Her dönemin bir devleti ve adamları vardır. Suriye dönemi, çoğu korku, kıtlık ve darbe üstüne darbelerle geçen seksen yıl boyunca Suriye'nin ve Suriyelilerin hayatını karartan Baas Partili “yoldaşlarının” dönemi değildir:
‘Büyük vatanın haritaları bir skandaldır
Karakollar, kontrol noktaları ve köpekler...’
Şam bölgesinin ve Arap dünyasının günümüzdeki en ünlü şairi Nizar Kabbani bir zamanlar Arap dünyasıyla böyle alay etmişti.
Birkaç gün önce Suriye'deki Askeri Operasyonlar İdaresi Sözcüsü Hasan Abdulgani, Baas Partisi'nin, Ulusal İlerici Cephe partilerinin ve bunlara bağlı örgüt, kurum ve komitelerin feshedildiğini duyurdu. Abdulgani, bunların başka bir isim altında yeniden kurulmasının yasak olduğunu da söyledi. Ayrıca feshedilen söz konusu partilerin tüm mal varlıklarının Suriye devletine iade edilmesine karar verildi.
Bu karar, Suriye'nin çehresini değiştirmek, uzun bir süre boyunca onu çevreleyen ve rengini belirleyen derisini değiştirmek için alınan devrimsel kararların bir parçası olarak kayda geçirildi.
Lübnanlı yazar ve eleştirmen Hazım Sağıye'nin ‘Suriye Baas Partisi’ adlı güzel kitabında ifade ettiği gibi, Baas Partisi'nin hasadı 1963'ten bu yana kanlı bir hasat oldu: “Öyle ki, iktidara ulaşmak için kullanılan lokomotif, bu misyon için ideolojik bir bahane olarak tanımlandı.”
Sağıye kitabında, Suriye'deki en önemli ve en uzun Baas dönemi olan Hafız Esed, ailesi ve şebekesi dönemiyle ilgili olarak şu ifadeleri kullanmış: “Güçlü Savunma Bakanı'nın yöneldiği ufuk, Suriye yerel tarihindeki Edib eş-Şişakli'den ya da hayranlık uyandıran bir otorite kurmayı başaran Arjantinli Juan Peron tipi Latin Amerikalı subaylardan esinlenen bir askeri diktatörlüğün ufkuymuş gibi görünüyordu. Kalıcılık ve prestij için gerekli olan bağlılık, ortak fikirler ve geleceklerden ziyade ancak topluluktan, köyden ve kişisel geçmişten gelen güvenilir sırdaşlar tarafından sağlanabilir.”
Konuya hâkim olanların bildiği gibi Baas Partisi, 1947 yılında Suriyelilerin eliyle milliyetçi ve ulusalcı devrimci partilerin yükselişi bağlamında tesis edildi. Bu parti, Mişel Eflak, Selahaddin el-Bitar ve Zeki el-Arsuzi tarafından kuruldu, 1966 yılında Irak ve Suriye olarak ikiye ayrıldı.
Baas Partisi'nin kökünün kazınması ve dağıtılması deneyimi daha önce Saddam Hüseyin rejiminin yıkılmasından sonra Irak'ta yaşanmıştı. Suriye'deki sonuç aynı mı, farklı mı, daha iyi mi yoksa daha kötü mü olacak?! Suriye'nin yakın, orta ve uzun vadeli geleceğini belirleyecek olan bu büyük sorunun cevabını zaman verecek. Mutlu olan, başkalarından öğrenendir. Suriye'ye zarar veren ve Ümmü Kaşem'in çantasını fırlattığı yere giden Suriye Baas Partisi deneyimi için yas tutmak ya da teselli bulmak mümkün değil…