Hüseyin Şubukşi
TT

Yeni Suudi Arabistan, itidalin ve bir arada yaşamanın sesidir

İstikrarlı ve güvenli bir Suudi Arabistan sadece bölge için değil, tüm dünya için ve özellikle de ekonomi açısından çok önemlidir. Dolayısıyla Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ilişkinin önemine dikkat çeken karşılıklı açıklamalardaki önemli noktalara, Suudi Veliaht Prensi’nin bu husustaki rolüne ve ülkesindeki yerine, etkisine ve popülaritesine dikkat çekmek de bir o kadar mühimdir.
Yeni Suudi Arabistan, bir dizi siyasi analistin de dikkat çektiği üzere İslam dünyasına çok pahalıya mal olan aşırılıktan kurtulmada oldukça önemli bir rol oynuyor. Suudi Arabistan'da yaşanan derin ve ciddi fikri incelemeler, Suudi Veliaht Prensi tarafından başlatılan, sonuçları ve etkileri ülke sınırlarının dışına taşan yeni Suudi Arabistan projesi olmasaydı gerçekleşmezdi. Bu, İslam dünyasının farklı yerlerinde ve gerek resmi gerekse de kamusal düzeyde uzun zamandır büyük ilgi görmeyi bekleyen bir meseledir.
Suudi Arabistan'ın ABD ile olan ilişkilerindeki rolü, her zaman itimat edilebilecek bir ortaklık örneği oluşturmuştur. Bu ilişki, Suudi petrol döneminin başlarında bir kalkınma ortaklığı ile başladı. Çıkarların inşa edildiği ideal bir ortaklığı temsil eden bu ilişki, her iki taraf için de büyük faydaları içeren bir güven tesis etti. Ardından daha önemli bir aşamaya geçti. Bu, iştahını ve gücünü etkili bölgelerin geniş alanlarını kontrol edecek şekilde genişleten komünist Sovyet ahtapotunun karşısındaki siyasi ortaklıktır. Ardından bu ilişki, stratejik boyutlar alacak şekilde gelişti. Irak’ın işgalinden sonra Kuveyt'in kurtuluşundaki ortaklık, Bosna Hersek ve Kosova'yı Sırpların suçlarından kurtarma operasyonları ve Fas zirvesinden Beyrut zirvesine kadar Arap barış girişimleri ortaya koymada devam eden rol bunun örneklerindendir.
Başkan Joe Biden’ın de aralarında bulunduğu Beyaz Saray'daki yeni ekip, Suudi Arabistan'a, onun daha önce oynadığı rollere, ekonomik ve politik alandaki ağırlığına yabancı değildir. Dolayısıyla Kongre’nin yönetim kadrosu ve etkili komitelerin en önemli üyeleri ile diplomatik diyalog için alan açmak mümkün olduğu kadar gereklidir de. Böylece bu ilişkinin devam etmesini ve güçlenmesini sağlayacak çeşitli konular etkin bir temasla yeniden gündeme getirilebilir.
Yeni Suudi Arabistan, itidalin sesi, bir arada yaşama bayrağının taşıyıcısı ve mevcut karanlık güçlerle mücadelenin ilk çehresi oldu. Bu karanlık güçler, kötülüklerini yalnızca Suudi Arabistan’da değil, diğer yerlerde de yaymaktadırlar. Yeni Suudi Arabistan projesinin başarılı olması oldukça önemlidir. Bu proje radikalizmin sağlam köklerini sökmek için çalışıyor. Bu, Suudilerin hayal bile edemeyeceği bir projeydi ama gerçekleşti ve başarılı oldu. Ancak proje halen gelişme sürecindedir.
ABD, yukarıda bahsettiğim hususlara ilişkin ciddi bir farkındalığa sahiptir. Fakat şunu hatırlatmak önemlidir; her olayın kişiselleştirme veya önyargı ile değil, ihtiyatlı ve objektif bir şekilde ele alınması gerekiyor. Çünkü kişiselleştirme ve önyargı, taraflar arasındaki uçurumu derinleştirmekten başka bir işe yaramaz. Suudi Arabistan'ın istikrarı birçok düzeyde çok önemli bir konudur. Aynı zamanda bu, dünya üzerindeki milyonlarca Müslüman için de duygusal bir meseldir. Bu konulara ilgi duyan ve takip edenler bunu hiçbir şekilde inkâr edemez. Suudi Arabistan, dünyada ve bölgede istikrarı destekleyen siyasi bir müttefiktir. Ayrıca en önemli siyasi ve ekonomik kuruluşların da aktif bir üyesidir.
Suudi Arabistan’ın istikrarı, istikrarın ne olduğunu bilmeyen ve sadece etkili birkaç ülkenin hoşgörü ve kalkınma söylemine sahip olduğu bölge için oldukça önemli bir meseledir. Suudi Arabistan, bu ülkelerin başında yer almaktadır ve bugün en etkili ülkelerden biridir.