NASA'nın uzay aracı Güneş'teki patlamanın içinden geçerek video kaydetti

"Sağlam kalması büyük şans"

TT

NASA'nın uzay aracı Güneş'teki patlamanın içinden geçerek video kaydetti

NASA'nın uzay aracı Güneş'teki patlamanın içinden geçerek video kaydetti

NASA'nın Güneş'i yakından incelemek için tasarladığı uzay aracı Parker Solar Probe, yıldızda meydana gelen bir patlamanın ardından savrulan plazma dalgasının içinden geçti.

Uzay aracı, bu sayede böyle bir Güneş patlamasının şimdiye kadar çekilen ilk yakından görüntüsünü elde etti.

Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı'ndaki bilim insanlarının işleyerek video halinde yayımlanan görüntüler, güçlü bir koronal kütle atımını (CME) içeriyor.

Söz konusu videoda patlama 14. saniye civarında başlıyor.

CME'ler Güneş'teki patlamalar sonucunda ortaya çıkan plazma fışkırmaları. Yüklü ve radyoaktif parçacıkları barındıran bu plazmalar uzayda yol katettiklerinde Güneş rüzgarı adını alıyor.

Dünya'ya ulaşıp gezegenin manyetik alanıyla etkileşime giren Güneş rüzgarları, bunun sonucunda kutup ışıklarını oluşturarak bazen de radyo iletişimini felce uğratıyor ve yörüngedeki uzay araçlarıyla astronotları tehlikeye atabiliyor.

Güneş rüzgarları Dünya'ya ulaştığında halihazırda 149 milyon kilometre kat etmiş oluyor.

NASA, Parker Solar Probe'a çarpan CME'nin "şimdiye kadar kaydedilen en güçlü koronal kütle püskürmelerinden biri" olduğunu vurguladı.

Uzay aracının CME'nin içinden geçip sağlam kalması ve olayı kameraya kaydetmesi bilim insanları için büyük şans.

ABD'deki Maryland Üniversitesi'nden Prof. James Drake, "Parker yıldıza yaklaştıkça, Güneş rüzgarının içinde çok daha fazla yapı görmeye başladık" diyor.

Güneş'e dokunan uzay aracı

En hızlı ve Güneş'e en çok yaklaşan uzay aracı unvanlı Parker Solar Probe, yıldızın dış atmosferi olarak da bilinen taç kürede uçarak "Güneş'e dokunmayı" başarmıştı.

Uzay aracı, Güneş'in gizemlerini keşfetme amacıyla, "Touch the Sun (Güneş'e Dokun)" adı verilen görev için 2018'de fırlatılmıştı.

Daha fırlatıldığı yıl "Güneş'e en çok yaklaşan yapay cisim" unvanını alan araç, Güneş'in korona diye bilinen atmosferinin daha önce keşfedilmeyen kısımlarını araştırıyor.

NASA, uzay aracının özel bir ısı kalkanının yanı sıra cihazı Güneş'in ışık emisyonlarından koruyan otonom bir sistemle donatıldığını belirtiyor.

Independent Türkçe



İkiye bölünse bile çalışmaya devam eden batarya üretildi

Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
TT

İkiye bölünse bile çalışmaya devam eden batarya üretildi

Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)

İkiye katlansa veya bölünse bile çalışmaya devam eden batarya geliştirildi. 

Lityum iyon bataryalar, akıllı telefonlardan elektrikli araçlara kadar pek çok alanda kullanılıyor. Ancak alev almaya yatkın olmaları nedeniyle bilim insanları farklı seçenekleri araştırıyor. 

Bu çalışmalarda öne çıkan seçeneklerden biri de lityum sülfür bataryalar. Daha güvenli olması beklenen bu cihazlar ayrıca yüksek enerji yoğunluğu sunma ve ucuza mal edilme potansiyeliyle de öne çıkıyor.

Ancak lityum sülfür bataryalar, bütün bu artılarına rağmen uzun ömürlü değil. Bu bataryaları yüksek sıcaklıkta kararlı halde tutmak için karbonat bazlı elektrolit kullanılması öneriliyor.

Fakat katottaki sülfür, elektrolit içinde çözünmeye devam ederek katı bir çökelti oluşturuyor ve bataryanın kapasitesini düşürüyor. 

Çin Elektronik Bilimi ve Teknolojisi Üniversitesi'nden araştırmacılar, katot ve elektrolit arasına bir katman daha koymanın bu sorunu çözeceğinden yola çıkarak farklı maddelerle deneyler yürüttü. 

Bulgularını hakemli dergi ACS Energy Letters'ta 13 Eylül'de yayımlayan ekip, poliakrilik asidin sülfür-demir batarya katotlarında en iyi sonucu veren kaplama olduğunu saptadı.

Araştırmacılar bu kaplamayla hem esnek ve düz bir batarya olan kese pil hem de düğme pil prototipi üretti. 

Kese pil, 100 şarj-deşarj döngüsü boyunca herhangi bir bozulma belirtisi olmadan çalıştı. Ayrıca batarya ikiye katlandığında veya kesildiğinde de güç sağlamaya devam etti.

Çalışmaya liderlik eden Liping Wang, Interesting Engineering'e yaptığı açıklamada "Batarya, benzersiz tasarımı sayesinde kesildikten sonra da çalışmaya devam ediyor; iletken ağ fiziksel hasardan sonra bile sağlam kalıyor" diyerek ekliyor:

Bu muhtemelen mekanik kopmaya rağmen iyon ve elektron akışına izin veren sağlam ve esnek bir bağlayıcı sistem ya da yapısal tasarımdan kaynaklanıyor. İletken yollar, kesilme sırasında tamamen koparılmadığı için devre işlemeye devam ediyor.

Düğme pil ise 300 şarj-deşarj döngüsünün ardından kapasitesinin yüzde 72'sini korumayı başardı. 

Daha sonra kaplamayı diğer metallerden yapılmış katotlarda test eden ekip, lityum molibden ve lityum vanadyum batarya üretti. Bu piller de 300 şarj-deşarj döngüsü boyunca kapasitesini korudu.

Bulgular, sadece lityum sülfür bataryaların değil başka türden metallerle yapılanların da kaplamayla uzun ömürlü ve güvenli hale getirilebileceğine işaret ediyor.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, Cosmos Magazine, EurekAlert, ACS Energy Letters