Libya seçimleri erteleyerek başa mı döndü?

Seçimlere karşı komplo kuranlar seçimleri ertelemeyi başardıktan sonra Libya, başladığı noktaya dönme ihtimali ile karşı karşıya. Gerek Temsilciler Meclisi gerekse Devlet Yüksek Konseyi olsun mevcut otoriteleri, hatta en ufak ulusal değerleri korumaktan aciz olan, kendisine verilen görevleri yerine getiremeyen, bilakis bir hükümetin en basit görevi olan okul kitaplarını basmayı ve sağlamayı beceremeyecek kadar başarısızlıklara boğulan Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) olarak adlandırılan mevcut geçici hükümeti bile seçimlerin ertelenmesinden çıkar sağlayanlar listesinin dışında tutmak zor olabilir. Zira bu otoritelerin hepsi türlü türlü yollarla seçimlere komplo kurdular. Bu da Yüksek Seçim Komisyonu’nun, mevcut otoritenin destekleme ve kolaylaştırma konusunda istekli ve ciddi olmadığı seçimleri gerçekleştirmek için tek başına savaşmasına sebep oldu.
Yaşanan hayal kırıklığına ve gelecek siyasi sahnenin belirsizliğine rağmen, başkanlık için adaylığını koyan taraflardan oluşan bir grubun katıldığı Bingazi görüşmesi ve görüşmeye ilişkin ulusal değerlerin vurgulandığı bir uzlaşı ve ilkeler bildirisinin yayınlanması, yıllardır kapalı halde olan Libya siyasi tünelinin sonunda hala bir umut ışığı olduğunu gösteriyor.
Libyalılar uzun yıllardır seçimleri özellikle de başkanın seçilmesini bekliyordu. 10 yıldan fazla bir süredir Libya’daki başkanlık pozisyonu yok. Bu süre zarfında kayıp anayasanın garantörü olmadan üç otorite bu pozisyona müdahale etti. Libya bir başkan ve Geçiş Konseyi’ni yönettiği sırada İhvan örgütünün ve siyasal İslam’ın mürekkebiyle yazılan anayasa bildirgesinden başka bir anayasa olmadan yaşadı. İhvan’ın ve siyasal İslamcı grubun, Libya'nın başkanı olarak kabul edilebilecek birine ihtiyacı vardı. Bu yüzden grup ve örgüt, başkanın doğrudan halktan seçilmesini engellemeye çalıştı. İmkansızı oldurmaya çalıştılar ve bunu engellemek için komplo kurdular. Ancak Temsilciler Meclisi’ndeki bazı milliyetçiler grubun ve örgütün sunduğu tasarıyı geçirmelerini engelledi. Ne var ki, grup ve örgütte çareler ve komplolor tükenmiyordu. Seçimleri engellemek veya sekteye uğratmak için bahaneler uydurmaya devam ettiler. Çünkü kesinlikle kaybedeceklerini biliyorlardı. Bu nedenle örgüt ve grup, bölgesel destekçilerinin yardımıyla hak edilmemiş bir ortaklığı çözme çerçevesinde iktidarda kalmalarını sağlayacak seçimleri erteleme senaryosunu yürütmeye çalıştı.
Sonuncusu uluslararası ve aktif güçleri bir araya getiren Paris görüşmesi olmak üzere uluslararası toplumun desteği ve yardımıyla seçimler için daha önceden belirlenen tarih atlanarak 24 Aralık tarihinde uzlaşılmıştı. Böylece Yüksek Seçim Komisyonu bunun üzerinde çalışarak tehditlere maruz kalmasına rağmen bütün lojistik eksikliklerini tamamladı. Ne var ki Paris’te seçimleri engellemeye çalışanların kovuşturulmasında karar kılan tarafların sessizliğinde sadece engelleme girişimlerine maruz kalmadı. Bilakis şiddet, seçim merkezlerinin ateşe verilmesi, binlerce oy pusulasının çalınması, komisyonun genel merkezinin basılması ve merkezin ortasında saldırganların çadır kurması ile karşı karşıya kaldı. Buna karşılık yabancılar sessiz kaldılar ve ortadan kayboldular. Bu da seçimlerin ertelenmesi için komplo kuranların sadece yerel olmadığını gösteriyor.
ABD'nin Libya Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland'ın seçimler için ideal olmayan başka alternatifler olduğunu ifade ettiği açıklamaları, seçimlerin ertelenmesinin üstü kapalı bir şekilde onaylandığını gösteriyor olabilir. Milletvekillerinin çoğunluğunun katılım sağlaması halinde hükümet değişikliğini tanıyacaklarını söyleyen ABD'li Stephanie Williams’ın açıklamaları da yeni bir geçiş dönemine ve seçimlerin ertelenmesine onay verdiği şeklinde yorumlanabilir.
İster istifa eden Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı’nın tabiriyle ekarte, ister erteleme yoluyla olsun, seçimleri atlamak Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi'nin açıklamaktan kaçındığı bir külfet. Yetkileri hususunda Temsilciler Meclisi ile pek çok kez rekabet eden Devlet Yüksek Konseyi erteleme duyurusunu herhangi bir tartışma olmadan Temsilciler Meclisi’ne bıraktı. İhvan’a bağlı Devlet Yüksek Konseyi Başkanı daha önce Yüksek Seçim Komisyonu’nun çalışmasını engellemek ve ofislerini kapatmakla tehdit etmişti.
Libya seçimlerinin ertelenmesi, vatandaşların istikrarı sağlamak ve ülkede şu ana kadar eksik olan halk tarafından seçilmiş bir başkanın görevlendirilmesi için seçimlere girme arzularında açıkça görülen ulusal iradeye karşı bir darbe demektir.