General ve hayalet Casper

Beyrut’a 1980’li yılların sonunda yapmış olduğum ziyaretten döndükten sonra bu köşede, General Mişel Avn’ın çizgi filmdeki hayalet Casper’a benzediğini yazmıştım. Lübnan’da bütün pencerelerden evlere sızdığını ve kilitli bütün kapıları geçtiğini belirtmiştim. Sahip olduğu büyük popülarite nedeniyle hiç kimsenin kendisine güç yetiremediğini, siperler, barikatlar ve savaş lordları arasında bölünmüş Lübnan’a birliğini, bağımsızlığını ve özgürlüğünü geri kazandıracak kişi olarak görüldüğünü ifade etmiştim.
General Avn’ın insanlar arasında bir karizması vardı. Kadınlar, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na gidip altınlarını ve mücevherlerini bağışlıyordu. Ayrıca Avn insanlara onları, ülkeyi dolduran, hukuka el koyan, sermayesi silah ve insanların canları olan ticaretini ve varlığını sürdürmek için barış ve güvenliği engelleyen milis güçlerden kurtarmayı vaat ediyordu.
O dönemde General Avn ile el-Rabya’da bulunan, duvarları basit ve yapay resimler ile dolu kiralık bir evde görüşmüştüm. Ona dürüstlüğü ve tevazusu ile bizlere General Fuad Şahap’ı hatırlattığını, Şahap’ın deneyimini bir gün bize yeniden yaşatmasını umduğumuzu söyledim. Daha sonra bu sözleri el-Rai gazetesinde de yazdım. Bu görüşmeden sonra General Avn, meslektaşım Gassan Şerbil ile de görüşmüştü. Ona dürüstlük, tevazu ve anayasaya saygının örneği olan Fuad Şahap’ı takdir eden Lübnanlıların kendisine verdiği destekten duyduğu memnuniyeti iletmişti.
Bütün bu girizgâh General Avn’a öylesine inanmadığımı ve bu nedenle de hayal kırıklığımın büyük olduğunu söylemek içindir. Cumhurbaşkanı olmadan önce kendi isteği üzerine el-Rabya’da bulunan villasında görüştüğümde kendisine şöyle demiştim: Bizleri ayıran tek şey söyleminizdir. Politikanıza gelince bunda özgürsünüz ve aldığınız kararlar ya da başkalarının sizin adınıza aldığı kararlar benim gibi sıradan bir vatandaşı ilgilendirmez.
Yanından ayrıldığımda içimden cumhurbaşkanı olmasını temenni edenlerin safına dönmeyi temenni ediyordum. Ancak çok geçmeden General’in akımının ve söylemlerin esiri olduğunu fark ettim. Onun yerini damadı Cibran Basil aldı. Evlere zorla giren yeni hayalet Casper oldu. Ama bu Casper ne Mişel Avn’dan ne de tarihinden ve popülerliğinden hiçbir iz taşımıyordu. Bu da bütün dünyanın Lübnan meydanlarında gördüğü sonucu ortaya çıkardı. Lübnan’da insanlar, vasinin mirasa yaptıklarına üzülüyor.