Semir Ataullah
Lübnanlı gazeteci - yazar
TT

Medeniyetlerin yok oluşu

Tarihçi Victor David Hanson'ın (Stanford Üniversitesi) " The End of Everything: How Wars Descend into Annihilation" (İmha Savaşları) kitabı biraz erken yayınlandı. Kitap, işgalciler tarafından yeryüzünden silinen ülkelerden bahsediyor, yani biraz daha bekleseydi Gazze'yi ve kasaplarını da bu ülkelere katardı. Ancak yazar kitabında eski tarihten dört örnekle yetiniyor;Tebai (İstefe) şehrinin Büyük İskender tarafından yıkılması (M.Ö. 335), Scipio Aemilianus'un MÖ 146'da Kartaca'yı yok etmesi, Sultan İkinci Mehmet'in MS 1453'te Konstantinopolis'i fethetmesi, son olarak da Cortes’in 1521'de Aztek İmparatorluğunu yok etmesi.

Barış kimsenin ilgisini çekmez. İnsanın başından beri hikayesi, sürekli ve yinelenen savaşların sonsuz bir destanıdır. Bu nedenle tarihçiler ve yazarlar her yıl üzerimize daha fazla zafer ve yenilgi, silinmiş veya sadece bize onların bir zamanlar orada olduğunu hatırlatan bazı kalıntıları kalmış şehirlerle ilgili hikayeler yağdırırlar. Hanson, “Her Şeyin Sonu: Savaşlar Nasıl Yok Oluşa Kayıyor” başlığıyla bize kültürel ve medeniyetsel yok oluşların hikayelerini anlatıyor.  Girişte Winston Churchill'in 1924'te söylediklerine yer veriyor.

Savaş, insan ırkının başlangıcından beri onun hikayesi oldu. Yunan filozof Herakleitos daha da ileri giderek şöyle demişti: “Savaş her şeyin anasıdır.”

Hanson tarihin ne kadar derinlerine inerse, kurtuluş konusunda o kadar çaresiz kalıyor. Bu, durmadan yıkıma yönelen bir gezegen.  Hanson bunu söylerken elbette Ortadoğu'ya, ölüm ve yıkım bağımlılığına dayanıyor ama aynı zamanda Ruslar ve Ukraynalılar arasındaki son kültürel soykırım savaşının üzerinde de duruyor.  Bu aynı kaynaktan içmiş iki medeniyetin tüm katmanları ile yürüttüğü bir savaş.

Sıradan insanlar ya da onun gibi uzmanlar olsun, hepimiz gibi askeri uzman da karamsar ve korkuyor. Dünya iki dünya savaşı sırasında eski silahlarla en büyük katliamlarını gerçekleştirdiyse, bugün Ortadoğu'da çatışma genişler ya da Çinliler, anakara Çin ile ada Tayvan arasında bir kıvılcım çıkarsa ne olur?

Antik ve modern dünya  çok kırılgan. Dünyanın kahramanlarının, 32 yaşında ölmeden önce ulusları ezip yok eden İskender veya sürgünde aşağılanmış bir şekilde ölmeden önce bir imparatorluk kuran, imparatorlukları yok eden Napolyon gibi ezici tipte olduğunu unutmamalıyız.

Hanson, eski fikirlerin hâlâ bizimle olduğunu söylüyor. Halen Tebai'yi yok etmek, Kartaca'yı ortadan kaldırmak, Aztekleri yok etmek isteyenler var. Niyetlerini her dilde dillendiriyor.