Batı ve Doğu’dan özlü sözleri hediyeleşmek

Devlet adamı, deneyimli politikacı Winston Churchill, hatıratlarında özlü sözlerin yazıldığı kitapları çokça okuduğunu, bu tarz kitaplara pek itibar etmeyenleri garipsediğini söyler.
Arap dünyasında özlü sözler hediyeleşmek gibi bir kültürün olmaması beni çok şaşırtır. Bir Amerikalının bana paketli kocaman bir kitap hediye ettiğini hatırlıyorum. Paketi merakla açtığımda Doğu ve Batı’dan özlü sözleri konu alan bir kitap ile karşılaştım. Okuduğum en güzel kitaplardan biriydi.
Atasözleri ve hikmetli sözler bilgelik gibidir, bir deneyimin özetini veya derin bir yaşam görüşünü temsil ederler.
Biz Arapların değerlerimizi, tarihimizi ve cevherimizi himaye eden şiire ayrı bir düşkünlüğü var. En güzel şiirleri Kabe duvarlarına astığımız günler de oldu. Bunun tarihte bir benzeri yok.
Şiirler ile özlü sözler birbirlerinden ayrılır. Ancak derin anlamlar ihtiva etmeleri ile benzerlik gösterirler. Bazı sözler vardır, düşüncelerimizi derinden değiştirirler. Şafii der ki, “İhtiyaçlar çok ise, en önemlisinden başlayın”. Arap bilge Eksem bin Sayfi ise “Sözlerin en iyisi özlü olanıdır”, “Düşünmenin musibeti hevâdır”,  “Bazı sözler vardır ki, fiziksel güçten de etkilidir” gibi sözler söylemiştir.
Bir diğer özlü söz ise: “Dinlemeden konuşmak, cahilliğin alametlerindendir.”
“Sanat doğaya tutulan bir aynadır”, “Korkaklar, ölmeden önce defalarca ölür; cesur insan ölümü bir kere tadar”, “Şayet dürüst isen, niçin yemin ediyorsun?”, “İyi bir hayat zeytin ağacı gibidir: Hızlı büyümez, ancak uzun yaşar” William Shakespeare’in özlü sözlerindendir. 
Dünya Savaşı'ndan galip çıkmasına rağmen İngiliz halkının yeniden seçmediği İngiltere Başbakanı Winston Churchill ise “Başarı, hevesinizi kaybetmeden başarısızlıktan başarısızlığa koşmaktır”, “Cesaret, insan niteliklerinin ilkidir, zirâ diğerlerini garanti eden niteliktir”, “Kötümser biri her fırsatta zorluğu görür, iyimser kimse ise her zorlukta bir fırsat görür” gibi özlü sözler söylemiştir. Kendisi “devletlerin nüfuzunun toplarının ateş mesafesiyle ölçüldüğü” düşüncesinde idi.
Nitekim özlü sözler, kitap olarak hediye edilmeyi ve paketlenmeyi hak eder. Yolunu kaybetmiş biri, bu sözler ile yolunu bulabilir.
“Hikmet, müminin yitik malıdır” hadis-i şerifini her ne kadar nesilden nesile tekrar etsek de Araplar olarak bizim sorunumuz, ne söylendiği ile değil de söyleyenin kim olduğu ile meşgul olmamızdır.