Necran'daki ekonomik hayat

Suudi Arabistan Krallığı’ndaki Miras Kurumu’nun en önemli özelliklerinden biri, ülkedeki çeşitli arkeolojik alanlarda uzmanlaşmış bilim adamları tarafından yürütülen bilimsel yayın ve çalışmalardır. Miras Kurumu İcra Kurulu Başkanı Dr. Casir bin Süleyman el-Herbiş, bana Miras Kurumu yayınlarından önemli kitaplardan oluşan geniş bir koleksiyon gönderdi. Nitekim bu koleksiyon, Suudi Arabistan’daki arkeolojik miras ve Krallığın bu mirası gelecek nesiller için koruma planının kapsamlı bir şekilde geliştirilmesi konusunda son yıllarda yapılanlar hakkında çok şey öğrenmemi sağladı.
Suudi Arabistan Miras Kurumu’nun rolü sadece kitap ve araştırma yapmakla sınırlı kalmamış aynı zamanda üniversite tezleri ve bilimsel makaleler de yayımladı. Suudi Araştırmacı Fatıma bin Dayfullah el-Abdali’nin ‘Hicri Birinci- Miladi Yedinci Yüzyılda Necran’daki Ekonomik Yaşam’ isimli kitabını inceledim. Bu kitap, aynı zamanda araştırmacının Kral Halid Üniversitesi’nde İslam Tarihi alanında aldığı yüksek lisans eğitimi sonucunda yazdığı tezdir. Bu bilimsel araştırma, Bu bilimsel araştırma, Suudi araştırmacıların ve bilim adamlarının bilimsel araştırma standardını ülkelerinin tarih ve kültürüne taşıyacakları bir çağın eşiğinde olduğumuzu teyit ediyor. Oysa daha önce Arap Yarımadası’ndaki eserler hakkında kaleme alınan çoğu Suudi Arabistan dışındaki araştırmacılar tarafından yazılıyordu. Tarih ve kültürün, kimsenin korumadığı bir insan miras olduğu doğrudur. Ancak bu bir ülke veya belirli bir mekandaki tarih ve kültür hakkında yazılanların ülkenin bir evladı tarafından yazılması, bölge ve kültüre yabancı biri tarafından kaleme alınması çok farklı şeylerdir. Ülke vatandaşı, tarihsel olaylar ve ikilemler hakkında daha derin bir anlayışa ve hatta yabancı bir araştırmacının anlaması veya doğru tarihsel çerçeveye yerleştirmesi zor olan gelenek ve kültürler hakkında doğru ve zengin bir yorumu sahiptir.
Araştırmacı Fatıma bint Dayallah’ın çalışmasına dönecek olursak Necran bölgesinin ekonomik önemini ortaya koyduğu önemli sonuçlara ulaşmak için Necran’daki dini, siyasi, askeri ve kentsel yaşamı ele aldığını görüyoruz. Suudi Araştırmacı, Necran ile ilgili İslam’ın ilk dönemlerine dayanan tarihi metinler elde etti. Biyografi, gezi, Necran’ın tarihi ve coğrafi mirasını ele alan kitaplardan alıntılar yapan Dr. Abdali, bu kaynakları inceleyip karşılaştırarak ekonomik hayata dair bilimsel sonuçlara varma ve coğrafi konum, arazi yapısı, iklim gibi doğal ayrıca dini, politik ve sosyal faktörler olsun, onu etkileyen faktörleri ortaya çıkarma konusunda liyakatli ve sağlam bir bilimsel yöntem kullanmıştır. Çalışmasının bir bölümünü Necran’da tarım, sulama, hayvan yetiştiriciliği gibi konulara ayırırken başka bir bölümünü el sanatları, dericilik, dokuma, demircilik ve kuyumculuğa ayırdı. Bunun yanında başka bir bölümde ise Necran’da iç ve dış ticaretten bahsetti.
Suudi Araştırmacı, müstakil bir bölümü de ekonomik hayatın, dini, askeri, sosyal ve kentsel açıdan olmak üzere birçok yönüyle Necran halkının yaşamı üzerindeki etkisine ayırdı. Bu nedenle araştırmacı Fatıma bint Dayfallah el-Abdali’yi Allah'ın izniyle bilgimize katkıda bulunacak diğer bilimsel araştırma ve makalelerin izleyeceği bu güzel çabadan dolayı selamlamalıyız. Bu sayede tüm dünya için bilimin ve ışığın çekirdeği olan Arap medeniyetini belgeleyebiliriz.