Dr. Mustafa Eraslan
Fitoterapi Uzmanı
TT

Mucize besin sumak

Sumak (Rhus coriaria L.), Türkiye'de baharat ve tıbbi bitki olarak yaygın kullanılan önemli bitki türlerinden biridir.
Anacardiaceae familyasından çalı ve ağaç şeklinde çok yıllık bir bitkidir.
Akdeniz çevresi, Afganistan, Iran, Yunanistan, Bulgaristan, İtalya ve Fransa'ya kadar olan bölgelerde doğal olarak yetişebilmektedir.
Geleneksel olarak; diare, dizanteri, diüretik, hemoroid, ağız yaraları, göz hastalıkları , soğuk algınlığında, döküntülü hastalıklarda, kanamalarda, astım ve verem tedavilerinde kullanılmıştır.
2000 yıllık bir kullanıma sahiptir özellikle Yunan hekim Dioscorides tarafından ve İbn-i Sina tarafından kullanılmıştır.  
De Materia Medica'da idrar söktürücü ve gaz giderici özellikleriyle yer almaktadır.
Özellikle etkili kimyasallarından suda çözünen gallotanninlerle etkisini gösterebilmektedir.
Tannenler ve doğal antioksidan fenolik bileşiklerden zengin meyveleri halk arasında sık kullanılmaktadır.
Yaprakları, genç sap ve kabukları doğal boya sanayinde kullanılmaktadır.
Özellikle kırmızı tonajlarda toksik olmayan bitkisel boya elde edebilirsiniz.
Meyvelerinin çayı DNA'yı koruyucu özellik gösterebilmektedir.
Meyvelerinin tozu VLDL'yi (kolesterol) düşürdüğü bir çalışmada gözlense de 2018 yılı bir metaanalize göre anlamlı bir etki görülmemiştir.
Sumak suyunun sporcularda spor sırasında sonrası kas ağrılarını azalttığı ve serum total antioksidan kapasite ve kas performansını arttırdığı gözlemlenmiştir.
Permetrin dirençli bit vakalarında sumaktan hazırlanan solüsyonun faydalı olduğu görülmüştür.
Kadınlarda aşırı aktif idrar kesesi ve idrar kaçırma problemlerinde, kabak çekirdeği yağı ve şerbetçi otu ile birlikte kullanımında etkili olduğu belirtilmiştir.
Hayvan deneylerinde kemik erimesine karşı etkili bulunmuş olup; şeker hastalarında glisemik durumu
(kan şekeri düzeyleri) iyileştirdiği, total antioksidan kapasiteyi arttırdığı görülmüştür.
Sumağın yağların okside olmasını (bozulmasını) önleyebildiği görülmüştür.
Antikanser, antioksidan, yaşlanma karşıtı ve antiinflamatuvar özellikleri de bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir.