Bilişim teknolojisi ve ekonomik büyüme

Bilişim teknolojisi, başlı başına ürün ve hizmetler oluştururken ülkeler, farklı sektörlerde bilişim ve iletişim teknolojisi alanlarında üstünlük sağlamak için birbirleriyle rekabet ediyor. Bununla birlikte bilişim teknolojisi günümüzde ekonominin en büyük olanaklarından biri sayılıyor ve çoğu ekonomik sektörü doğrudan etkiliyor. Bilişim teknolojisi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin temeli üzerine yapılan çalışmaları inceledim. Akabinde ekonomik büyüme ile iletişim altyapısına yatırım yapılması, internet erişimi, dijitalleşme ve buna benzer faktörler arasındaki ilişkiyi de inceledim.
Bu çalışmaların çoğu, bu faktörler ile ekonomik büyüme arasında güçlü bir pozitif ilişki olduğunu ortaya koyuyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) yaptığı çalışmalardan biri dijitalleşmedeki yüzde 10'luk bir artışın, kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılada (GSYİH) yüzde 0,75’lik bir artışa ve işsizlik oranında yüzde 1’lik bir düşüşe tekabül ettiğini ortaya koydu. Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından bir dizi ülkede bilişim teknolojisinin ekonomik büyüme üzerindeki olumlu etkisi üzerine yapılan bazı çalışmalarda, yoksulluk seviyesinin düşmesi, yeni iş fırsatlarının oluşması ve kişi başına düşen gelirin artmasının da bu etkiler arasında yer aldığı açıklandı. 2000-2017 yılları arasında 18 yıl boyunca Avrupa Birliği (AB) ülkeleri üzerinde yapılan bir araştırma, bu ülkelerde telekomünikasyon altyapısı ile ekonomik büyüme arasında sabit ve güçlü bir ilişki olduğunu ve bu ilişkinin seviyesinin ellerindeki teknolojilere göre değişiklik gösterdiğini ortaya koydu. Dünya Bankası pek çok raporunda bilişim teknolojilerinin sürdürülebilir kalkınmanın temel itici gücü olduğunu kaydetti. Son olarak 1970 ile 1990 yılları arasında yapılan başka bir araştırma, telekomünikasyon altyapısındaki yüzde 10'luk bir artışın GSYİH'de yüzde 2,8'lik bir artışa denk geldiğini gösterdi.
Bilişim teknolojisi ekonomiyi pek çok yönden etkiliyor. Bunların arasından en önemlisi de verimlilik üzerindeki olumlu etkisi olabilir. Zira bilişim teknolojisinin şirketler tarafından kullanılması, verimliliklerini farklı şekillerde artırıyor. Bunlardan biri işlerin niteliğini yükseltmek için teknolojinin kullanılması. Ayrıca bilişim teknolojileri, daha sağlıklı kararlar alınmasında, hataların azaltılmasında ve böylece maliyetlerinin düşürülmesinde kilit rol oynuyor. Buna ilaveten teknoloji diğer şirketlerle daha hızlı ve daha kolay iletişim kurulmasını sağlıyor. Bu da çalışma dinamizmini artırmaya ve gecikme sonucunda çıkan masrafları düşürmeye katkıda bulunuyor.
Bilişim teknolojilerinin toplum üzerindeki etkisi de göz ardı edilemez. Nitekim bu teknoloji, bilginin geniş bir kesime ulaşmasını sağlayarak dünyadaki eğitim seviyesinin yükselmesine yardımcı oldu. Bu bilgiler, şirketlerin verimliliğine oldukça katkıda bulundu. Örneğin günümüzde çalışanların mesai saatleri içinde istediği bilgileri araması ve ihtiyaç duyduğunda yeni beceriler öğrenmesi kolaylaştı. 20 yıl önce böyle bir avantaj yoktu ve bazı ülkelerde de hala yok. Bilişim teknolojisinin ekonomik büyüme ile ilişkisini ele alan çalışmalara bakıldığında, yüksek gelirli ülkelerin ekonomik büyümede bilişim teknolojisinden daha fazla yararlandığı, düşük gelirli ülkelerin ise faydalanmadığı görülüyor. Belki de bunun en büyük sebebi, düşük gelirli ülkelerdeki bireylerin ülkelerindeki eğitim düzeyinin düşük olması sebebiyle bilişim teknolojisinden yararlanamaması ve dolayısıyla da işgücünün bilişim teknolojisini ideal olarak kullanamaması olabilir.
Bilişim teknolojisinin ekonomide oynadığı rol yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sırasında daha çok ön plana çıktı. Uzaktan çalışma dünya çapındaki şirketlerin temel itici gücüydü. Birçok şirket internet üzerinde yapılan toplantılar, bulut hizmetleri ve benzeri uygulamalar gibi bilişim teknolojisinin sunduğu imkanları kullanarak uzaktan çalışmaya hızla adapte olduğu için çalışmaları zarar görmedi. Bilişim teknolojisinin rolü olmasaydı eğitim, sağlık ve hatta lojistik hizmetleri gibi sektörler de dahil olmak üzere pek çok sektörün akıbeti çöküş olurdu.
Bilişim teknolojisi şu anda ekonomik sektörlerin çoğuna güç kazandırıyor. Bugün oldukça önemli olan bilişim teknolojisinin önemi gelecekte daha da artacak. Bilişim teknolojisine şimdi yatırım yapılması gelecekte meyvelerini verecek. Geçmişte bilişim teknolojisi altyapısına yatırım yapmayı ve işgücünü bu teknolojiyi kullanmak için eğitmeyi ihmal etmiş ülkeler gelişmiş ülkelerin çok gerisinde kaldı. Bilişim teknolojileri, en az düzenlemelerin ve yönetmeliklerin kalitesi ve işgücünün becerileri kadar büyük bir öneme ve ekonomik bir etkiye sahip. Ayrıca yabancı şirketlerin ülkelere yatırım yaparken dikkate aldığı en önemli unsurlardan da biri sayılıyor.