Devlet veya hükümet başkanları ve üst düzey yetkililerin resmi ziyaretleri sonunda yaptıkları nihai açıklamaların, perde arkasında hayalet gibi hareket eden ve kapalı kapılar ardında çalışmalar yürüten teknokratlar ve bürokratlar tarafından ziyaret başlamadan önce hazırlandığını çoğu kişi bilmeyebilir. Ancak diplomatik çevrelerde görev yapanlar bu detayları bilirler. Nadiren ve istisnai durumlar dışında hiçbir şey şansa bırakılmaz. İstisnai durumlar dışında, her şeyin planlandığı gibi kontrol altında olması gerekir. Bu meselenin bir yanı.
Diğer yanı, geleneksel ve alışılagelmiş sözcük dağarcığı, cümleler ve üslup açısından bu açıklamaların içeriğinin, kapalı kapılar ardında yaşananların gerçekliğini yansıtmadığıdır. Açıklamalar devlet başkanları veya hükümet başkanları vs. arasında gerçekleşen temasların veya toplantıların ardındaki gerçek nedeni çoğu zaman açıklamazlar.
Bakanların yalnızca ucunu gördüğü, geri kalanı karanlık suların derinliklerinde saklı olan buzdağı ifadesi, siyaset meselelerinde kullanılmak için ödünç alınabilir. Yani o ziyaretler sırasında kapalı toplantı ve görüşmelerde yaşananların, sadece katılımcıların istediği kadarının gün yüzüne çıktığını söyleyebiliriz.
Politikacıların büyük bir kısmının - ve bu kimse için bir sır değil - kamuoyunda söyledikleri, yapmak istediklerini kamufle etme amacı taşır. Politikacıların gördüğümüz, duyduğumuz ya da okuduğumuz açıklamaları bir olayın, toplantının ya da görüşmenin gerçekliğinin yalnızca küçük bir kısmını temsil eder. Bu açıklama bizi doğrudan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin yakın zamanda Libya'ya yaptığı ziyarete ve Trablus'ta Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi ve ardından Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile görüşmesine, daha sonra da Bingazi’ye geçerek Mareşal Halife Haftar ile görüşmesine götürüyor.
Ziyarete dair nihai açıklamayı okuyanlar, diplomatik ifadeleri ve bu ziyaretlerde diplomatik olarak kabul edilen bağlamdan sapmayan kelime ve cümlelerin içerdiği diplomatik ifadeleri hatırlayabilirler. Ziyaretin asıl sebebi ise yasadışı göç meselesi ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinin yaklaşmasıydı. Önümüzdeki ay yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri ile birlikte “kuzeye göç mevsimi”nin de zamanı gelmiş durumda.
Yaz geliyor ve havalar da çok uygun. Kaçakçılık çeteleri, yoksulluk ve zulüm cehenneminden, kuzeyde halkları kendilerini istemeyen ve küçümseyen ülkelerdeki vaat edilmiş cennete insanlardan oluşan yüklerini taşımaya tam anlamıyla hazırlar.
Ziyaretin açıklanmayan gerçek amacı, Trablus'taki Libya hükümeti ile Bingazi'deki Genel Komutanlığı, deniz üzerinden İtalya'ya yönelik insan kaçakçılığı faaliyetlerine karşı güvenlik önlemlerini sıkılaştırmaya teşvik etmektir.
Belki de pek çok kişi, Libya güvenlik birimlerinin insan kaçakçılığı ticareti ile mücadeleye yönelik olarak medyada yayınlanan açıklamalarını görmüştür. Bu açıklamalarda, bu birimlere bağlı ekiplerin, kaçakçıların çöl şehri Kufra'daki karargâhlarına baskın düzenlediğini, karargâhlarını tahrip ettiğini, deniz yoluyla İtalya'ya kaçırılmaya hazırlanan kadın, erkek ve çocukları tutukladığını okuduk. Uluslararası göç örgütleri ve Avrupa’daki güvenlik kurumlarının yayınladığı raporlara dayanarak, Libya'dan İtalya kıyılarına göçün son dönemlerde açıkça doğu bölgesi kıyılarından yola çıktığını belirtmekte fayda var. Batı'da kaçakçılar üzerindeki kontrollerin sıkılaştırılması sonucunda kaçakçıların faaliyetlerini bu bölgeye kaydırdığı anlaşılıyor.
Libyalıların bildiği gibi, batı, doğu ve güneydeki çeşitli güvenlik birimleri kaçakçıların tüm karargâhlarından ve faaliyetlerinden haberdardır ve bazı güvenlik görevlileri bu çetelere mali açıdan şantaj yapma fırsatını kaçırmamaktadır. Kaçakçılar ile ancak Avrupalı bir yetkilinin Libya'yı ziyaretinden sonra mücadele ettikleri bilinmektedir. Nitekim ne zaman bir Kuzey Akdeniz ülkesinden üst düzey bir yabancı yetkili Libya'yı ziyaret edip ülkesine dönse, ziyaretin ardından yerel medyada kaçakçıların ve kaçak göçmenlerin denizde veya karada tutuklandığına dair haberler görüyoruz. Yani Libya'yı ziyaret eden yetkilinin görevi, Libya güvenlik fırınını ısıtmaktır. Fırının sıcak kalma süresi ise, ziyaretçinin ağırlığına, sunduğu hizmetlere veya Libyalı yetkililerin imajını iyileştirme ve onları uluslararası saygı ve takdire sahip devlet adamları olarak gösterme vaadine bağlıdır.
Ziyaretin nihai açıklamasını tekrar okuyun ve kendisini, Sayın Meloni'nin ülkemize yaptığı ziyaretle aynı zamana denk gelen bir tarihte medyada yayınlanan yasadışı göç ile mücadele kurumlarının faaliyetlerine dair haberlerle ilişkilendirmeye çalışın. İki ülke arasındaki iş birliğini teyit eden cümlelere dikkatli bakın ve söz konusu iş birliğinin, açıklamada yer verilen Libya’da seçim yapılması, birleşik hükümetin kurulması, gençlerin yetiştirilmesi veya eğitilmesi gibi referanslar ile hiçbir ilgisi olmadığını anlayın. Kastedilen iş birliği önümüzdeki günlerde göçmen teknelerini durdurarak, gelecek ay yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinde onun ve partisinin kredisini ve seçilme şansını artırmak amacı ile Sayın Meloni'ye bir hizmette bulunmaktır. Ayrıca Rusya'nın Libya'daki varlığının sonuçları ve bunun Avrupa'ya yönelik oluşturduğu tehdit hakkında da bir uyarıda bulunmaktır.
