Derne'de yardımlar neden mağdurlara ulaşmıyor?

Sosyal medyada yardım çağrıları sürüyor

Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
TT

Derne'de yardımlar neden mağdurlara ulaşmıyor?

Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)
Kızılay ekibi Derne'deki yıkım nedeniyle mağdurlara ulaşmakta zorluk çekiyor (Libya Kızılayı)

Kerime Naci

Libya şehirleri ve destek veren ülkelerden, Danyal kasırgasından etkilenen şehirlerde daha sonraki aşamada dağıtılmak üzere acil insani ve tıbbi yardımların toplanmasına ilişkin görüntüler yayımlanıyor.

Geçen pazar günü Libya'nın doğusunu etkileyen kasırga, binlerce insanın ölmesine, binlerce insanın kaybolmasına neden oldu. Aynı zamanda gözle görülür yapısal hasara sebebiyet verdi.

Susa, el-Beyda ve Derne'de yerel Libya kanalları ve sosyal medya aracılığıyla yardım çağrıları sürüyor.

Bilhassa kasırganın ikiye böldüğü ve yerleşim yerlerinin tamamının denize sürüklendiği Derne'de yardımların ulaşmadığı doğrulanıyor. 

Su ve battaniye eksikliği

Derne'de bir genç kız, içme suyu ve yiyecek konusunda ciddi sıkıntı yaşandığını, şu an üç ailenin aynı dairede yaşadığını, temel gıda maddelerini temin etmekte zorlandıklarını ve herhangi bir yardım alamadıklarını anlattı. 

Facebook'ta yardım çağrısında bulunan Dr. Kerime er-Rika, selden etkilenen 25 aile üyesiyle aynı apartman dairesinde kaldığını, tüm eşyalarının tahrip olması nedeniyle uyuyamadıklarını söyledi.

Gönderdiği ses kaydında yapılan yardımların kendilerine ulaşmadığını söyleyerek Derne'ye insani yardım girişini denetleyen bazı grupların bu yardım malzemelerine el koymuş olabileceğine değiniyor. 

Dün bir güvenlik görevlisi, Facebook üzerinden yaptığı yardım çağrısında, yatak ve battaniyeye ihtiyaçları olduğunu söyledi.

Derne'ye gönderilen battaniyelere değinen sosyal medya kullanıcıları ise bu çağrıya şaşırdı.

Sana el-Akili, yardım talebine, "Bu nasıl olur? Battaniye yüklü yük kamyonları nereye gitti?" ifadeleriyle yanıt verdi.

Bilinç bulanıklığı

Mareşal Halife Hafter'e bağlı güçler, yardımlara el koymakla suçlanıyor. Derne'de bulunan Madrid Medya Merkezi Libya işleri uzmanı Muhammed es-Sarit, Independent Arabia'ya verdiği demeçte, Libya'nın doğusundaki çeşitli şehirlere gönderilen büyük miktarlardaki yardımların ulaşması konusunda bir karışıklık olduğunu vurguladı.

Hafter güçlerinin insani ve tıbbi yardımları denetlediğini ve bunun rutin bir güvenlik önlemi olduğunu söyleyen Sarit, daha sonra askerlerin Derne girişinde çeşitli Libya şehirlerinden gelenlerden teslim aldığını, oradaki kalabalığı azaltmak için Derne'ye girişlerinin engellendiğini anlatıyor.

Zira uluslararası kurtarma ekipleri burada hayatta kalanları bulmak için hız kesmeden çalışmalara devam ediyor.

Bazıları ise dağıtım aşamasında doğrudan Yardım Komitesi ve Libya Kızılayı'na bağlı çeşitli merkezlere giden yardımlara el konduğunu düşünüyor. 

Libya Başkanlık Konseyi, siyasi bölünmenin yardımların ulaşmasını engellediğini, bazı tarafların yardımların erişimini baltaladığını belirtmişti.

Sarit ise bu hususta, Başkanlık Konseyi'nin Hafter güçlerinin yardımın gelişini resmi olarak denetlemek istediği yönündeki ifadelerinde haklı olduğunu söylüyor.

Bu iddiaları reddeden ikinci taraf ise Hafter güçlerinin batının çeşitli bölgelerinden gelen yardım gemilerinin doğuda etkilenenlere ulaşmasını engellediğine inanıyor.

