Tahran ile Tel Aviv arasındaki füze ve hava saldırılarının sesi kesildiğine göre şu soruyu soralım: Barışın anlamı ve yapısı hakkında derinlemesine düşünmeden askeri gücün yanılsamalarına bağımlı olan İsrail sağının çıkarması gereken kesin bir sonuç var mı?
İsrail sağı, ‘şalom’ kelimesinin anlamını dinî, imanî ve Tevratî perspektiften anlamaktan sapıyor. Bu, birilerinin manevi değerleri manipüle ettiği ve bunları dar siyasi hedefler lehine kullandığı anlamına geliyor.
‘Şalom’ kelimesi huzur ve güvenlik anlamına gelir. Ancak bunların hak sahiplerine haklarını iade eden adalet ve kendine karşı dürüstlük olmadan elde edilemeyeceği açıktır.
İsrail şehirleri seksen yıldır son iki haftada olduğu gibi etkili hava saldırılarına maruz kalmadı. Bu yüzden masadaki soru şu: İran füzeleri geride ne bıraktı?
24 Haziran sabahı İsrailli gazeteci Oren Ziv şöyle yazdı: “Ateşkes devam etse de etmese de Başbakan Binyamin Netanyahu büyük bir başarıya imza attı: İsraillilerin dokunulmazlık duygusunu paramparça etti.”
İsrail'in iç kesimlerinde, Gazze Şeridi'ndeki trajedilerin ardından dünyanın izlediği sahnelere benzer manzaralar yaratan kader ne kadar da ilginç. Batı ve Doğu medyasını büyük ölçüde baskı altına alan ve resmin tamamını bildirmelerini engelleyen sıkı otosansüre rağmen, çocuklarıyla birlikte pijamaları, ellerinde eşyaları, gözlerinde dehşet ve panik, yüzlerinde korku ile kaçan ve yeraltı sığınaklarına doluşan insanlar…
Otuz kadar İsraillinin hayatına mal olan bu savaş, özellikle Tel Aviv ve banliyölerinde yaşayan binlerce İsraillinin hayatlarından endişe duymasına neden oldu. Bu kişilerin çoğu Demir Kubbe'nin mutlak güvenliği sağlamada başarılı olamayacağına ikna oldu.
Filistin topraklarını ele geçirdiğinden bu yana İsrail, komşu ülkelerden gelen büyük savaşlar, silahlı saldırılar, eylemler, intifadalar, Hamas ve Hizbullah ile yaşanan çatışmalar nedeniyle huzurun, iç ve dış barışın ne anlamını bildi ne de tadını aldı.
Ancak bu kez durum farklı görünüyordu. Çünkü artık her zaman olduğu gibi sadece varoluşsal bir endişe değil, kişisel ve acil bir korku söz konusuydu. Özellikle de herkes ölümün ülkenin kalbinde yer aldığını ve bir roket patlamasının sesinde ya da karşı konulamayan saldırıların bıraktığı yıkım enkazının altında çok yakın olduğunu hissettikten sonra…
İsrail aşırı sağı, ötekine düşmanlık yoluyla yaşamın benzer bir ölüme yol açtığını fark etti mi?
Daha önce bastırılabilen ya da rutin bir görünümle idare edilebilen şeyler artık doğrudan yüzleşmeyi gerektiriyor. Ölümler, evlerin yıkılması ve günlük yaşamın sekteye uğraması tek bir sonuca ve gündeme işaret ediyor. O da İsrail'in artık insanların yaşaması için uygun bir yer olmadığı sonucudur.
İran'ın füze saldırıları, Patriot, THAAD ve Arrow hava savunma sistemleriyle donatılmış olsa da İsrail'in mutlak bir dokunulmazlığa sahip olmadığını kanıtladı. Bu nedenle korku, endişe ve hoşnutsuzluğun İsraillilerin ruhundan sızması ve birçoğunun kara yolları üzerinden vatandaşı oldukları ülkelere tersine göç etmeyi düşünmesi çok doğaldı ki bu, İsrail için çok daha yıkıcı bir kayıp oldu.
İsrailli solcu aktivist Orly Noy'un birkaç gün önce söylediği gibi, İsrail sağının gözleri İbrani devletini asıl tehdit edenin İran ya da Hamas değil, kibri olduğu acı gerçeğine ne zaman açılacak?
Noy, yaklaşık 80 yıldır İsrail ordusunun askeri zaferlerinin başarısızlığa uğradığını düşünüyor... Neden?
Çünkü her zafer İsrail'i daha derin bir izolasyon, sindirme ve nefret uçurumuna itiyor. 1948 Nekbe'si, ahlaki ve yasal olarak devam eden bir mülteci krizi yarattı ve bugüne kadar var olan apartheid sisteminin yolunu açtı; 1967 zaferi, Filistin direnişini körükleyen bir işgale yol açtı; Ekim 1973 savaşı İsrail'i aşağı doğru bir sarmala soktu. 2023'teki 7 Ekim operasyonu ise İsrail'i küresel parya haline getiren bir soykırıma dönüştü.
Yitzhak Rabin eski solcu Milletvekili Yossi Sarid'e “Elli yıl boyunca kaslarını esneten bir ulus eninde sonunda yorulur” demişti.
Rabin, Netanyahu'nun korkutucu vaadinin aksine sonsuza kadar kılıçla yaşamanın geçerli bir seçenek olmadığını fark etti. Körü körüne kibir, İsrail sağını hayata bağlamaz... Barış, savaştan daha iyidir.
