Matematik ve onun gibi temel bilimler alanı dışında “mutlak tarafsızlık” diye bir şey olabilir mi?
Daha net olarak soracak olursak; siyasette ve medyada tarafsızlık, hele ki mutlak tarafsızlık, var olabilir mi?
Dünyanın en ünlü “modern” milyarderi Elon Musk, en ünlü çevrimiçi ansiklopedi “Wikipedia” ile rekabet etmek için çevrimiçi ansiklopedisi “Grokipedia”yı piyasaya sürdükten sonra insanları buna ikna etmeye çalışıyor gibi görünüyor. Zira dostumuz Musk’a göre, Wikipedia siyasi ve kültürel olarak yeni sol veya “Woke” kültürünün savunucuları lehine “taraflı”.
Amerikan medya kuruluşlarının haberlerine göre Musk'ın pazartesi günü piyasaya sürdüğü ansiklopedi, sunucuları üzerindeki yoğun yük nedeniyle açılmasından birkaç dakika sonra geçici bir kesinti yaşadı ve daha sonra tekrar kullanıma açıldı.
Musk’ın yeni ansiklopedisinin ana sayfasına göre yayınlanmış makale sayısı başlangıçta 885 bini aştı; bu, Al-Arabiya'nın bildirdiğine göre Wikipedia'daki milyonlarca makaleyle karşılaştırıldığında, yeni başlamış bir proje için iddialı bir rakam.
Musk daha önce, neoliberal harekete veya Woke kültürüne atıfta bulunarak adını Wokipedia olarak değiştirdiği Wikipedia’nın aksine, projesinin “propagandadan uzak bir ansiklopedi kurmayı” hedeflediğini belirtmişti.
Bahsettiğimiz haberde belirtildiği gibi, yalnızca yapay zekaya dayalı bir ansiklopedik içerik oluşturmak, hatalara veya Wikipedia'nın kendisinden belgelenmemiş alıntılara yol açabilir!
Ayrıca, bazı eleştirmenlerin görüşüne göre Musk'ın daha “nesnel” bir alternatif sunma girişimi, projesinin daha cilalı bir dijital görünümle Musk, ekibi ve şirketine göre taraflılıklar üretmesini engellemeyecek! Bu durumda iş bir taraflılıktan, yapay zekanın da devreye girdiği bir diğerine geçişe dönüşüyor.
Projenin gelecekteki genişlemesine engel teşkil edecek telif hakkı, bilgi sansürü ve diğer zorluklar da bulunuyor. Yine de tüm bunlar, Musk'ın Wikipedia ile rekabet edecek ansiklopedisinin uzun vadeli etki alanını ortadan kaldırmıyor. Üstelik, bu projenin önündeki zorluklar (fikri mülkiyet hakları, bilgilerin doğruluğu, düzenlenmemiş açık kaynaklardan yararlanan yapay zeka programları vb.) yalnızca ona özgü değil.
Burada, bir anka kuşu kadar ulaşılması zor olan tarafsızlık “yalanı” meselesine dikkat çekmeye önem veriyorum. Dikkat çekmek istediğim bir diğer nokta da şu: Biz Araplar, “Arapça” içeriği kontrol etme veya daha mütevazı olursak en azından etkileme yarışının neresindeyiz?
İçerik üretimi derken, sansasyonel, açıkça propaganda amaçlı içerikten değil, bilgi, azim ve bilgiyi herkes için erişilebilir kılma arzusuyla üretilmiş ciddi, sabırlı ve iyi hazırlanmış içerikten bahsediyorum.
Yapay zeka, kendisine sunulan her yemeği yiyen bir ağız gibidir. Peki, biz kendisine ne sunuyoruz? Unutmayın, yapay zekâ hiç doymamaktadır ve hep “daha fazla yok mu” demektedir.
X gibi bir platformda yayınlanan her şey veya çoğu, sadece havadır ve ağız hava yemez...
Evet, tekrar hatırlatmayı unuttum: Medyada ve kültürde, özellikle yapay zekâ söz konusu olduğunda ne mutlak ne de mutlak olmayan bir tarafsızlık yoktur, çünkü o kurtarıcı değildir.
