Libya’da tekrar istikrarın sağlanması acil bir adım

“Libya halkı dış müdahalenin, çatışmanın, yolsuzluğun ve huzursuzlukların olmadığı bir geleceği hakediyor”. Bunlar, ABD Temsilciler Meclisi’nin ABD Başkanı'nın Libya'da istikrarı desteklemesini sağlayabilecek bir yasayı onaylamasının ardından Demokrat milletvekili ve ABD Temsilciler Meclisi’ne bağlı Kuzey Afrika ve Orta Doğu Alt Komitesi Başkanı Ted Deutch’un söylediği sözler.
Libya'nın istikrara kavuşması, bölgesel ve küresel çapta acil bir gereklilik haline geldi. Zira Libya, Kuzey Afrika'nın merkezindeki bir alanı kaplıyor. Altı Afrika ülkesiyle çevrili olduğu ve Sahra Çölü’ndeki derinliği etkileyici olduğu için Afrika'ya açılan kapı olarak görülüyor. Sahel-Sahra Devletleri Topluluğu'nda (CEN-SAD) önde gelen bir ülke sayılıyor ve Avrupa'nın güney kıyıları ile karşı karşıya olan geniş ve uzun bir kıyıya sahip. Tüm bu noktalar Libya'yı bölgenin istikrarı hususunda önemli bir kilometre taşı haline getiriyor. Örneğin, Libya yasadışı göçü kontrol altına alma sürecinde esas taraf olmazsa bu kontrol sağlanamaz. Aynı şekilde yalnızca Avrupa kıyılarından uzak olmayan ve küçük teknelerle ulaşılabilen Libya’da istikrar sağlanırsa teröristlerin Güney Avrupa’ya sızması engellenebilir.
Sadece Kaddafi rejiminin yıkıldığı günden beri değil, 2011 yılında Libya devletinin çöküşünden bu yana, iç ve çoğunlukla dış olmak üzere birçok nedenden dolayı sıkıntı çeken ve hala istikrarsızlıktan musdarip olan bu ülke, sınır ötesi terör grupları için bir yuva haline geldi. Bu grupların türlü türlü gündemleri var. Bazıları Libya topraklarında kendisine tutunacak bir yer bulmuş kiralık silahlardır. Hatta siyasal İslam grupları, bu grupların eğitim kampları kurmasını ve dünyanın çeşitli bölgelerinde terörizmi yaymak için silah ve para almalarını sağladı.
Libya’da istikrarın sağlanamaması sadece yerel değil, bölgesel ve küresel bir sorun. Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) 10 yıl önce Kaddafi rejimini devirme bahanesiyle Libya’daki devleti devirdi. Ülkeyi depoların kapıları açıldıktan sonra silahları toplama sürecine katılmayarak kaosa batmış bir halde bıraktı. Kaddafi’nin on milyarlarca dolara aldığı silah cephaneliğini kendilerine o zamanlar ‘devrimci’ diyen kişilere bıraktı. Bu kelime, taşıyanın kimliğini hatta uyruğunu bile doğrulayamayacak kadar geniş bir kelime. DEAŞ bile bundan faydalandı.
‘Libya’da istikrarı sağlamak’ uluslararası çabalar arasında yer alıyor. Zira ABD Temsilciler Meclisi, ABD Başkanı'na Libya'daki terör örgütlerini ve grupları destekleyen yabancı taraflara yaptırım uygulama imkanı veren bir yasa tasarısını onayladı. Söz konusu tasarı, sadece 35 parlamenterin olumsuz oy kullanmasına karşılık 386 parlamenterin olumlu oy kullanması ile kabul edildi.
ABD, NATO darbelerine öncülük ettikten sonra Libya dosyasındaki liderlikten çekilmişti. ABD Libya devletini ‘Arap Baharı’nın başında devirip en önemli rolü Avrupalı ​​rakipleri İngiltere, Fransa ve İtalya'ya bırakmıştı. Bu üç ülke 10 yıl boyunca Libya’da ortak bir politika üzerinde anlaşamadı. Bu da Libya’nın parçalanmasına ve bölünmesine yol açtı. Libya'daki çıkarları birbirinden farklı olan üç Avrupa ülkesi tarafından oynanan ittifaklar çatışması yüzünden terörle mücadele zayıfladı. Tarafsız olan Almanya Libya krizinde taraflar arasında yakınlaşma sağlamak için ortak bir zemin bulma konusunda başarılı olamadı. Bununla birlikte Türkiye ve Rusya Suriye'deki çatışmalarını Libya'ya da taşımayı başardı.
Türkiye, Libya'daki ‘çıkarlarını’ korumanın en kısa yolunu siyasal İslam'ı ve İhvan-ı Müslimin’i (Müslüman Kardeşler) desteklemekte buldu. Anayasaya aykırı olan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Türkiye’nin Libya Parlamentosu tarafından kabul edilmeyen bir ‘anlaşma’ elde etmesini sağladı. Böylece Türkiye askeri varlığı için bir dayanak elde etmiş oldu ve ‘anlaşmayı’ bahane ederek yabancı savaşçıları, askerleri ve askeri teçhizatları ülkeye getirdi.
Libya işlerine dahil olanlar arasındaki uluslararası uzlaşı, Libya'nın istikrarını destekleyecektir. Şu anda bu konu ABD’nin öncelikleri arasında yer alıyor ve bu konuyla ilgili ABD Kongresi tarafından büyük bir çoğunlukla kabul edilen bir yasa mevcut. Bu yüzden Libya'da istikrar sürecini engelleyenleri ve muhalifleri peşinden getirecek ciddi adımlar ile karşı karşıyayız. Libya’da istikrarı sağlama süreci 24 Aralık seçimlerini gerçekleştirmek üzere, adları ister paralı asker isterse yabancı güç olsun yabancı savaşçıların geri çekilmesi ve ülkeden çıkarılması ile başlıyor.