Güney Kore, türünün en büyüğü olan yatırımla 30 bin futbol sahasını aşan bir alana sahip elektronik çip üretim tesisi kurmak için yaklaşık yarım trilyon dolarlık (470 milyar dolar) yatırım yapacağını duyurdu! Bu büyük projeyle Kore, mevcut 19 fabrika ve iki araştırma laboratuvarını tamamlamayı, 13 yeni fabrika ve 3 araştırma laboratuvarı inşa ederek bu sektörle ilgili kurumlardan oluşan bir sistem oluşturmayı hedefliyor. İki araştırma laboratuvarı ve üç fabrikanın inşaatının 2027 yılına kadar tamamlanması planlanırken, projenin tamamının bitmesi için hedeflenen yıl 2047. Peki, Kore'yi böyle bir proje açıklamaya motive eden sebepler nedir? Kore'nin bu büyüklükte bir projeyi tamamlamasını sağlayan yetenekleri neler?
Teknoloji sektörü, Güney Kore ekonomisinin ana itici gücüdür ve Kore, genel olarak büyük elektronik ve özel olarak yarı iletken üreticilerine ev sahipliği yapmaktadır. Kore, 2022 yılında ulusal ihracatının yüzde 19'una denk gelen yaklaşık 129 milyar dolarlık yarı iletken ürün ihraç etti. Kore, otomobillerde, elektronik cihazlarda, akıllı telefonlarda vb. ihracat ve yerel üretim için de bu emtiaya güveniyor. Bu projeyle yarı iletkenlerde kendi kendine yeterliliğin 2030 yılına kadar yüzde 30'dan yüzde 50'ye çıkarılması amaçlanıyor. Söz konusu tesisin üretim kapasitesinin ayda yaklaşık 7,1 milyon çipe, yani dünyanın en büyüğüne ulaşacağı varsayılıyor. Ayrıca projenin 3 ila 3,5 milyon arasında istihdam yaratması bekleniyor.
Güney Kore dünyanın birçok bölgesinde bu fabrikalara yatırım yapıyor. Bunlardan en sonuncusu, Samsung'un ABD'nin Teksas eyaletinde 17 milyar dolarlık elektronik çip fabrikası kurma yatırımıydı. Bu tarz projeler, ABD Başkanı Joe Biden yönetimi tarafından sektöre 53 milyar dolar değerinde mali teşvik sağlamak üzere başlatılan Çip ve Bilim Yasası tarafından teşvik ediliyor.
Ancak Kore'nin Çin'deki deneyimi ona kendi topraklarında yatırım yapmanın yurtdışından daha güvenli olduğunu öğretti. Koreli şirket SK Hynix’in 2020 yılında Intel’den Çin’in kuzeyindeki Dalian şehrinde bir fabrika satın almasının ardından bu yatırım, ABD'nin Çin'e uyguladığı kısıtlamalarla karşılaştı. Söz konusu kısıtlamalar, Çin'in sektördeki temel malzeme ve ekipmanlara erişimini sınırlayarak Koreli şirketin büyüme planlarını engelledi.
Bu nedenle Güney Kore hükümeti, sektördeki küresel değişikliklere yanıt olarak, sektöre yerli yatırımı teşvik etmeye karar verdi. Bu yıl sona ermesi planlanan vergi muafiyetlerini süresiz olarak uzatarak sektöre verdiği desteğin devam edeceğini vurguladı. Söz konusu vergi muafiyetleri, fabrika yatırımı yapan büyük şirketler için yüzde 15'e, küçük ve orta ölçekli şirketler için ise yüzde 25'e çıktı.
Devasa projenin başarısı birçok faktör tarafından desteklenirken, bu endüstrinin Kore'de 40 yılı aşkın tecrübesi bulunuyor. Onu bu alanda Çin'den ve projeye yatırım yapma konusunda açık bir istek duyan Samsung ve SK Hynix gibi dev şirketlerden en çok ayıran özelliği de budur. Yalnızca Samsung yaklaşık 375 milyar dolar yatırım yaptı. Güney Kore'de eski üniversiteler ve seçkin araştırma merkezleri tarafından desteklenen nitelikli iş gücü ve bilimsel uzmanlık mevcut.
Bu devasa yatırımlar, satışları 2022'de 600 milyar doları aşan ve bu yıl 630 milyar dolara, 2030'da ise bir trilyon doları aşması tahmin edilen yarı iletkenlere yönelik küresel talebin artacağı beklentilerinden kaynaklanıyor.
Veri merkezleri, depolama ve yapay zekâ uygulamalarının büyümesi doğrultusunda, bu faaliyetlerin elektronik çip satışlarına katkısının 2022'deki 100 milyardan, 2030'da yaklaşık 250 milyara çıkması bekleniyor. OpenAI CEO'su Sam Altman, şirketinin ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar mikroçip bulunmadığını söyledi. Altman, geçen hafta Güney Kore'yi ziyaret ederek çip üreticileriyle görüştü.
Güney Kore'nin elektronik çiplere yaptığı büyük yatırım ekonomik ve stratejik hedeflere yönelik. Çünkü yerel endüstrileri onlara bağlı ve bunlar ekonomisinin en önemli dayanağı. Kore, bu sektörde küresel uzmanlık evi haline gelmiş ve yüksek niteliklere ve nadir deneyime sahip milyonlarca Korelinin çalıştığı entegre bir sistem oluşturmuştur. Küresel eğilimden, bu çiplerin öneminin sürekli arttığı ve yapay zekanın temel bir unsuru olarak stratejik önemlerinin yalnızca güçlerini artırdığı açıkça görülüyor. Dolayısıyla hükümetin bu devasa yatırımı tüm yasal, mali ve siyasi destekle birlikte duyurması haklı ve anlaşılır. Kuşkusuz bu endüstri, Güney Kore'nin kalbinde yer almaya çalıştığı dünyanın geleceği.
