Derne'de yardımlar neden mağdurlara ulaşmıyor?

Sosyal medyada yardım çağrıları sürüyor

Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
TT

Derne'de yardımlar neden mağdurlara ulaşmıyor?

Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)

Kerime Naci

Libya şehirleri ve destek veren ülkelerden, Danyal kasırgasından etkilenen şehirlerde daha sonraki aşamada dağıtılmak üzere acil insani ve tıbbi yardımların toplanmasına ilişkin görüntüler yayımlanıyor.

Geçen pazar günü Libya'nın doğusunu etkileyen kasırga, binlerce insanın ölmesine, binlerce insanın kaybolmasına neden oldu. Aynı zamanda gözle görülür yapısal hasara sebebiyet verdi.

Susa, el-Beyda ve Derne'de yerel Libya kanalları ve sosyal medya aracılığıyla yardım çağrıları sürüyor.

Bilhassa kasırganın ikiye böldüğü ve yerleşim yerlerinin tamamının denize sürüklendiği Derne'de yardımların ulaşmadığı doğrulanıyor. 

Su ve battaniye eksikliği

Derne'de bir genç kız, içme suyu ve yiyecek konusunda ciddi sıkıntı yaşandığını, şu an üç ailenin aynı dairede yaşadığını, temel gıda maddelerini temin etmekte zorlandıklarını ve herhangi bir yardım alamadıklarını anlattı. 

Facebook'ta yardım çağrısında bulunan Dr. Kerime er-Rika, selden etkilenen 25 aile üyesiyle aynı apartman dairesinde kaldığını, tüm eşyalarının tahrip olması nedeniyle uyuyamadıklarını söyledi.

Gönderdiği ses kaydında yapılan yardımların kendilerine ulaşmadığını söyleyerek Derne'ye insani yardım girişini denetleyen bazı grupların bu yardım malzemelerine el koymuş olabileceğine değiniyor. 

Dün bir güvenlik görevlisi, Facebook üzerinden yaptığı yardım çağrısında, yatak ve battaniyeye ihtiyaçları olduğunu söyledi.

Derne'ye gönderilen battaniyelere değinen sosyal medya kullanıcıları ise bu çağrıya şaşırdı.

Sana el-Akili, yardım talebine, "Bu nasıl olur? Battaniye yüklü yük kamyonları nereye gitti?" ifadeleriyle yanıt verdi.

Bilinç bulanıklığı

Mareşal Halife Hafter'e bağlı güçler, yardımlara el koymakla suçlanıyor. Derne'de bulunan Madrid Medya Merkezi Libya işleri uzmanı Muhammed es-Sarit, Independent Arabia'ya verdiği demeçte, Libya'nın doğusundaki çeşitli şehirlere gönderilen büyük miktarlardaki yardımların ulaşması konusunda bir karışıklık olduğunu vurguladı.

Hafter güçlerinin insani ve tıbbi yardımları denetlediğini ve bunun rutin bir güvenlik önlemi olduğunu söyleyen Sarit, daha sonra askerlerin Derne girişinde çeşitli Libya şehirlerinden gelenlerden teslim aldığını, oradaki kalabalığı azaltmak için Derne'ye girişlerinin engellendiğini anlatıyor.

Zira uluslararası kurtarma ekipleri burada hayatta kalanları bulmak için hız kesmeden çalışmalara devam ediyor.

Bazıları ise dağıtım aşamasında doğrudan Yardım Komitesi ve Libya Kızılayı'na bağlı çeşitli merkezlere giden yardımlara el konduğunu düşünüyor. 

Libya Başkanlık Konseyi, siyasi bölünmenin yardımların ulaşmasını engellediğini, bazı tarafların yardımların erişimini baltaladığını belirtmişti.

Sarit ise bu hususta, Başkanlık Konseyi'nin Hafter güçlerinin yardımın gelişini resmi olarak denetlemek istediği yönündeki ifadelerinde haklı olduğunu söylüyor.

Bu iddiaları reddeden ikinci taraf ise Hafter güçlerinin batının çeşitli bölgelerinden gelen yardım gemilerinin doğuda etkilenenlere ulaşmasını engellediğine inanıyor.

Sarit, kasırga geçer geçmez hayatta kalan çok sayıda kişinin güvenli alan olarak Derne Dağı'nın el-Cubeyle ve el-Fetaih gibi yüksek bölgelerine yöneldiğini söylüyor.

