Gassan Şerbil
Şarku'l Avsat Genel Yayın Yönetmeni
TT

Ukrayna tuzağında konaklama

Meslekten üstatlarımız aşırı hamaset ve coşkudan uzak durmamızı, olayları ve yıldızlarının rollerini okumak için gerekli mesafeyi korumamızı tavsiye ederlerdi. Büyücülerin büyüsüne kapılmamamız için bizi uyarırlardı ve haklıydılar. Bununla birlikte, gazeteci, herhangi bir kişi gibi, duygularını buzdolabında tutamaz ve bir dereceye kadar hayranlığa kapılmaya ve bir dereceye kadar da taraflı olmaya karşı kendini koruyamaz. Gerçek şu ki, içinde bulunduğumuz yüzyılın arifesinde Büyük Petro'nun tahtına çıkışından itibaren Vladimir Putin'e hayran kaldım, onun haberlerini takip etmeye ve soruşturmaya başladım.
Bazı Arap komünistlerden, Rusya'nın Sovyetler Birliği'nin parçalanmasına ve aşağılanmasına sevinen Batı'yı affetmeyeceği ve tek kutuplu dünyaya karşı yeniden ayaklanmak için gücünü toplayacağı yönünde duyduklarım ilgimi ikiye katladı. Sovyetler Birliği'nin yetimlerinin bu sözlerini dinledim ama onları hüsnükuruntu olarak değerlendirdim. Kremlin'in Putin'in eline geçmesi birçok kişiyi şaşırttı. Zira başkanlık mührünü teslim almakta ona öncelik tanıyacak bir parti veya askeri geçmişi yoktu. KGB imparatorluğunun casuslarla mücadelede veya iş birlikçi bulmakta ve ayrıca gizli mürekkeple raporlar yazmakta ustalaşan subaylarından biriydi. Daha sonra, Putin’in iktidara gelişinin en büyük gerekçesinin, ordu ve güvenlik teşkilatındaki derin odanın, Sovyetlerin çöküşünün oluşturduğu felaketin intikamını alma projesini ona yüklemesi olduğunu duydum. Bilhassa Yeltsin Moskovası'nda Rusya'daki en güçlü adamın Amerikan büyükelçisi olduğunu duyduğum, Arbat Caddesi'nde, her biri nişanlarıyla birlikte birkaç dolara satılan "Kızıl Ordu" subay üniformaları yığınlarını gördüğüm için intikam kelimesi dikkatimi çekti.
O hafif gülümsemeli ve soğuk bakışlı adamın kıyafetlerinin altında büyük bir darbe projesi taşıdığı Batılı liderlerin akıllarına gelmedi. Kendisi ile başa çıkılabilecek biri olarak gördüler ancak Rus ruhunun derinliklerindeki kaynama ve galeyan hakkında kesin bir bilgiden yoksundular. Onun ülkesini hafife aldılar. Renkli devrimleri desteklediler ve yıkılır yıkılmaz Sovyet evinden kaçmakta acele eden ülkelere NATO ittifakının kapılarını açtılar. Putin, Batı uçaklarının Irak ve Libya'da Sovyet silahlarını aşağılamasını yaralı bir şekilde izledi.
Putin'in iktidar yolculuğunda öne çıkan duraklar dikkatimi çekiyor. Rusya Federasyonu, kendisini parçalanma rüzgarlarından ve onu yok edebilecek bir dizi etnik savaştan kendisiyle birlikte dünyayı kurtardı. Ülkesinin konumunu iyileştirmeyi ve Kırım'ı en az zararla geri almayı başardı. Suriye'ye askeri müdahalesinin koşullarını oluşturmayı ve müdahaleyi Suriye'yi bölgeye karanlık ışınlar yayan bir reaktöre dönüşmekten kurtarma misyonu olarak tasvir etmeyi başardı.
Meslekten üstatlarımız haklıydı. Rus ordusunun tugayları Ukrayna haritasında ilerlediğinde, darbenin öldürücü olacağını tahmin ettim. Raporlar ve bilgiler dünyasından gelen adamın güvenilir bilgiye sahip olmaması ihtimalini dışladım. Birçoğunun düştüğü hataya ben de düştüm; hassas hesapların adamının büyük bir hata yapması düşünülemezdi. Rakibinin gücünü ve kendi kuvvetlerinin gücünü yanlış değerlendiremezdi.
Ukrayna'daki Rus savaşının ilk mumunun söndürülmesi vesilesiyle, büyük gazetelerde bir dizi haber dosyası ve röportaj okuduk. Bazıları, belgelere ve savaşa katılan Rus askerlerinin konuşma kayıtlarına dayanıyordu. Pek çok haberde, Rus işgalinin birçok yanılsamaya dayandığı söylendi. Bu yanılsamalar arasında şunlar vardı; Ukrayna kolayca tamamen çökmeye itilebilecek kırılgan bir devlettir. Ukrayna’nın ana aktörünün kaderi bellidir; öldürülmek, kaçmak ya da istifasını sunmak ve uzaklaşmak. Ukrayna ordusu ilk şokun etkisiyle dağılacaktır. Ukrayna halkı, şehirlerini ve köylerini demir ve ateş fırtınası altında siyaha bürünmüş görmektense beyaz bayrak çekmeyi tercih edecektir. Kimi haberlerde de, bazı Rus subayların günler sonra Kiev sokaklarında yapılacak zafer geçit töreninde giymek üzere yanlarında tören üniformalarını ve madalyalarını getirdiklerini aktarıldı.
Rus ordusunun performansındaki düzensizlik ve kargaşaya ilişkin haberleri az da olsa şüpheyle karşılıyorum. Ancak Wagner lideri, kasıtsız bir şekilde bir kısmını doğruladı. Yayınlanan videosunda ordu generallerini ve Savunma Bakanlığını azarladı ve etrafında çoğalan savaşçı cesetlerinden onları sorumlu tuttu. Bu garip bir durum, zira Putin orduyu yeniden inşa etmek, ruhunu geri kazanmak ve cephaneliğini modernize etmek için yüz milyarlarca dolar harcadı. Dahası Batılı çevreler bir tehlikeyi abartmak ya da birisinin imajını çarpıtmak istediklerinde bunda çok başarılıdırlar. İstihbarat ve bilgiler adamının bu kadar büyük miktardaki yanlış bilgiye ve abartılı tahminlere güvendiğine inanmakta zorlanıyorum. Wagner lideri ayrıca karar vericinin etrafındakilerin, şokun Batı kampını felç edeceği, böylece acılığına rağmen zehri yudumlamayı kabul etmekte acele edeceği tahmininde bulunduklarını da belirtti. Ama tam aksi oldu. Batı uyandı ve Atlantik dişlerini gösterdi, Ukrayna'nın damarlarına silah ve milyarlar pompalamaya başladı. Zelenski dünyayı şaşırttı. Siyasi bir tarihi olmayan komedyen, savaşçı kıyafetini giydi ve yeni medya hakkındaki bilgisini dünyayı uyarmak ve kışkırtmak için kullandı. Kendisini Çin tehdidine adama niyetinde olan ABD, Putin'in kazanmasını engellemek için çok ileri gitmeyi seçti ve Avrupa yeniden Amerikan yastığına yaslandı.
Ukrayna'daki Rus savaşı ilk mumunu üfledi. Bir yanda Ukrayna toprağına gömülen ve orada uyuyan cesetler. Diğer yanda Rus topraklarında uyumak için tabutlarla geri götürülen cesetler. Kitlesel bir katliam dünyanın güvenliğini ve ekonomisini sarstı. Yakın ve uzak ülkelerde ekmek artık daha zor. Enerji fiyatları, tahıl fiyatları ve kan fiyatları yükseldi. Ukrayna yangınında en zor şey, ondan kurtulmanın zorluğu. Putin, varlığını inkar edecek kadar ileri gittiği Ukrayna'dan mağlup dönemez. Rusya sadece güçlü bir adam tarafından yönetilebilir. Rusya'nın tekrar zayıfladığını ve kırıldığını görmeye dayanamaz. Arkadaşı tarihe ne diyecek? Stalin'e karşı kendini nasıl savunacak? Büyük Petro'nun karşısına nasıl çıkacak?
Başkan tuzağa düştü ve kendisiyle birlikte dünyayı da düşürdü. Dünya, bu devasa kanlı öğütücü içinde ikinci bir yıl geçirmeye dayanamaz. Silahlanma yarışı kızışacak. Fiyatlar ikiye katlanacak. Yoksulların sayısı artacak. İstikrarsızlık dalgaları yoğunlaşacak. Çin tıbbı hem Rusya'yı hem de Ukrayna'yı kurtarmakta zorlanacak. Rusya yenilgiyi kabul edemez. Batı da daha küçük bir Ukrayna haritasına imza atamaz. Ukrayna tuzağında uzun süre konaklamak Rusya, Ukrayna ve dünya için maliyetli. Yine de özel askeri harekatı başlatan Sayın Başkan kurtarılmalı, zira Ukrayna tuzağında uzun ve yıkıcı bir konaklamadan kaçınmak ve dünyayı kurtarmak, onu kurtarmaya bağlı.