Bombadan daha kötü

Lübnan savaşı sırasında bir arkadaşımla Londra'da bir araya geldim. Savaş, geçmişte olduğu gibi kalıcı arkadaşlığı engelledi. Son zamanlarda ifadelerinin daha şiddetli hale geldiğini ve söylediklerinin tüm geri dönüş yollarını kestiğini fark ettim. Konuşma üslubunun bana bile düşmanca olması dikkatimi çekti. Fakat şaşırmadım. Bu sefil zaman değil, geçmiş günler adına, bu büyük çukurda kendimden başka kimseyi temsil etmediğimi belirttim. Kendisine şunları söyledim:
“Politika ve koşullar hakkında benden bin kat fazla şey biliyorsun. Verilere sahip olduğun için tutumlarını değiştirmeni istemiyorum. Ancak sözlerin bombadan daha ağır olduğu gerçeğine dikkatini çekmek isterim. Ne kadar sürerse sürsün bombanın sesi bir süre sonra kesilir ama sözün yarası geçmiyor. Yarın her şey eski haline döndüğünde, her zamankinden daha çok üzüleceksiniz. Bahaneler ve argümanlar aramaktan utanacaksınız. Kendini bu endişeden kurtar.”
Açıkça üzgün görünüyordu. Yıllar sonra, dünkü rakiplerin her zaman olduğu gibi attıkları bombaları unutup gülerek sohbet ettiği bir ortamda spontane bir şekilde bir araya geldik.
Adam benle tokalaşırken neredeyse gülmekten çatlayacaktı. Kendisinin haklı benim haksız olmamı diliyordu.
Zaman zaman, Ukrayna ile savaşın ‘psikolojisinin’ ne derece geliştiğini öğrenmek için Rus gazetelerini takip etmeye özen gösteriyorum. Sovyet döneminde Pravda'nın kullandığı kaba, kibirli ve kabul edilemez ifadeleri açıkça görüyorum. Resmi sözcüler de bir ülkeye veya kişiye uygun olmayan hakaret, tahrik ve ırkçılık ile aynı dili kullanır.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bile bu dili, Liz Truss henüz İngiliz Dışişleri Bakanı iken yaptığı görüşmeyi tanımlamak için kullandı. İki Ukrayna eyaletini yanlış yazdığı için onu ‘cahil’ olarak nitelendirdi.
Büyük olasılıkla savaş uzun sürecek. Ama sonsuza kadar devam edemez ve sona erdiğinde, Ruslar cephelerde bıraktıkları en kötü şeyin kin ve aşağılama bombaları olduğunu göreceklerdir. Bugünün ‘Pravdası’ ‘Ukraynalı düşmandan’ bahsederken, Sovyet döneminde Rusya'nın tarihini değiştiren üç büyük liderin Ukraynalı olduğunu unutuyor: Nikita Kruşçev, Leonid Brejnev ve son Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov.