Sudan fitnesi

Allah, Sudan'ın iyi insanlarına bugünlerde başlarına gelen bu felaketten, iç savaştan kurtulmaları için yardım etsin.
Sudan dışındaki pek çok gözlemci ve genel olarak birçok Sudanlı şaşkın durumda. Açıkçası çatışmaların ortasında kimin haklı kimin haksız olduğunu bilmiyorlar. Ordu komutanı ve Egemenlik Konseyi Başkanı General Abdulfettah el-Burhan mı yoksa yardımcısı, Hamideti olarak bilinen Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Muhammed Daklu mu? Taraflardan biri ile onu ölümlerle suçlayanlar aynı sepette.
Bununla birlikte, Sudan iç savaşının patlak vermesinin üzerinden 10 günden fazla bir süre geçtikten sonra, Müslüman Kardeşler’in (İhvan-ı Müslimin) Hamideti’ye karşı açıkça Burhan’ın tarafını tuttuklarını sezdim. Sudan içindeki ve dışındaki ünlü “İhvancıların” yorumlarına dikkat edin, bunu göreceksiniz. Yemenli “İhvancı” Tevekkül Karman, Mısırlı Ahmed Mansur, Moritanyalı Muhammed el-Şankiti ve Körfez'deki benzerleri, hepsi de Hamideti'yi şeytanlaştıran ve Burhan'ı öven bir tonda konuşuyorlar. Çatışmanın iki tarafına döndüğümüzde de bunu görüyoruz. İngiliz Financial Times dergisine konuşan Hamideti, Burhan'ı iktidarı geri kazanmaya çalışan "Müslüman Kardeşler"in yanında yer almakla suçladı. Burhan bu suçlamaları reddediyor ve birden fazla kez ki bunların sonuncusu Şubat ayındaydı, orduda "Kizanların” bulunduğu iddiasının "yalan bir iddia" olduğunu vurguladı.
Kizan terimi, tam anlamıyla bir Sudanlı terim ve Sudanlı İhvancılar anlamına geliyor.
Sudan'daki Milli Ümmet Partisi, Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, ordu içinde iktidarın dışında kalmaktansa Sudan'ı yakmayı tercih eden Müslüman Kardeşler örgütüne bağlı ve eski rejim kalıntısı subayların bulunduğunu belirtti.
Reuters’e göre Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri ile mahallelerdeki direniş komitelerini içeren bir grup yaptığı ortak açıklamada; ‘kalıntıların (İhvan ve Beşir rejimi kalıntıları kastediliyor) planı, ülkenin bölünmesi anlamına gelse bile, kontrolü yeniden ele geçirmektir’ denildi.
Sudanlı Selefi ve İhvan karşıtı vaiz Muzemmil Fakiri de, Facebook hesabı üzerinden yaptığı canlı yayında, Kizanların vatandaşları öldürerek, ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki anlaşmazlığı ateşleyerek iktidara geri dönme savaşına karıştıklarını kanıtlayan belgelere sahip olduğunu söyledi.
Ancak Fakiri, önemli bir düzeltmede de bulundu;  Kizanlar ne ordudan ne de Hızlı Destek Kuvvetlerinden yana değil, söyledikleri gizlediklerinden farklı. Sudanlı İhvancılar orduyu veya bir kısmını sömürüyorlar mı? Burhan İhvan’dan veya Kizanlardan mı? Yoksa Sudan ordusunun profesyonel, vatansever bir mensubu mu?
İslami hareketler konusunda uzman Hafriyat internet sitesi güzel haberinde, ABD'de ikamet eden Sudanlı siyasi analist Ferid Zeyn'in ‘el-Hurra’ sitesine verdiği röportajdan şu alıntıyı yaptı; Burhan aşırılık yanlısı ve İhvan ile bağlantılı değil. Ancak iktidara sıkı sıkı tutunması, onu ne pahasına olursa olsun onlarla ittifak kurmaya sevk etti.
Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri lideri Memun Faruk, asıl İhvan liderlerinin Burhan'a yakın olduklarını iddia ettiklerini, karar alma merkezi ile güçlü bir ilişki kurduklarını, halen hizmette olan birçok subayın İhvan’a bağlı olduğunu söyledi.
Bütün bunlardan çıkan sonuç, Sudan sahnesinin bazılarının sandığı kadar kolay, yasadışı milis gruba karşı ordu şeklinde tekrarlanan ikilemelerden ibaret olmadığıdır. Bu sadece iki general arasındaki iktidar mücadelesi de değil. Hikaye karmaşık ve Suudi Arabistan, BAE, İngiltere ve ABD (Dörtlüsü) savaşı durdurmak ve barışçıl bir siyasi çözüm için çabalayarak iyi yaptılar.
Burada yazılanlar, General Hamideti'yi bugün işlenen suçlardan arındırmak anlamına gelmiyor. Onu da burada ele alacağız.