Yapay zekâ, verdiği bilgilerde, yorumlamalarında ve formülasyonlarında kesinlikle tarafsız mıdır?
Yapay zekâ konusu, artık herkesin malumu olduğu üzere, insanlığın bugün tanık olduğu ve daha fazlasına tanık olacağı büyük bir devrimdir. Ama vicdan ve duygudan doğan yaratıcılık alanında da devrim yaratacağını müjdelemek, üzerinde durulması gereken bir konudur.
Birkaç gün önce, Kaab bin Saad el-Ganavi’nin kardeşi için yazdığı o büyük şiiri hatırladım. Yazarına özel duygularla dolup taşan, ruhun damarlarına sarılmış duyguların derinliklerinden kopan en güzel şiirlerden biridir.
Kaab da kardeşi gibi bir Bedevi idi ve bu ağıtın söylendiği kişi olan Ebu'l-Muğvar, şehirlerden ve köylerden uzakta, çölde vefat etmiştir. Kardeşi Kaab, insanlardan hastalıkların ve salgınların sadece köylerde ve yerleşim yerlerinde yayıldığını duyduğunu söyleyip şöyle der:
Bana ölüm köy ve şehirlerde kol geziyor
Kardeşini çöle götür dediler
Ama işte çöldeki ilk tepede
Çıktı ölüm karşımıza bir kabirle
Herhangi bir yapay zekâ programı bu duygulara, bu bireysel, öznel, acı verici, yürek parçalayıcı hislere kapılabilir mi?
Buradan yola çıkarak bununla ilgili bir olaydan bahsedelim. Birkaç gün önce Reuters, Meta'nın yapay zekâ sohbet robotuna başkanın adını sordu. Robot, “Amerika Birleşik Devletleri'nin şu anki başkanı Joe Biden'dır” diye yanıtladı. Oysa yapay zekâya yüklenen son bilgilere göre Donald Trump, 20 Ocak 2025'te başkanlık yeminini etti.
Meta sözcüsü Daniel Roberts, bununla ilgili yorumu sorulduğunda, “Herkes ABD başkanının Donald Trump olduğunu biliyor. Tüm üretken yapay zekâ sistemleri bazen eski sonuçları sunar ve biz de özelliklerimizi geliştirmeye devam edeceğiz” dedi.
Haberde, bu tür olayların, Meta CEO’su Mark Zuckerberg'in Trump'ın yemin töreninde görünmesinin ardından, son birkaç haftada yeni yönetimle ilişkileri onarmak amacıyla Meta platformlarında bir dizi siyasi değişime, değişikliğe gidilip gidilmediğine dair işaretler arayan sosyal medya gözlemcilerinden yaygın şikayetlere yol açtığı belirtildi.
Meta'nın yapay zekâ robotu, ABD Başkanı Donald Trump'ın gelişiyle oluşan yeni tsunamiye, küresel siyasal, kültürel, toplumsal ve ekonomik depreme uyum sağlayan şirketin ve CEO'sunun dönüşümlerine paralel olarak değişecek mi?
Yapay zekâya milyarlarca bilgi ve içerik enjekte ediliyor ve bu bilgilerden yola çıkarak üretilen içerikler arayanlara sunuluyor. Depolarındaki kumaşlardan onlara gerekli kıyafetleri dikiyor. Peki bu bilgiler nedir? Bugünkü “tüm” insan bilgisini mi ifade ediyor? Toplumsal ve düşünsel eğilim ve doktrinlerle ilgili olarak neyin yasaklı neyin olmadığını bu yapay zekâ sistemlerinin insan “programcısı” mı kontrol ediyor?!
Tekrar ediyorum, yapay zekânın tıp, mühendislik ve benzeri hesaplamalara dayalı fizik bilimleri alanlarında şüphesiz büyük faydaları vardır ve çok daha fazlasını yapması bekleniyor. Ancak kabul edilmesi zor olan, yapay zekânın kederli şair Kaab bin Saad Ganavi'nin duygularının da yerine geçebileceğidir!