Sarit, kasırga geçer geçmez hayatta kalan çok sayıda kişinin güvenli alan olarak Derne Dağı'nın el-Cubeyle ve el-Fetaih gibi yüksek bölgelerine yöneldiğini söylüyor.

Etkilenenlerin yeni konumlarının izlenmesinde hala zorluklarla karşılaşan yardım merkezleri ve gıda yardımı dağıtım noktaları, verileri henüz kaydedebilmiş değil. 

Çok sayıda insan çekindikleri için yardım merkezlerine gitmeyi reddediyor. İçme suyu, yiyecek ve ilaç haklarını elde etmek için yardım merkezlerine kaydolarak bu toplumsal damgalanmanın ve utancın önüne geçilebileceğine değinen Sarit, zirâ bu durumun uzun süre devam edeceğini, insanlar bu tarz işlemlere alışması gerektiğini belirtti. 

Derne bölünmüş halde

Libya Kızılayı Sözcüsü Tevfik Şükri, yardımın ulaşmasındaki eksiklikleri inkar etmeyerek, yardımın hızlı ulaşmadığı yönündeki söylentilerin doğru olduğunu söylüyor.

Nitekim Kızılay ekiplerinin afetlerde genellikle takip ettiği öncelik sırasının olduğunu söylüyor.

İlk aşamada insan hayatını kurtarmak için tüm imkanları seferber ettiklerine, yardımların ise daha sonraki aşamada dağıtıldığına değiniyor. 

Derne şehrinin ikiye bölünmesi üzerine Kızılay ile çeşitli kurtarma ve yardım ekiplerinin çalışmalarının sekteye uğradığını belirten Şükri, ekiplerin Derne'nin doğu kesimindeki mağdurlara ulaşana kadar yaklaşık 400 kilometre ilerlemesi gerektiğini belirtiyor.

Nitekim deniz suları, yaklaşık 30 kilometrelik yolun kaybolduğu Derne'de yüzölçümünün yaklaşık yüzde 50'sini içine çekmiş durumda. Şükri, bu nedenle yardım çabalarının aksadığına değiniyor. 

Gidişatın şuan daha organize olduğunu, Derne'deki tüm evlere temel gıda yardımının ulaştırılması için çalışmaların sürdüğünü belirten Şükri, geçici yolların açıldığını, şehrin batı ve doğu kısımlarını birbirine bağlayan toprak köprünün inşa edilmeye başlandığını, böylece Kızılay'ın şehrin doğu kesiminde etkilenen herkese ulaşacağını vurguladı. 

Independent Arabia - Independent Türkçe



İsrail’in Iraklı gruplara ait ayrıntılı veri tabanı Bağdat’ta şaşkınlık yarattı

Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
TT

İsrail’in Iraklı gruplara ait ayrıntılı veri tabanı Bağdat’ta şaşkınlık yarattı

Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, Iraklı yetkililer son günlerde, İsrail tarafından hazırlanmış son derece ayrıntılı bir güvenlik veri tabanını teslim aldı. Batılı bir istihbarat servisi üzerinden iletilen dosya; silahlı Iraklı gruplara ilişkin liderlik yapıları, askerî organizasyonlar, mali ağlar ve bu yapılara bağlı devlet kurumları hakkında geniş bilgiler içeriyor.

Kaynaklar, verilerin hacmi ve doğruluk düzeyinin Iraklı yetkilileri şaşırttığını ve olası bir askerî harekâta yönelik ciddi bir uyarı niteliği taşıdığını aktardı.

Dosyanın teslimi, Irak’a yakın dost bir Arap ülkenin Bağdat’ı uyardığı süreçle eş zamanlı gerçekleşti. Söz konusu ülke, İsrail’in, ABD’nin “yeşil ışık” yaktığı bir askerî operasyon seçeneğini açıkça konuştuğunu iletti. Washington’ın, devlet dışı silahlı yapılara ilişkin sabrının azaldığı belirtiliyor. Bir Iraklı yetkili de, bu mesajların Bağdat’a ulaştığını doğruladı.

Bilgilere göre muhtemel saldırılar; eğitim kampları, füze ve İHA depoları ile bu gruplar ve Haşdi Şabi’ye bağlı finansal ve askerî etki sahibi kurum ve kişileri hedef alacaktı.

Bu gelişmeler, Irak’taki Şii ittifakı “Koordinasyon Çerçevesi” içinde silahın devlet tekelinde toplanması yönünde hızlanan tartışmaları tetikledi. İlk aşamada ağır silahların teslimi ve bazı stratejik üslerin tasfiyesi gibi seçenekler masaya geldi. Ancak uygulamanın kim tarafından yürütüleceği ve güvenlik garantilerinin nasıl sağlanacağı konularında görüş ayrılıkları sürüyor.

Öte yandan, ABD yönetimi güvenlik iş birliğini, silahlı grupların operasyonel kabiliyetlerinin kaldırılmasına dair bağlayıcı bir takvim şartına bağladı.

Bölgesel düzeyde ise NBC News’in haberine göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump’a İran’ın balistik füze programındaki genişleme risklerini aktaracak ve yeni saldırı seçeneklerini görüşecek.


Türk Heyeti Şam’da: SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu masada

Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
TT

Türk Heyeti Şam’da: SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu masada

Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)

Dışişleri Bakanı Hakan  Fidan, Milli Savunma Bakanı  Yaşar Güler ve MİT Başkanı İnrahim Kalın, çalışma ziyareti için Suriye'nin başkenti Şam'a gitti. Heyetin gündeminde, iki ülke ilişkilerinin yanı sıra Şam yönetimi ile Kürtlerin öncülük ettiği YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) Suriye ordusuna entegrasyonu bulunuyor.

Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler’in gerçekleştireceği ziyarette, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile görüşüleceği bildirildi. Görüşmede, 8 Aralık 2024’te Beşşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından yürütülen ilişkilerin genel seyrinin değerlendirileceği belirtildi.

Açıklamada, tarafların ayrıca Türkiye’nin ulusal güvenlik öncelikleriyle doğrudan bağlantılı olan ve 10 Mart’ta Şam ile SDG arasında imzalanan anlaşmanın uygulanmasındaki ilerlemeyi ele alacağı ifade edildi.

Dışişleri Bakanı Fidan geçen hafta SDG’ye yönelik açıklamasında, entegrasyon adımlarının yeniden ertelenmesinin “ülkenin ulusal birliğini tehdit edeceğini” söylemiş, anlaşmaya tarafların “sabırlarının tükendiği” mesajını vermişti.

Ankara’nın görüşmelerde ayrıca, İsrail saldırıları nedeniyle Suriye’nin güneyinde oluşan güvenlik risklerini ve Şam yönetiminin yakın zamanda DEAŞ karşıtı uluslararası koalisyona katılımını da gündeme taşıması bekleniyor.

ABD, 13 Aralık’ta Suriye’nin Palmira kentinde düzenlenen ve iki Amerikan askeri ile bir tercümanın hayatını kaybettiği saldırıdan DEAŞ’ı sorumlu tutuyor.

Türk Dışişleri, Ankara-Şam temaslarının amacının, Suriye’de oluşabilecek güvenlik boşluklarını değerlendirmeye çalışan DEAŞ’ın geri dönüşünü engellemek olduğunu vurguladı.

Türkiye, 2016–2019 yılları arasında Suriye’nin kuzeyinde SDG ve DEAŞ’e karşı üç askeri operasyon gerçekleştirmişti. Ankara, SDG’nin sınır hattındaki varlığını ulusal güvenlik tehdidi olarak tanımlıyor.

Şam yönetimi ile SDG arasında 10 Mart’ta imzalanan anlaşma, SDG’ye bağlı askeri ve sivil kurumların yıl sonuna kadar ulusal yapıya entegre edilmesini öngörüyor. Ancak taraflar arasında yaşanan görüş ayrılıkları sürecin ilerlemesini yavaşlatmış durumda.

Suriye’nin kuzeydoğusunda geniş alanları kontrol eden SDG, yıllar içinde oluşturduğu yerel yönetim modeliyle bölgedeki ekonomik, askeri ve idari kurumları denetliyor. Bölge, ülkenin en büyük petrol ve gaz sahalarını da barındırıyor.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.