Semir Ataullah
Lübnanlı gazeteci - yazar
TT

Temmuz ve Ekim arasında Besus Savaşı

Yazı İşleri Müdürlüğü’ndeki değerli meslektaşlarımla benim aramda 34 yıldır sessiz bir savaş sürüyor. Bu cephenin kızışma mevzusu günlük. Meslektaşlarım bir şeyi titizliğe önem vermek olarak görürken ben bunu gereksiz ve okuyucunun kültürü ile bilgisine hakaret olarak görüyorum.
Örneğin ben özel isim olarak İngilizcede okunduğu gibi 23 July şeklinde kullanılmasında ısrar ediyorum. Arapça harflerle 23 Temmuz diye tekrar bir açıklama yapmaya hiç de gerek yok.
23 July 1952 tek ve Mısır devrimi tek. Ben 6 Ekim’i İngilizcede okunduğu gibi 6 October şeklinde yazıyorum ancak yazı işlerindeki arkadaşlarım hemen Arapça harflerle yanına ‘Teşrinievvel’ yazıyor. Ben New York’taki 11 Eylül’ü 11 Eylül/September olarak yazıyorum ancak değerli arkadaşlarım koşa koşa yanına açıklama yazıyor. Hala bilmeyenler için 11 Eylül, New York’taki fetih ayının ilk günü.
Ben inat etmeye devam ediyorum onlar haklı çıkmakta ısrar ediyor.
Anlaşmazlık yaşadığımız diğer nokta da ze (ز) harfi ile sin (س) harfi hakkında.  Ben Times kelimesini okunduğu gibi sin harfi ile Tayms şeklinde yazıyorum değerli arkadaşlarım Anglo-Sakson ülkelerinde ikamet eden, burada okuyan ya da oraları ziyaret eden Arapların sayısı 10 milyonlara ulaşmadan önce tıpkı soylu atalarının telaffuz ettiği gibi ze harfi ile Taymz şeklinde “tashih” ediyorlar.
Taha Hüseyin’in dediği gibi mesele bu yönden önemli ya da ciddi mi? Evet. Çünkü doğru var olduğu müddetçe neden aksini seçesiniz, ısrar edesiniz?
BBC’de eski bir departmanın tek bir işi var o da özel isimleri ülkelerinde okunduğu şekilde telaffuz etmek. Ancak atalarımız Platon’u Eflatun’a, Julius Caesar’ı Julius Kayser’e ve Çeçenya’yı Çeçenistan’a çevirmeyi tercih ettiler. İşte biz kuralları bozmadan “ülkenin” önündekini sildik. Atalarımız eskiden özel isimlerin sonuna tâ-i merbûta (ة) koyardı ancak bu kelimeleri فلورنسا ,وروما ve لندن şeklinde yazmaya başladığımızda hiçbir şey olmadı ya da ihtilal çıkmadı.
Atalarımız her birini usta oldukları dilden aktardı. Mısır, Frenk özel isimlerini Arapçalaştırmak yerine olduğu gibi kullandı: Haziran, Temmuz, Nisan ve Bahar Bayramı, Ruhumu serbest bırakmaya çalıştım, Seni unutmak mı?, Seninle yarın görüşecek miyim?. Yazı İşleri Sekreterliği ile aramızdaki savaşın doğasını açıklamasaydım, kimsenin bundan haberi olmazdı.
Muhtemelen onlar galip gelecek. Nihai karar onlara ait olacak ve New York Times, London Times ve Times of Indiana isimleri ‘sin’ harfi ile değil de ‘ze’ harfi ile yazılacak.
Londra günlerinde Londra ve Paris arasında mekik dokurdum. Giderken İngilizlerin Fransızcasına acırdım dönerken de Fransızların İngilizce durumuna. İki durumda da anladığım tek şey koltuğa oturup kemerleri sıkıca bağlamamız gerektiğiydi.
Yazı İşleri’ndeki sevgili arkadaşlarıma 23 July ve 6 October’den selamlar.
Aşkın her şeyi fethettiği doğru...