Putin ve Moskova'nın 'yutulmasına' tepki!

Karadeniz'in, Rusya'nın Karadeniz Filosu'nun sancak gemisi “Moskova’yı” yutması kolay oldu.  Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'nın askeri gücünün büyüklüğünün bir simgesi olarak her zaman ziyaretçilerine bu gemide eşlik etmeyi severdi. Özellikle Rusya'nın diğer ülkelerin sahip olduğu uçak gemilerini dengeleyebilecek uçak gemileri olmadığı için böyle yapardı.
Moskova, 1985 yılında hizmete girdiği günden bu yana Rus donanmasının her daim gururu olmuştur. Bu nedenle Ukrayna’nın fırlattığı iki Neptün füzesiyle vurulduktan sonra Karadeniz tarafından yutulduğunu söylemek, Başkan Putin'in onun batmasını sindirmesinden çok daha zordur. Odessa Valisi Maksim Marchenko başlangıçta, Moskova’nın Rusya'nın Ukrayna işgali planlarında yer aldığını açıklamış ve onun Ukraynalılar için bir hançeri temsil ettiğini belirtmişti. Moskova’nın Karadeniz'de aşağılayıcı bir şekilde batırılması, 24 Şubat'ta başlayan Rus saldırısının önündeki engelleri daha da artırdı. Ayrıca haftalardır ortalıkta dolaşan ve Rus askeri operasyonunu şu ana kadar çevreleyen soru işaretlerini ve şüpheleri artırdı. Örneğin, Mariupol şehrini yerle bir edip toza çevirerek binlerce insanı öldüren Rusya, bu satırların yazıldığı ana kadar burayı ele geçirmedi.
Moskova’yı kim batırdı? Burada çelişkili ve iç içe geçen cevaplarla karşılaşmaktayız. The Times geçen çarşamba günü bir Amerikan gözetleme uçağının Moskova’nın demirlendiği yerin 165 km uzağında uçtuğunu bildirmişti. Bu, Amerikan uçağının Moskova’nın koordinatlarını Ukrayna’ya verdiğini ima ediyor. Fakat bu inanılması güç olan bir şeydir. Nitekim Rusya ile ABD arasında bir çarpışma olasılığını artırmakla birlikte kontrollü nükleer sınırlara dokunabilecek bir şeydir.
Ancak belirsizliği artıran ve daha fazla yoruma yer açan şey, Karadeniz'deki Rus gemilerinin Moskova’nın batmasının ardından kıyıdan uzaklaşmalarıdır. Elon Musk'ın uyduları aracılığıyla Ukraynalılara koordinat verme olasılığı hakkında kafa karıştırıcı ve kanıtlanmamış haberler de ortalıkta dolaşmaktadır. Musk'ın uzay faaliyetlerini Pentagon'un planlarıyla ilişkilendirmeye çalışan diğer birçok analiz ise doğal olarak bu şaşkınlığı artırdı! Her halükârda, Ukrayna'daki savaşa yönelik Amerikan politik tutumunun gidişatını gözlemlemek, Washington'ın Moskova’yı Karadeniz'e gömmeye dahil olabileceği -psikolojik düzeyde bile- anlamına gelmez. Başkan Joe Biden, Putin'in geçtiğimiz salı günü Donbass bölgesine yönelik saldırıyı başlatmasıyla birlikte, müttefiklerini Ukrayna'daki gelişmeleri görüşmek üzere çağırdı. Toplantının hedefi, Rusya'dan hesap sormak için daha fazla çaba sarf etmek. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Moskova'ya karşı yeni yaptırımların uygulanıp uygulanmayacağı yönündeki bir soruya şöyle cevap verdi:
“Rusya, Ukrayna'ya karşı askerî harekâtından geri adım atana kadar ekonomik yaptırımlarımızı artırmaya devam edeceğiz. Ancak bunu henüz görmedik. Moskova için savaşın maliyetlerini artırmaya devam edeceğiz.”
Ancak Biden ve NATO ülkeleri, Başkan Vladimir Putin'in sonuçları şu ana dek felaket olan bir işgal başlattığını ve bundan daha kötü sonuçlar elde edeceğini bildiği halde duracağını ve geri adım atacağını düşünebilir mi? Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, geçen çarşamba yaptığı açıklamada, Rusya'nın doğu Ukrayna'yı kurtarmak amacıyla askeri operasyonlarını başlattığını vurgulayarak, “Donetsk ve Luhansk'ı özgürleştirme planımızı yavaş yavaş uyguluyoruz, ancak Batı süreci engellemek ve uzatmak için çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Putin'in Sovyet Devrimi'nin yıldönümü olan 9 Mayıs’tan önce Donbass bölgesinde kontrolü eline almak istediği neredeyse belli oldu. Moskova’daki Kızıl Meydan'da her yıl düzenlenen kutlamada zaferini ilan etmek istiyor. Ancak burada şöyle bir sorun var. Eğer Ukraynalılar Kiev ve Mariupol'da savaştıkları gibi Donbass'ta da savaşırlarsa süreç nasıl işler? Nitekim Kiev ve Mariupol'daki yıkıma ve tahribata rağmen teslim olmadılar. Ayrıca Pentagon, 800 milyon dolar değerinde yeni bir askeri yardımının sınıra ulaştığını duyurdu. NATO'nun doğu bölgesindeki Amerikan askerleri yeni nesil “M777” obüsü de dahil olmak üzere Ukraynalı askerleri eğitiyorlar. Pentagon Sözcüsü John Kirby, sevkiyatın 48 saat içinde yüksek bir hızla yerine ulaştığını söyledi. Bu Washington'da, Donbass bölgesini Rus işgali karşısında güçlü bir çatışma hattına dönüştürme ve Putin'in 9 Mayıs'ı bölgenin düşüşüyle ​​kutlamasını önleme arzusu bulunduğunu gösteriyor.
Putin'in planının, daha önce bağımsızlıklarını tanıdığı Donetsk ve Luhansk’tan oluşan Donbass bölgesini işgal etmeyi amaçladığı sır değil. 2014’te Kırım'ı ilk işgalinden sonra bu bölgenin yalnızca üçte birini işgal etmişti. Ayrıca Putin, yeniden ele geçirdiği toprakları Rus topraklarına bağlamak için Donbass ile Kırım arasında kara köprüsü kurmak istiyor. Ukraynalıların Kırım'a giden suları kesmesini önlemek için Herson şehrini işgal etmek istediği açık. Ancak Donbass'ın direnişi Kiev ve Mariupol'dan daha mı zayıf olacak? Batı Ukrayna'daki büyük ödülü kaybeden Putin, doğuda kazanabilir mi?