Ankara-Berlin hattında sessiz savaş

Son dönemde normalleşme hamleleriyle gündeme gelen Türkiye diplomasisi hem Ortadoğu hem de Avrupa’da zorlu günler geçiriyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’la ilişkilerini düzelten Ankara, komşusu Irak’la ilişkilerini durma noktasına getiren havan topu saldırısı nedeniyle zorda. Üstelik eli kulağındaki Suriye operasyonu için de henüz ne İran ne de Rusya’dan istediği onayı alamadı. Moskova yönetimi, TSK’nın olası operasyonu karşısında Esed rejimini terör örgütü YPG/PKK ile uzlaştırma siyasetine geri döndü. Ancak bölgesel kaos bir yana, Türkiye açısından asıl sorun Avrupa’daki eski müttefikinin “karşı kampa” geçmiş olması.
Bahsi geçen devlet Almanya. Şansölye Angel Merkel döneminde Avrupa Birliği’nde “sarsılmaz Türk müttefiki” rolündeki Berlin hükümeti artık tam tersi bir istikamette ilerlemeyi tercih etmiş gibi görünüyor.
Almanya Dışişleri Bakanı Anna Baerbock sün Ankara’ya gelerek Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’yla görüştü. Zirve sonrası düzenlenen basın toplantısında Baerbock, “Midilli, Rodos ve Sakız'ın da aralarında bulunduğu adaların Yunanistan'ın egemenliğinde olduğunu” dile getirerek Atina-Ankara çatışmasında tarafını belli etti. Baerbock’un söylemi, Türkiye’nin “Yunanistan Ege’deki adaları silahlandırıyor” tezine misilleme anlamına geliyor. Nitekim Alman Bakan’ın Ankara’dan önceki durağı da Atina’ydı. Yunan basınına kulak kesilirsek, Baerbock, Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’le gerçekleştirdiği toplantılarda Atina’ya “Alman denizaltılarının Türkiye’ye satılmayacağı” garantisini verdi.
Ankara, Berlin’in Türkiye’ye yönelik tutumunda 180 derecelik bir değişim olduğunu farkında. Çavuşoğlu ortak basın toplantısında Baerbock’a Merkel’i örnek göstererek “İhtilaflı konularda taraf tutmak doğru değil” çıkışını boşuna yapmadı. Türk devlet medyasında ve iktidara yakın basında her gün Almanya karşıtı bir habere rastlamak mümkün. Berlin’in eskisi gibi “iyi bir müttefik olmadığı” mesajı alttan alta kamuoyunun zihnine yerleştiriliyor. Üstelik Alman devletinin resmi yayın organı Deutsche Welle’ye erişim yasağı getirilmesinin üzerinden bir ay bile geçmedi. Karşılığında Türkiye’deki Alman vakıfları, seçimlerin yaklaşmasını fırsat bilerek muhalif gazetecilerle iletişimini kuvvetlendirerek yeni bir etki alanı kurmanın peşinde. Kısacası iki taraf arasında sessiz bir medya savaşı yürütülüyor.
Peki ne oldu da Merkel’in “Türkiye dostu” Almanya’sı bir anda “dış mihrak” haline geldi?
Nedenlerden ilki, iç politikaya ilişkin. Berlin’de hükümeti oluşturan koalisyonun ortaklarından biri Yeşiller Partisi. Baerbock da partinin seçim zaferinde aslan payının sahibi. Çevrecilerin penceresinden Ankara otokratik bir yönetim izlenimi veriyor. Bu tip iktidarları “demokratik yola sevk etmek” Yeşillerin önemli diplomasi vaatlerinden biriydi. Öte yandan Berlin’le ilişkilerde her ahval ve şeraitte dile getirilen Türk diasporası Yeşiller Partisi söz konusu olduğunda işlemiyor. Yeşiller’e oy veren Almanya vatandaşı Türklerin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a muhabbet duyduğu tespiti yapılamaz. 
İkincisi yeni Alman hükümetinin dış politikasının Türkiye’nin “denge” siyasetiyle pek uyuşmaması. Artan enerji fiyatları ve Rus gazına erişim kısıtlaması nedeniyle enflasyonla boğuşan Berlin yönetimi, içeride aldığı önlemleri “diplomatik duruşuyla” anlamlandırmaya çabalıyor. Rusya’yı düşman olarak sınıflandırarak Berlin’i Amerikan çizgisine sabitleyen “Yeşil etki”, Ankara ile yaşadığı doku uyuşmazlığını vurgulayarak iç politikada yara alan kimliğini onarmaya çabalıyor. Türkiye açısındansa Ukrayna’yı işgal etse dahi Kremlin hala vazgeçilemeyecek bir ortak. Söz konusu tablodaki tezatlıklar iyi okunduğunda neden Batı medyasının Tahran’daki Cumhurbaşkanı Erdoğan-Vladimir Putin-İbrahim Reisi fotoğrafını “yeni Batı karşısı ittifak” olarak yorumladığı anlaşılacaktır.
Sonuç olarak Berlin-Ankara hattında Merkel dönemi iyimserliği çoktan geride kaldı. Artık yeni bir gerçeklik var. Taraflar arasındaki soğuk savaş sürüyor. İki ülkeden birinde bir değişim yaşanmadan durumun tersine döneceğini söylemek güç.