“Yardım yoksul içindir”

İhtiyaçlarla ilgili olarak kimin ne ölçüde muhtaç olduğunu gösteren bazı örnekler vardır.
“Yardım yoksul içindir” sözü bunlardan biridir. Bu deyiş, öncelikle gerçekten ihtiyaç duyanların ihtiyacının karşılanması gerektiği anlamına gelir.
Arap şehir hayatında bu günlerde pek çok kimsenin kurban kestiğini, adağını yerine getirdiğini ve daha sonra bu kurban ve adaklarının etlerini durumu yerine olan dost ve arkadaşlara dağıttıklarını hatırlıyorum. Ayrıca dağıtmadan önce de kurbanın yarısını yerler. Elbette bu kurban kesme ve sadaka vermenin ruhuna aykırıdır. Kurban ve sadakalarla öncelikle fakirlerin, muhtaçların ve yolda kalanların ihtiyaçlarının karşılanması gerekir.
“Yardım yoksul içindir” sözü böyle insanlar için bir kınama ve onlara nasıl davranmaları gerektiğine dair bir hatırlatmadır.
Bu atasözünün kökeni ve hikayesiyle ilgili olarak değerli Profesör Sadık Zelzele şunu anlatıyor:
“Hayırseverliği ve yardımseverliğiyle bilinen cömert bir adam, fakirlere, dullara ve yetimlere her zaman bir şeyler dağıtırdı. Bir gün hizmetkârıyla birlikte bir yolculuğa çıktı ve şehre varmadan yolun kimsenin pek görmediği tarafında Allah’a ibadetle meşgul olan yaşlı bir zahit gördü. Kıyafetinden, zahiresinden ve halinden fakir olduğu açıkça anlaşılıyordu. Bu durum karşısında cömert adamın yüreği burkuldu ve hizmetçisini şehre geri dönerek zahit ve vera sahibi adam için yiyecek, içecek ve kıyafet getirmesi için gönderdi. Ayrıca ona yeteri miktarda para da verdi. Hizmetçi gitti ve efendisinin istedikleriyle birlikte geri döndü. Bunları adama takdim ettiler. Ancak yaşlı adam eliyle bu hediyelere işaret ederek, bunları alarak yollarına devam etmelerini söyledi. Onun bunlarla hiçbir ilgisi yoktu. Cömert ve zengin adam bu reddin, adamın karşılığını vereceğini sanmasından kaynaklandığını düşündü. Bu yüzden, tüm bunların kendisinden ona bir hediye olduğunu söyledi.
Zahit olan diğer adam ise ona şu sözlerle karşılık verdi: Benim ihtiyacım sadece Alemlerin Rabbinin rahmeti ver merhametidir. Bunları ihtiyaçları olan kişilere verin. Ben onlardan biri değilim.”
Onun “Yardım yoksul içindir” sözü o günden bu yana insanlar arasında dolaştı ve türlü türlü şekillerle her tarafta yankılandı.