Barış, Avrupa'yı terk etmek üzere bavulunu mu topladı?

‘Uzakdoğu’ terimi, 12’inci yüzyılda Avrupa jeopolitik söyleminde kullanılmaya başlandı. Bugün ise baba Dassault’un 1984 yılında ‘Uzakdoğu bizim gelecek gökyüzümüzdür” ifadelerini kullandığı söylemi yeniden gündeme geldi. Tarih, tarihçi ve politikacıların gerçekleri gizleyerek ya da daha doğrusu görmezden gelerek yanlış bir şekilde yorumladıkları ağır bir mirasla yüklüdür. Avrupa, birleşip barışı bir yaşam biçimi haline getirdikten sonra şiddeti ve tiranlığı dünyaya ihraç edecek kadar uzun süre savaşmış, birliği ve istikrarı bozulmuştur. Ancak savaş alametleri, dünya semalarını siyaha boyamak için geri döndü. Barış hali, istikrarını uzun süre koruyamayacak.
Sebepleri ne olursa olsun tıpkı diğer her şeyde olduğu gibi siyasî olaylarla ilgili yorumlar da değerlendirmelerle sonra sona ermez. Bu nedenle açıklama, yorumdan daha geneldir ve meselenin neticelerine dönülmesi bir gerekliliktir. Olasılık ne kadar çok tekrarlanırsa, işaretler arasındaki yakınsama işareti de bir o kadar fazlalaşır. Rusya ilk saatlerde, hedef aldığı şehirleri ve bölgeleri belirleyerek savaşın bir haritasını çıkardı. Savaş canlı bir şekilde yayınlanıyordu. Ağır ve orta şiddette gerçekleştirilen bombardımanlar, Batı tarafından geniş çaplı bir kınama ile karşılandı.
Hızlanan Ukrayna krizi etrafında olup bitenler, gözdağı ve tehditler arasında gidip gelen bir söz savaşıyla başladı. Savaş tamtamlarının çalınmasıyla sona erdi. Ancak bazen savaş ve barış arasındaki fark, özellikle de kameralar Ukraynalı sınır muhafızının kaçışını ve göç etmek zorunda kalan insanların akınına hazırlanan batı komşusu Polonya'ya geçmeden önce Ukraynalıların toplanmalarını gösterdikten sonra teorik, askeri ve politik bakış açısına, askerlerin nasıl hazırlanacağına ve düşmanların moralinin nasıl bozulacağına dair gerçek öğretiler ve örnekler cephaneliğidir.
Kriz öncesinde yaşananlar Batı’da demokrasinin geleceğini değiştirdi. Bu dengesizlik mi yoksa istikrarsızlık mı? Birçok Batı ülkesindeki olaylar ve uluslararası ticaret verileri, bu yüzyılın dünyadaki tüm halklar için demokratik bir yüzyıl olmayacağını söylüyor. Rusya'nın Rusça konuşanların hakim olduğu Donbass bölgesinde yer alan ve 2014'ten beri Moskova yanlısı ayrılıkçıların kontrolü altında bulunan Donetsk ve Luhansk bölgelerinin bağımsızlığını tanımasının ardından Ukrayna krizi farklı bir yola girdi. Bu yol, söz konusu iki bölgenin geleceğinin, 2008'de Gürcistan'da olduğu gibi açık çatışmalara girerek tehdit edildiğini teyit ediyor.
Hızlı gelişmeler karşılıklı ve serbest bir tırmanış durumuna yol açtı. Yeni çağla farklı şekilde uyum sağlayacak bir seçenek olsaydı, gelişmiş, kapitalist, komünist dünyalar veya Batı ve Doğu'daki sosyalist blok bir arada yaşayabilirdi. Bu yorumun doğruluğu ve yanlışlığı tartışılır olsa da yaşananlar bir savunma genişletmesi gibi görünüyor. Çarların arzusu, bu kez modernite çağına ve mücadelelerine giren Batı'nın yolundan gitmek değil. Aksine parçalanmaktan kurtulma yönünde.
Ukrayna, eski Sovyet yörüngesindeki yönetimler arasında Rusya'dan sonra ikinci ülke kabul ediliyor. Birlikten ayrılıp sınırlarını çizmesine, Karadeniz'deki nükleer silahlarından ve filosundan vazgeçmesine ve Kırım'ı Rusya'ya iade etmesine rağmen sorunları sona ermemiştir. Bu durum, Washington ve Moskova’nın bu konudaki taleplerini ve hedeflerini birleştirdi. Çünkü Ukrayna - ABD ve Rus vizyonlarına göre - erken boyun eğdirilmediği takdirde, zamanla Avrupa ve Karadeniz ülkelerindeki güvenlik dengesini bozabilecek başka bir güç haline gelecek.
Kiev, kayıpları ve savaş korkusunun baskısı altında kendisine karşı provokatif şiddet uygulanmasını kınıyor. Bu durum, Batı'nın uzun zamandır korktuğu bir krize neden oldu ve dolayısıyla kapsamlı olabilecek bir savaşın başlamasına yol açtı. Buradan nasıl bir çıkarım yapılabilir? Rusya dünya için bir sürpriz mi saklıyor? Bu krizin nasıl sona ereceğini ve Rus ekonomisinin Washington ve NATO tarafından dayatılan daha fazla yaptırıma nasıl katlanacağını kimse bilmiyor. Rusya ile ilgili tüm bu işaretler ve sorular Batı'ya karşı bir isyan ilanının habercisi. Müttefikleri veya destekçileri Rusya’nın ulusal güvenliğine, bölgesel ve uluslararası barışa bir tehdit oluşturuyorsa NATO'nun sınırlarına doğru kademeli olarak genişlemesine karşı kendisini savunma hakkına sahip olduğuna inanıyor.