Adamın biri bana 70 yıl önceki haccından bahsederken şöyle dedi: Mina’da yok denecek kadar az olduğu için yakınlarda su temin ettikten sonra ihramlı bir şekilde Mina’ya gittik. Burası çok geniş ve bol ağaçlı bir yer. Kadınlar için bir, erkekler için başka bir çadır kurduk. Hacetini gidermek isteyen kişinin dağlara ya da büyük ağaç diplerine gitmesi gerekiyordu. Dokuzuncu gün sabahı birkaç gerekli eşya ve çadırlardan birini alarak ihramlı bir şekilde lebbeyk zikriyle (telbiye) Arafat’a yöneldik. Arafat yolunda izdiham vardı; izdiham araba çokluğundan değil, caddelerin azlığından kaynaklanıyordu.
Bayramın ilk gününde babamla birlikte kurbanlık almaya gittik ve uygun olanı aramaya başladık. Her birimiz için bir koç alsak olur muydu?
Biz dolanırken karşımıza azgın bir boğa çıktı; düşüyor, kalkıyor, sağa sola yöneliyordu. Boynunda birden fazla bıçak gördük; çok kan akıyordu. İnsanlar ondan kaçarak oraya buraya kaçıştılar.
Biz de kaçarken bir ayağımla, oraya bırakılmış kurbanlıklardan birinin karnına bastım. Şimdi olduğu gibi bu etleri toplayıp yoksullara gönderen hayır kurumları yoktu o zaman. İhramım bu yüzden kirlendi ve düşmenin şiddetinden ötürü belim ağrıdı ama hamdolsun…
Ona, “Aynısını sen yaşa” demek istemiyorum ve şöyle diyorum: “Şiddetli düşüşün ve bel ağrın inşallah senin için bir arınmadır.”
Vaziyet genel olarak değişti. Nitekim insanın ancak büyük meşakkatlerle eda ettiği hac, şu an turistik bir yolculuk gibi oldu. Size bazı hizmetlerden bahsedeyim:
Son model tren ve otobüslerle modern ulaşım, hacıların hacıları ilgilendiren veya ihtiyaç duydukları tüm yerleri, tesisleri ve hizmetleri bulmalarına yardımcı olmak için kullanılan modern teknoloji, yayalar ve araçlar için hareketi en kolay hale getiren büyük bir esnekliğe sahip hareket planı, kafile takibini kolaylaştıran havadan izleme, otel koşullarına sahip modern konut tesisleri ve oteller, gıda malzemelerini hacılara taze, kolay yenebilir ve çok temiz bir şekilde ulaştıran gıda, paket ve konserve fabrikalarından modern yollarla gıda temini.
Adak ve kurbanlar için de sadece bedeli ödeniyor ve kurban hak eden kişilere ulaşana kadar tüm süreci hacı adına güvenilir ve uzman yetkililer yürütüyor.
Şeytan taşlama konusunda da artık taş toplama zorluğu yok; her bir taş size ambalajlı bir torbada takdim ediliyor.
Tek yapmanız gereken, zamanın kalabalığından, havada uçuşan ayakkabı, terlik ve şeytana lanetlerden uzak bir şekilde şık ve ferah bir mekânda zahmetsizce şeytan taşlamak.