Katalonya sorunu af tartışmalarıyla yeniden İspanya'nın gündeminde

İspanya'da 23 Temmuz'da yapılan erken genel seçimlerin ardından olası bir sol koalisyon hükümeti kurulması için Katalan siyasi partilerin şart koştuğu af tartışmalarıyla Katalonya sorunu yeniden ülkenin ana gündemine oturdu

(AA)
(AA)
TT

Katalonya sorunu af tartışmalarıyla yeniden İspanya'nın gündeminde

(AA)
(AA)

Seçimlerden birinci parti olarak çıkan ancak hükümeti kuracak çoğunluğun gerisinde kalan sağ görüşlü Halk Partisi (PP), olası bir sol koalisyon hükümetinin kurulmasına dışarıdan desteği gerekli olan ayrılıkçı Katalan siyasi partilerin af talebine karşı Madrid'de gösteri düzenledi.

Madrid kent merkezinde organize edilen gösteriye ellerinde İspanyol bayrağı ile katılan binlerce PP sempatizanı, "İspanyolların eşitliği için Katalanlara affa hayır" çağrısında bulundu.

Gösteride konuşan eski başbakanlardan Jose Maria Aznar ve Mariano Rajoy da "İspanya'nın birliğine, anayasasına, yasalarına ve kurumlarına saygı duyulması için hangi görüşte olursa olsun tüm İspanyolları, af girişimine karşı sesini yükseltmeye ve tepki göstermeye" çağırdı.

Alberto Nunez Feijoo, İspanya Kralı 6. Felipe tarafından hükümeti kurmakla görevlendirildi. Feijoo, 26-27 Eylül'de meclisten güvenoyu isteyecek.

PP lideri, Ayrılıkçı Katalan siyasetçilere af kapısını açan Başbakan ve Sosyalist İşçi Partisi lideri Pedro Sanchez'i "ülkenin birliğini tehdit etmek, İspanyolların onurunu çiğnemek, anayasaya karşı gelmek ve seçim vaatlerini yerine getirmeyerek yolsuzluk yapmakla" suçladı.

PP, Katalonya sorununa karşı benzer görüşleri olmasına rağmen aşırı sağcı Vox partisiyle yan yana gözükmemek için gösteriyi sadece kendi sempatizanlarıyla sınırlı tuttu.

Diğer yandan Başbakan Sanchez ise bugünü Katalonya'da geçirdi.

Katalonya Sosyalist Partisinin (PSC) Barselona'daki bir etkinliğine katılan Sanchez, hafta içinde yaptığı açıklamada "Katalonya'daki normalleşme sürecine sadık kalacağım" diyerek, af talebine yeşil ışık yakmıştı.

Katalonya sorunu ve İspanya siyaseti

Katalonya'da 1 Ekim 2017'de yapılan yasa dışı bağımsızlık referandumu ve ardından Katalonya özerk parlamentosunda alınan ve açıklanması ertelenen tek taraflı bağımsızlık kararı sonrasında dönemin Katalan siyasetçilerinden 12'si yargılanıp ceza almıştı. Eski Katalonya Özerk Hükümet Başkanı Carles Puigdemont ve 5 eski hükümet üyesi de İspanyol yargısından kaçarak yurt dışına gitmişti.

İspanya demokrasi tarihinde ilk koalisyon hükümetini, aşırı solcu Unidas Podemos ile Ocak 2020'de kuran PSOE lideri ve Başbakan Sanchez, 23 Temmuz'daki seçimleri kaybetse de ayrılıkçı Katalan ve Bask partilerin desteğiyle bu koalisyonu, yeni kurulan sol görüşlü Sumar partisiyle tekrar kurmak istiyor.

Meclis aritmetiğine göre geçtiğimiz dönemde ayrılıkçı partilerin çekimser kalmalarıyla hükümeti kurabilen Sanchez, bu kez Bask ve Katalan siyasi partilerin "evet" oyuna ihtiyacı olduğu için gelen talepleri kabul etmek zorunda kalabilir.

Ayrılıkçı Katalan siyasi partilerin, ülkedeki resmi ortak dillerin (Baskça, Katalanca, Galiçyaca ve Valensiyaca) mecliste kullanımının sağlanmasıyla ilgili şartını kabul eden ve meclisten geçiren Sanchez, şimdi de yasa dışı referandum sürecinde ceza alan ya da haklarında yasal süreç devam eden ayrılıkçı Katalan siyasetçilerin affıyla ilgili talebe olumlu yaklaşıyor.