Etkilenenlerin yeni konumlarının izlenmesinde hala zorluklarla karşılaşan yardım merkezleri ve gıda yardımı dağıtım noktaları, verileri henüz kaydedebilmiş değil. 

Çok sayıda insan çekindikleri için yardım merkezlerine gitmeyi reddediyor. İçme suyu, yiyecek ve ilaç haklarını elde etmek için yardım merkezlerine kaydolarak bu toplumsal damgalanmanın ve utancın önüne geçilebileceğine değinen Sarit, zirâ bu durumun uzun süre devam edeceğini, insanlar bu tarz işlemlere alışması gerektiğini belirtti. 

Derne bölünmüş halde

Libya Kızılayı Sözcüsü Tevfik Şükri, yardımın ulaşmasındaki eksiklikleri inkar etmeyerek, yardımın hızlı ulaşmadığı yönündeki söylentilerin doğru olduğunu söylüyor.

Nitekim Kızılay ekiplerinin afetlerde genellikle takip ettiği öncelik sırasının olduğunu söylüyor.

İlk aşamada insan hayatını kurtarmak için tüm imkanları seferber ettiklerine, yardımların ise daha sonraki aşamada dağıtıldığına değiniyor. 

Derne şehrinin ikiye bölünmesi üzerine Kızılay ile çeşitli kurtarma ve yardım ekiplerinin çalışmalarının sekteye uğradığını belirten Şükri, ekiplerin Derne'nin doğu kesimindeki mağdurlara ulaşana kadar yaklaşık 400 kilometre ilerlemesi gerektiğini belirtiyor.

Nitekim deniz suları, yaklaşık 30 kilometrelik yolun kaybolduğu Derne'de yüzölçümünün yaklaşık yüzde 50'sini içine çekmiş durumda. Şükri, bu nedenle yardım çabalarının aksadığına değiniyor. 

Gidişatın şuan daha organize olduğunu, Derne'deki tüm evlere temel gıda yardımının ulaştırılması için çalışmaların sürdüğünü belirten Şükri, geçici yolların açıldığını, şehrin batı ve doğu kısımlarını birbirine bağlayan toprak köprünün inşa edilmeye başlandığını, böylece Kızılay'ın şehrin doğu kesiminde etkilenen herkese ulaşacağını vurguladı. 

Independent Arabia - Independent Türkçe



Hamas, yurtdışındaki liderlerine yönelik Arap olmayan bir ülkede suikast girişimi bekliyor

İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
TT

Hamas, yurtdışındaki liderlerine yönelik Arap olmayan bir ülkede suikast girişimi bekliyor

İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)

Hamas içinde, İsrail'in Filistin toprakları dışında bazı Hamas liderlerini hedef alan yeni bir suikast operasyonu düzenleyeceği beklentisi var.

Hareket içindeki üst düzey kaynaklar Şarku'l Avsat'a, özellikle önde gelen Hizbullah yetkilisi Heysem Tabatabai'nin suikastının ardından, liderliğe yönelik olası saldırılar konusunda endişelerin arttığını söyledi.

Bir kaynak, "hareketin liderliğinin Arap olmayan bir ülkede hedef alınacağına dair değerlendirmeler var" dedi, ancak hangi ülkede hedef alınacağını belirtmedi.

Şarku'l Avsat, yurt dışındaki Hamas liderlerine olası suikastları önlemek veya en azından zararlarını en aza indirmek için kişisel güvenlik ve ihtiyati tedbirlerle ilgili bir iç talimat belgesi dağıtıldığını öğrendi.

Belgede, "Belirli bir yerde yapılan toplantıların iptal edilmesi, farklı yerlerde yapılan periyodik olmayan toplantıların benimsenmesi gerektiği" belirtildi.

Talimatta liderlerden, "cep telefonlarını toplantı yerinden en az 70 metre uzakta tamamen izole etmeleri ve saat de dahil olmak üzere tıbbi veya diğer elektronik cihazların toplantı yerlerine girmesini engellemeleri" isteniyor.

Bu arada Gazze'deki kaynaklar, Hamas karşıtı silahlı milis grubunun lideri Yaser Ebu Şebab'ın dün öldürülmesinin, Tarabin aşiretinden iki kişinin arasında çıkan aşiret çatışması sırasında gerçekleştiğini bildirdi.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Ebu Şebab'ın öldürülmesine katılan iki kişinin el-Dabari ve Ebu Sunayme ailelerine mensup olduğunu, her iki ailenin de Ebu Şebab ile birlikte Tarabin kabilesine mensup olduğunu belirtti.


Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn: İsrail’le görüşmeler olumlu hedef ikinci bir savaşı önlemek

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
TT

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn: İsrail’le görüşmeler olumlu hedef ikinci bir savaşı önlemek

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bugün (Perşembe) yaptığı açıklamada, Lübnan ile İsrail arasında yürütülen ateşkes izleme mekanizmasına ilişkin görüşmelerin olumlu geçtiğini ve temel hedefin ikinci bir savaşın önüne geçmek olduğunu söyledi. Avn, mekanizmanın 19 Aralık’ta yeniden toplanacağını açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Avn, Baabda Sarayı’nda düzenlenen kabine toplantısında, ABD’de eski Beyrut Büyükelçisi olan Simon Karam’ın, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam ile yapılan istişareler sonucu sivil bir üyenin katılımı amacıyla heyet başkanlığına getirildiğini belirtti.

İlk doğrudan temas: UNIFIL’de tarihi toplantı

İsrail’in büyük çaplı bir tırmanış başlatabileceğine dair endişeler sürerken, Lübnanlı ve İsrailli iki sivil temsilci Çarşamba günü UNIFIL karargâhında ateşkes mekanizması komitesinin toplantısına katıldı. Bu adım, iki ülke arasında on yıllardır görülmeyen ilk doğrudan görüşme olarak kaydedildi.

dfrgt
İki Lübnan askeri, 28 Kasım 2025'te Güney Lübnan'daki Alma el-Şaab köyündeki bir Lübnan askeri noktasından, İsrail askeri karakolu Hanita'ya (solda) ve geçen yıldan bu yana İsrail güçlerinin işgal ettiği beş tepeden biri olan Labouneh'e (sağda) bakıyor (AP)

Hükümet toplantısı sonrası konuşan Enformasyon Bakanı Paul Morkos, Avn’ın “İlk oturumun çok üretken olması beklenemezdi ancak 19 Aralık’ta başlayacak sürecin yolunu açtı” sözlerini aktardı. Avn, görüşmelerin amacının hiçbir toplumsal grubu hedef almak değil bütün Lübnan’ı korumak olduğunu vurguladı.

fgthy
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)

Avn, “Şu ana kadar tepkiler olumlu. Bunu ikinci bir savaşın gölgesini Lübnan’dan uzaklaştırmak için kullanmalıyız” dedi. Müzakerenin tek yol olduğuna işaret eden Avn, “Lübnan’ın egemenliğinden taviz yok” diye konuştu.

Görüşmelerin çerçevesi: Sadece güvenlik

Cumhurbaşkanı Avn, Simon Karam’a verilen talimatların “tamamen güvenlik başlıklarına” odaklandığını belirterek bunları şöyle sıraladı:

İsrail saldırılarının durdurulması

İşgal altındaki noktalardan çekilme

Sınırların belirlenmesi

Esirlerin serbest bırakılması

Avn, yarın Beyrut’a gelecek BM Güvenlik Konseyi temsilcilerine, “müzakerelerin başarısı için İsrail’in olumlu ve ciddi tutum takınması yönünde baskı yapılması” çağrısında bulunacağını söyledi.

vfg5th
4 Aralık 2025'te Güney Lübnan'ın Cbaa kentinde İsrail bombardımanında hasar gören bir bölgedeki enkazın yanında bir sivil savunma kamyonu duruyor (Reuters)

Cumhurbaşkanı, heyetin ayrıca yıl sonuna kadar Hizbullah’a ait askeri tesislerin sökülmesi planının ilk aşamasını tamamlaması beklenen Lübnan ordusunun çalışmalarını yerinde incelemek üzere güneye gideceğini belirtti.

Toplantıya Simon Karam ile İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi’nin dış politika direktörü Yury Resnick katılırken, ABD’li arabulucu Morgan Ortagus da hazır bulundu. ABD ve Fransa gelişmeyi memnuniyetle karşıladı.

Ekonomik iş birliği yok

Enformasyon Bakanı Morkos, görüşmelerin ekonomik iş birliği veya barış anlaşması gibi başlıkları kapsamadığını belirterek şunları söyledi: “Naqura görüşmeleri yalnızca güvenlik odaklıdır.”


Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

TT

Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

Gazze’de Hamas’ın düşmanı olarak bilinen ve yardım tartışmalarının merkezine oturan Yaser Ebu Şebab bugün (perşembe) hayatını kaybetti. İsrail’in Gazze’ye yönelik savaşında adı sık sık gündeme gelen Ebu Şebab, özellikle kuşatma altındaki bölgeye insani yardımların girişinde oynadığı rol nedeniyle tartışmalara konu olmuştu.

İsrail ordusuna ait radyo, güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Hamas karşıtı aşiret liderlerinden Yaser Ebu Şebab’ın, daha önce aldığı yaralar nedeniyle Beerşeba’daki Soroka Hastanesi’nde hayatını kaybettiğini duyurdu. Ebu Şebab'ın yaralı halde İsrail’e nakledildiği belirtilmişti.

dsfgt
Yaser Ebu Şebab (Sosyal Medya)

Silahlı Ebu Şebab grubu, Gazze’nin güneyindeki Refah bölgesinde faaliyet gösteriyor. Ebu Şebab, daha önce yaptığı açıklamalarda, grubunun tek bağlantısının Filistin Yönetimi olduğunu vurgulamış ve İsrail’le işbirliği yaptığı yönündeki suçlamaları reddetmişti. Gazze’de kurduğu “Halk Güçleri” isimli milis yapılanmasının “terörle mücadele grubu” olarak adlandırılmasını talep etmişti.

İsrail ordusuna ait radyo ise Ebu Şebab’ın İsrail’le işbirliği yaptığını ve Gazze’nin güneyinde Hamas’a karşı kurulan ilk silahlı grubun lideri olduğunu iddia etti. Ebu Şebab’ın son olarak kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından hedef alındığı aktarılmıştı.

Yardımların yeniden girişinde tekrar gündeme geldi

Birkaç ay önce insani yardımların Gazze’ye yeniden girişinin başlamasıyla Ebu Şebab yeniden görünür hale geldi. Yaklaşık üç ay süren sessizliğin ardından Facebook hesabını aktif kullanmaya başlaması dikkat çekti.

frgt
Bir çocuk, 28 Mayıs 2025'te Refah'taki Gazze Yardım Vakfı'ndan aldığı bir torba pirinçle Han Yunus'a ulaşmanın mutluluğunu yaşıyor (AP)

Gazze’de bazı kesimler Ebu Şebab’ı geçmiş dönemlerde gelen insani yardımları yağmalamakla suçlarken, kimileri de tam tersine “yardımları koruduğunu” savunuyordu.

Mayıs ayında sosyal medya hesaplarını yeniden aktif hale getiren Ebu Şebab, yardımların güvenli şekilde sivillere ulaştırılmasını sağladığını duyurdu. Bu durum, neden birden ortaya çıktığına ve bu açıklamaların arkasındaki amaçlara dair yeni soru işaretleri yarattı.

Şarku’l Avsat’a konuşan bazı yerel kaynaklar, Ebu Şebab ve silahlı grubunun özellikle İsrail kontrolündeki Refah ile Han Yunus’un doğu ve güneydoğusu arasındaki bölgelerde bulunduğunu söyledi. Bu bölgelerde yalnızca Ebu Şebab’ın mensubu olduğu Tarabin kabilesinden az sayıda sivil kalmış durumda.

jy6j
28 Mayıs'ta Han Yunus'ta Gazze Yardım Vakfı'ndan aldığı iki şişe petrolü sallayan bir Filistinli (Reuters)

Geçen hafta İsrail’in uluslararası baskılara boyun eğerek 2 Mart’ta durdurduğu yardımların girişine yeniden izin vermesinin ardından Gazze’ye yardım sevkiyatı yeniden başladı. Küresel açlık gözlemevleri, uygulanan ablukanın yaklaşık yarım milyon Gazzeliyi kıtlık riskiyle karşı karşıya bıraktığını açıklamıştı.

Ebu Şebab kimdir?

Ebu Şebab’ın kurduğu silahlı grubun kaç kişiden oluştuğu bilinmiyor; bazı görüntüler ve sosyal medya paylaşımlarına göre bunun yüzlerce kişiden oluştuğu tahmin ediliyor. Grubun silahlı araçlara ve arazi tipi kamyonetlere sahip olduğu görülüyor.

