Dini çatışmaların çıkardığı yangın ve söndürücü merkezler

Mütevelli Heyeti üyesi olmaktan onur duyduğum Manchester'daki İngiliz Müslüman Mirası Merkezi’nin (BMHC), İngiliz toplumundaki tüm dini, mezhepsel, toplumsal, eğitimsel ve entelektüel kesimlere, hatta bir dini veya mezhebi olmayanlara açılmasına olumlu gözle bakılmıyordu. Ben de şöyle söyledim: Tüm bu inanç türleri ile, hatta bir dini benimsemeyenler ile üzerinde çalışabileceğimiz ortak paydalarımız var. Üstelik bu iletişim ve işbirliği, dinimizin zerresine dahi zarar vermez.
Bu bir arada yaşama görüşmeleri ile ilgili makalenin mukaddimesini okuyanların çoğu şöyle söyleyecektir: Bu tür toplantıların, diyalogların ve açılışların faydası nedir? Dünya, dini ve mezhepsel çatışmalardan muzdarip iken bu tür toplantılar niçin düzenleniyor? Bir arada yaşama meselesi ile ilgilenen merkezlerin ve toplantıların sayıları artarken kendilerince dini kisveye bürünen terörist operasyonlar da artıyor. Peki, buna ne diyeceksiniz? Aslında diyalog merkezlerinin ve bir arada yaşamayı konu edinen çalışmaların amaçları konusunda ciddi bir farkındalık eksikliği varken bu sorular oldukça anlaşılır. Evet bu tür merkezler ve toplantılar sihirli bir değnek ile bu mezhepsel çatışmaları çözemez. Ancak dini çatışmaları kökten çözmeye yardımcı olacak yumuşak güç konumundaki diyaloğun önemi konusundaki farkındalığı artırabilir. BMHC, geçtiğimiz yıllarda İngiliz toplumunun eğitim, din, güvenlik ve askeri kesimleri ile ilişki kurmayı başarmış, Müslüman kadrolar, yüzyıllarca yerleşmiş engelleri ve zanları yıkmayı başaracak şekilde rehabilite edilmişti. Böylece İslam ile ilgili çarpıtılan kavramların düzeltilmesi sağlanmıştı.
Bazı İslam ülkelerinde, hatta ilim öğrencileri ve aydınlar arasında, diğer dinlerin takipçileri ile görüşmeyi reddedenler var. İkna olmadıkları için veya neden öteki ile diyalog kurulması, farklı olanlarla bir arada yaşanması gerektiğini anlamayan kamuoyundan korktukları için. Bu nedenle Barselona’daki yeni merkezinde Kral Abdullah bin Abdulaziz Uluslararası Dinlerarası ve Kültürlerarası Diyalog Merkezi (KAICIID), eğitim müfredatlarına dinler arası diyalogu da dahil etmek amacıyla geleceğin dini liderlerini yetiştirip eğiten, İslami ve Hristiyan tabanlı eğitim kurumlarına destek verdi. Merkez, Arap dünyasındaki ilk İslami ve Hıristiyan dini enstitüler ve fakülteler arası ağı geliştirdi. Bu ağın, Arap dünyasındaki dini kurumlarda dinler arası ve kültürlerarası diyalog eğitimi konusunda ortak bir müfredat geliştirmesi öngörülüyor.
Nitekim diyalog faaliyetleri ve bir arada yaşama konusunu ele alan toplantıları bir zorunluluk haline gelmiştir. Bunlar ise dini ve mezhepsel çatışmaların çıkardığı yangınları söndüren merkezlerdendir. Dünyamızın bu merkezlerden daha fazlasına ihtiyacı var.