Aşırı sağcı Vox partisi ile birer milletvekilleri olan Navarra Halk Birliği ve Kanarya Koalisyonu partilerinin dışarından desteğiyle azınlık hükümeti kurmak isteyen PP lideri Feijoo, 172 milletvekilinin oyunu garanti ederken, meclis çoğunluğu olan 176'nın gerisinde kalıyor.

Feijoo'nun 26-27 Eylül'de mecliste yapılacak oylamada güvenoyu alamaması ve Kral 6. Felipe'nin bir kez daha siyasi parti liderleriyle görüşerek hükümeti kurma görevini bu kez Sanchez'e vermesi bekleniyor.

Senato'da çoğunluk PP'nin elinde bulunuyor.

İspanya'da 27 Kasım'a kadar yeni bir hükümet kurulamazsa İspanyollar büyük olasılıkla 14 Ocak'ta bir kez daha sandığa gidecek.

23 Temmuz seçimleri sonrasında meclisin dağılımı şöyle olmuştu:

PP 137, PSOE 121, Vox 33, Sumar 31, Katalonya'da faaliyet gösteren partilerden Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) 7, Katalonya için Birlik (JxCAT) 7, Bask bölgesinde faaliyet gösteren EH Bildu 6, Bask Milliyetçi Partisi (PNV) 5, diğerleri 3.



Pasifik Okyanusu'nda "uyuşturucu kaçakçılığı" yapan bir gemiye düzenlenen ABD saldırısında dört kişi öldü

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in sunduğu videodan alınan arşiv görüntüleri, Doğu Pasifik Okyanusu'nda uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir teknenin hedef alınmasını gösteriyor (AFP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in sunduğu videodan alınan arşiv görüntüleri, Doğu Pasifik Okyanusu'nda uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir teknenin hedef alınmasını gösteriyor (AFP)
TT

Pasifik Okyanusu'nda "uyuşturucu kaçakçılığı" yapan bir gemiye düzenlenen ABD saldırısında dört kişi öldü

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in sunduğu videodan alınan arşiv görüntüleri, Doğu Pasifik Okyanusu'nda uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir teknenin hedef alınmasını gösteriyor (AFP)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in sunduğu videodan alınan arşiv görüntüleri, Doğu Pasifik Okyanusu'nda uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir teknenin hedef alınmasını gösteriyor (AFP)

ABD ordusunun açıklamasına göre Amerika Birleşik Devletleri, Doğu Pasifik Okyanusu'nda uyuşturucu kaçakçılığıyla bağlantılı bir gemiyi hedef alan yeni bir saldırı düzenleyerek "dört terörist uyuşturucu kaçakçısını" öldürdü.

Güney Komutanlığı gemiyle ilgili olarak şunları belirtti: “İstihbarat, geminin Doğu Pasifik'te bilinen bir uyuşturucu kaçakçılığı rotası üzerinde seyrettiğini ve uyuşturucu kaçakçılığı operasyonlarına karıştığını doğruladı.”

Açıklamada ayrıca, “Dört terörist uyuşturucu kaçakçısı öldürüldü ve hiçbir ABD askeri personeli yaralanmadı” denildi.

Başkan Donald Trump'ın yönetimi, aylardır Venezuela'ya deniz kuvvetleri takviyesi yaparak ve ABD'nin uyuşturucu kaçakçılığı için kullanıldığını iddia ettiği teknelere yönelik ölümcül saldırılar düzenleyerek artan bir baskı uyguluyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre bu saldırılarda (son saldırı dahil) en az 99 kişi hayatını kaybetti.


Rapor: Çin, ABD tarafından finanse edilen nükleer teknoloji araştırmalarından faydalanıyor

Amerikan bayrağı (AFP)
Amerikan bayrağı (AFP)
TT

Rapor: Çin, ABD tarafından finanse edilen nükleer teknoloji araştırmalarından faydalanıyor

Amerikan bayrağı (AFP)
Amerikan bayrağı (AFP)

ABD Kongresi'nin dün yayınladığı bir raporda, Çin'in ABD Enerji Bakanlığı'ndan fon alan Amerikalı araştırmacılarla olan ortaklıklarını kullanarak Çin ordusuna hassas nükleer teknolojiye, ekonomik ve askeri uygulamaları olan diğer yeniliklere erişim sağladığı ortaya çıktı.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre raporun yazarları, Amerika Birleşik Devletleri'nin ileri teknoloji araştırmalarını korumak ve Pekin'in Amerikan vergi mükellefleri tarafından finanse edilen araştırmalardan faydalanmasını engellemek için daha fazla çaba göstermesi gerektiğinin altını çiziyor.

Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri'nde bilimsel araştırmaların korunmasını iyileştirmek için çeşitli değişiklikler önerdiler; bunlar arasında Enerji Bakanlığı tarafından Çin ile ortaklık içeren araştırmalar için fonlama kararlarına rehberlik edecek yeni politikalar geliştirilmesi de yer alıyor.

Bu soruşturma, Kongre'nin, iki ülke arasındaki teknolojik ve askeri rekabet ortamında, Amerikan araştırmalarının Çin'in askeri genişlemesini desteklemek için kullanılmamasını sağlama yeteneğini güçlendirme çabaları çerçevesinde geliyor.

Temsilciler Meclisi Çin Komünist Partisi Faaliyetleri Seçim Komitesi ve Temsilciler Meclisi Eğitim ve İşgücü Komitesi'nden araştırmacılar, Haziran 2023 ile bu yılın Haziran ayı arasında yayınlanan ve ABD Enerji Bakanlığı tarafından finanse edilen bilim insanları ile Çinli araştırmacılar arasındaki iş birliğini içeren 4 bin 300'den fazla araştırma makalesini ortaya çıkardı.

Bu makalelerin yaklaşık yarısı, Çin ordusu veya sanayi üssüyle bağlantılı Çinli araştırmacılar tarafından yazılmıştır.

Özellikle endişe verici olan, araştırmacıların federal fonların, Pentagon'un Amerika Birleşik Devletleri'nde faaliyet gösteren Çin askeri şirketleri veri tabanında listelenen bazı şirketler de dahil olmak üzere, doğrudan Çin ordusu için çalışan Çin devletine ait laboratuvarlar ve üniversitelerle yapılan araştırma iş birliklerine aktarıldığını tespit etmeleridir.

Raporda ayrıca Amerikalı araştırmacılar ile Çin'de siber saldırılar düzenlemek ve insan hakları ihlallerinde bulunmakla suçlanan gruplar arasındaki iş birliğine de dikkat çekildi.


Moskova ve Tahran "koordinasyon yol haritası" imzaladı

Lavrov ve Arakçi, önümüzdeki üç yıl için diplomatik koordinasyon planını imzaladı (İran Dışişleri Bakanlığı)
Lavrov ve Arakçi, önümüzdeki üç yıl için diplomatik koordinasyon planını imzaladı (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Moskova ve Tahran "koordinasyon yol haritası" imzaladı

Lavrov ve Arakçi, önümüzdeki üç yıl için diplomatik koordinasyon planını imzaladı (İran Dışişleri Bakanlığı)
Lavrov ve Arakçi, önümüzdeki üç yıl için diplomatik koordinasyon planını imzaladı (İran Dışişleri Bakanlığı)

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve İranlı mevkidaşı Abbas Arakçi dün Moskova'da diplomatik koordinasyon için bir "yol haritası" imzaladılar; bu, iki ülke arasındaki kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması çerçevesinde atılan ilk pratik adım oldu.

İki bakan, ikili ilişkiler ile İran nükleer programı da dahil olmak üzere bölgesel ve uluslararası konuları kapsayan "kapsamlı ve detaylı" görüşmeler gerçekleştirdi.

Lavrov, diplomatik planın ikili iş birliği için "özel bir statü" oluşturduğunu ve yirmi yılı aşkın bir süre için koordinasyon çerçevesini belirlediğini vurgulayarak, yeni istişare planının düzenli siyasi koordinasyon mekanizmalarını derinleştirdiğini belirtti. Ayrıca Moskova'nın İran'ın barışçıl amaçlı uranyum zenginleştirmesine destek verdiğini açıklayan Lavrov, Batı'nın önlemlerini ve yaptırımlarını "yasa dışı" ve siyasi çözümlere engel olarak nitelendirdi.

Arakçi ise Tahran'ın nükleer tesislerine verilen hasara rağmen zenginleştirmeye devam edeceğini vurgulayarak, Rusya ile ilişkilerin "giderek daha yakın ve birbirine bağlı hale geldiğini" ifade etti. İmzalanan planın "iki dışişleri bakanlığının 2026-2028 dönemi için gündemini belirlediğini ve önümüzdeki üç yıl boyunca iş birliği için bir yol haritası görevi gördüğünü" kaydetti.