Semir Ataullah
Lübnanlı gazeteci - yazar
TT

Bay Bay Kabil

Tarihi boyunca sükûnet nedir bilmeyen ülkeler var. Çünkü bu ülkelerin kaderleri ya coğrafi nedenlerden ya da servetine olan tamahtan ötürü onları ulusların ayrım noktalarına ve galiplerin arzularının merkezine koymuştur. Ancak Afganistan, karmaşık, zor ve fakir bir dağlık ülkedir. Bununla birlikte, tarihteki en güç iki ülke arasında bu ülkede ve bu ülke için iki savaş gerçekleştirildi; Sovyetler Birliği'nin komünizmin yenilgisini önleme savaşı ve ABD’nin radikalizmle savaşı. ABD bunu bir kere yanında bir kere de karşısında yer aldı.
Her iki durumda da savaş uçakları ve helikopterler Batı’nın en kibirli gücü, Doğu’nun en güçlü kuvvetini ve ilkel kabileleri yenilgiye uğrattı. Birkaç gün sonra Amerikalılar aynı soruyu soruyorlardı: Neden geldik? Sovyetler neden geldi? Kabil’deki bu birkaç kaya yarım asır süren bir savaşı hak ediyor mu? Washington ve Moskova’daki askeri çevreler, Hayber Geçidi’nin geçiş haritasını öğrenmeden savaş sona erdi.
Elbette ki Joe Biden’ın kararının tartışılacak bir yanı yok. Savaş, 20 yıl daha devam etse, sonuç olduğu gibi kalacak ve ABD dağlardaki bir parça kayalık arazi için yüz milyar dolar ödeyecek. Bu meblağ, yerel para biriminde ya da Lübnan lirası ile bin dolara bile denk gelmiyor. ABD’nin dünyanın en engebeli ve fakir ülkesinde hiç ettiğini kimse bilmiyor. Fakat herkes, insanlığın en saçma savaşta ABD uyduları ve Sovyet ordularının yenilgisine tanık olduğunu biliyor. Soğuk ve açlığa alışkın bir grup çoban, stratejiyi, bilimi ve dünyanın en büyük bombardıman uçağını kırıp geçirdiler. Donald Trump’ın alıp dağlara attığı ilk şey buydu. Geriye orada hatıra fotoğrafı çekilmek kalacak. Ancak savaşçılar için Guinness Rekorlar Kitabı’ndaki yeri dışında başka bir şey ifade etmiyor.
Geçtiğimiz asır, insanlığın en kanlı, en saçma ve boşa giden yüzyılıydı. Savaş bir dünyanın en güzel ve önemli şehirlerinde, Paris, Londra, Berlin, Viyana'da ve bir de en fakir ve medeniyet güçlerinden en uzak yerlerde gerçekleşti: Saygon (Ho Chi Minh), Hanoi, Mozambik vb… Bu savaşlar çoğunlukla ideolojik sebeplerle meydana geldi. Tıpkı iki Kore ülkesi, Almanya’nın iki bölümü ya da Kandahar ve Washington arasında yaşanan savaşlarda olduğu gibi..
Dünya sürekli ya teyakkuz ya da savaş halinde. Şu an ise bir geri çekilme durumu söz konusu. Joe Biden’ın tam çekilmeyi açıklarken kendi kendine şunu söylediğini hayal ediyorum: Molla Ömer'i yendiğimizi ilan etmek için en uzun savaşımızda iki trilyon dolar kaybettiğimizi Amerikalılara nasıl açıklarım?
Amerika tüm dünyada komünizme karşı savaşlar verdi ve sonra bu, topraktan bir duvar gibi kendi kendine düştü. Şimdi ise haftalar önce yüzüncü yıl dönümünü kutlayan Çin Komünist Partisi’ne korkunç bir iş rakibi olarak görülüyor. Kim Jong Un hala sınırın ötesinden tweet atıyor, denize füzeler atıyor, dünyayı şaşırtıyor ve eğlendiriyor: Hastalık nedeniyle mi yoksa eşinin isteği üzerine mi kilo verdi?