Dr. Mustafa Eraslan
Fitoterapi Uzmanı
TT

​Gece mi? Gündüz mü? Mavi Işık!

İnsan doğası gereği gündüzleri yaşayan bir canlıdır. Güneşin doğuşu ile güne başlamaya, batışı ile ise dinlenmeye uygun şekilde dizayn edilmiştir. Pencereden giren hafif bir güneş ışığı dahi kişiyi uyandırmaya yetebilir.
Uyku kalitesinin en önemli unsurlarından biri de karanlıktır. Zifiri karanlık oda uyku sağlığı açısından çok önemlidir. Çünkü uyku sırasında çok önemli bir hormon olan melatonin salgılanmaktadır. Ancak ışığa maruz kalan kişilerde bu hormonun salınımı bozulmaktadır.
Günümüzde cep telefonları, bilgisayarlar, tabletler, televizyonlar nerdeyse vazgeçilmez bir hal almıştır.
Ancak bu cihazlardan yayılan mavi ışık oldukça tehlikelidir. Beynimiz mavi ışığı gördüğü zaman sanki gün başlamış gibi algılar. Bu sebeple melatonin salgısını düşürür ve bedenimizi güne başlamaya hazır hale getirir. Bu sebeple mavi ışığa gece bakmak gece ve gündüz dengesini bozmaktadır.
Biyolojik saati bozulan kişilerde gece uyumakta gündüz ise uyanmakta güçlük dikkat çekmektedir.
Mavi ışığa yoğun maruziyette gün içinde dikkat dağınıklığı yaşamak çok olasıdır.
Mavi ışığın zararları:

  1. Gece gündüz döngüsünü bozar.
  2. Uykuya dalmayı güçleştirir ve uyku kalitesini düşürür.
  3. Öğrencilerin ders ve sınav başarısını düşüşüne sebep olabilir.
  4. Gün içinde dikkat dağınıklığına sebep olabilir.
  5. Kalitesiz bir uyku zemininde tansiyon, şeker, kalp rahatsızlıkları riskini arttırabilir.
  6. Melatonin hormonu ile kanser arasında ilişki gösterilmiştir. Mavi ışık melatonin hormonunu bozarak kansere yatkınlığı arttırabilir.
  7. İş başarısını ve iş konsantrasyonunu düşürebilir. 

Peki, mavi ışıktan nasıl korunabiliriz? Aslında teknoloji ile çevreli olduğumuz için mavi ışıktan tamamen korunmak çok mümkün değildir.
Ancak mümkün olduğunca zararlarını en aza indirmek için:

  1. Telefon, bilgisayar ve elektronik eşyalarınızı mavi ışık koruma modunda kullanın.
  2. Uyumadan 2-3 saat önce mutlaka mavi ışık yayan elektronik cihazlardan uzak durun.
  3. Uzun süre mavi ışık ile temas halindeyseniz mavi ışık engelleyici gözlükler kullanabilirsiniz.
  4. Kullandığınız cihazları en az 40 cm uzağınızda kullanmaya özen gösterin.

Sağlıklı günler dilerim…