 Şarku'l Avsat, Ebu Şebab'ın yardım konusundaki rolünün niteliğini öğrenmek için kendisiyle doğrudan iletişime geçemedi, zira tüm telefon numaraları kapalıydı.

frg
28 Mayıs 2025'te Gazze Şehri'nde sıcak yemek dağıtan bir yardım kuruluşunun mutfağında toplanan kalabalık (DPA)

Onu tanıyan bazı kaynaklara göre Ebu Şebab, geçmişte Hamas polisi tarafından uyuşturucu ticareti suçlamasıyla gözaltına alınmış, savaşın başlamasının ardından cezaevinden kaçmayı başarmış basit bir gençti. Siyasi bir örgütle bağlantısı bulunmuyordu ve İsrail’le işbirliği yaptığına dair bir kayda da rastlanmamıştı. Tarabin kabilesinde silah taşımak yaygın bir pratik olarak görülüyor.

Kasım 2024’te Gazze’de bazı mahallelerde yaşanan yardım yağmaları sonrasında Hamas güvenlik güçleri, Ebu Şebab’ın bulunduğu noktalara baskın düzenlemiş; en az 20 kişi ölmüş, çok sayıda kişi yaralanmıştı.

Olaylar sırasında bir zırhlı araca atılan tanksavar mermisinin onu öldürdüğü iddia edilmiş, ancak daha sonra ölen kişinin kardeşi olduğu ortaya çıkmıştı. Bu olaydan sonra Ebu Şebab’ın İsrail ordusunun ileri hatlarına yakın bölgelere kaçtığı belirtilmişti.

Yağma mı, koruma mı?

Ebu Şebab’ın tekrar ortaya çıkmasının ardından, gruba ait olduğu söylenen videolarda yardım konvoylarının ve yabancı heyet araçlarının güvenliğini sağladıkları görülüyor. Görüntülerde Tarabin mensupları, Gazze’ye gelen heyetlerle konuşurken yer alıyor.

Her yardım girişinden sonra Ebu Şebab, Facebook hesabından yardımı koruduklarını ve teslim ettiklerini iddia eden paylaşımlar yapıyor. Hamas kontrolündeki bölgelere “diğer taraf” diyerek göndermede bulunuyor.

Bir paylaşımında şu ifadeler yer alıyor:

“Yardımları onurla dağıttığımızda bizi karaladılar. Koruduğumuzda suçladılar. Biz bu halkın evlatlarıyız.”

Meydandaki bazı kaynaklar, yağmalanan yardımların Hamas’ın eline geçmediğini, koruma olmadığı için sivil bölgelerde çetelerce çalındığını; Hamas’ın gönderdiği güvenlik güçlerinin ise İsrail saldırısında hedef alınarak 6 kişinin öldüğünü belirtiyor. Bu saldırıdan saatler sonra yardım çetesine düzenlenen Hamas saldırısında ise 6 kişi öldü.

Güvenlik boşluğu tartışmaları

Bazı kaynaklara göre Ebu Şebab okuma-yazma konusunda yetersiz olduğu için Facebook hesabını başkalarının yönettiği düşünülüyor. Hesabındaki profesyonel içerikler, arkasında bir medya ekibi olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.

Son paylaşımlarında Hamas’ı hedef alan ve birlik çağrısı yapan mesajlar dikkat çekiyor. Grubu için zaman zaman Halk Çalışma Güçleri veya Terörle Mücadele Güçleri ifadelerini kullanıyor.

Gazze’de bazı kişiler, ironi ya da tepki amacıyla Ebu Şebab’a “Sayın Başkan” veya “Devlet” lakabı takmış durumda. Grubun üyeleri, üniformalarına Filistin bayrağı dikiyor ve bölgeden geçen uluslararası heyetlere askerî selam veriyor. Yerel kaynaklara göre Ebu Şebab, son günlerde Han Yunus’un güneydoğusundaki Amur bölgesinde kuşatma altında kalan bazı ailelerin tahliyesine de yardım etti.

Hamas ise İsrail’i, Gazze’de “güvenlik boşluğunu körüklemek” ve silahlı çeteleri destekleyerek yardım kaçakçılığına zemin hazırlamakla suçluyor. İsrailli yetkililer ise Gazze halkını Hamas’a karşı ayaklanmaya teşvik ettiklerini açıkça ifade ediyor.