekliği sekiz metreyi buluyor. Ancak çevresel gerekçeler ve anlaşmazlıklar nedeniyle bazı bölümleri hâlâ tamamlanmış değil.

rg
Ramallah yakınlarındaki İsrail’e ait Atara Kontrol Noktası’nda bekleyen araçlar (AFP)

Gazze savaşının başlamasıyla birlikte İsrail’in yaklaşık 150 bin Filistinli işçinin çalışma izinlerini iptal etmesi, ciddi bir ekonomik krize yol açtı. Bunun üzerine on binlerce işçi kontrol noktalarını aşmaya veya yüksek duvarı tırmanarak geçmeye çalıştı.

Hbaere göre bazı durumlarda minibüslerdeki her yolcu için 50 şekel (yaklaşık 16 dolar) rüşvet ödendi. Bazı vakalarda bir binek aracın geçirilmesi karşılığında  bin 500 şekel (yaklaşık 470 dolar) verildi. Bir olayda ise Filistinli bir iş insanının, polis aracıyla İsrail’e sokulması karşılığında 5 bin  şekel (yaklaşık bin 560 dolar) ödediği belirtildi.

Kaçak geçişlerin bir bölümünün Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimleri içinden yapıldığı, bazı askerlerin sahte resmî çalışma izinleri düzenlediği ve bu tür izinlerin sayısının yaklaşık 300 olduğu tahmin ediliyor.

Telegram kayıtları ve genişleyen soruşturma

İbranice basında yer alan bilgilere göre, rüşvet teklifleri başlangıçta Filistinlilerden gelse de zamanla İsrailli askerlerin de para karşılığı geçiş teklif etmeye başladığı ifade edildi. Sürecin ilerlemesiyle birlikte kaçak geçişlerin askerler ile Filistinli kaçakçılar arasında Telegram üzerinden kurulan ağlar aracılığıyla organize edildiği aktarıldı.

Kayıtlara geçen görüşmelerde, İsrailli bir subayın ödemeyi mutlaka nakit istediği ortaya çıktı. Üst rütbeli bir subayın şüphelenerek gizli soruşturma başlatmasıyla, sadece rüşvet ağının değil, iki askerî birlik arasındaki rekabet nedeniyle bir birliğin diğerini yetersiz göstermek amacıyla kasıtlı olarak Filistinlileri geçirdiği de tespit edildi.

dfrgt
İsrail güvenlik güçleri, Filistin’in Kefr Kaddum köyü yakınlarında Filistinli göstericilerle karşı karşıya. (AFP)

Soruşturma, sadece kaçak geçişlerle sınırlı kalmadı. Sivil idareye bağlı sağlık biriminde görev yapmış eski bir çalışanın, Filistinlilerin sağlık durumlarına dair bilgilerini kullanarak nadir bulunan ilaçları temin edip sattığı, evinde yapılan aramada büyük miktarda ilaç ele geçirildiği bildirildi.

Ordu kaynakları, bu dosyalar kapsamında onlarca asker ve subayın gözaltına alındığını, haklarında yargı süreci başlatılarak cezalandırılacaklarını açıkladı.