Irak’ta Hristiyan bayramları

Irak’taki son Noel kutlamalarına bazı Müslümanların da katıldığı dikkatleri çekti. Kutlama günleri boyunca Bağdat’ın doğusunda büyük bir noel ağacı süslendi. Ayinler ve dini ilahiler okundu. Aralarında Cumhurbaşkanı Behram Salih’in de bulunduğu birçok üst düzey subay ve memur da bu törenlere katıldı.
Aslında Müslümanların Hristiyanların dini bayramlarına katılması, Irak kültüründe derin kökleri olan bir olaydır. Başkent Bağdat ile Kufe şehrini çevreleyen ve Müslümanların ziyaret etmeye alışkın oldukları birçok kilise ve Hristiyan evleri vardı.
Şarap içmeye alışkın olanlar uzun geceleri istedikleri şarabı bulabilecekleri bu yerlerde geçirirlerdi. Nitekim Irak hükümeti de yakın bir zamanda Hristiyanların bayramlarını ulusal bayramlar olarak tanıma kararı aldı.
Hükümetin bu kararı, Abbasi Hilafeti’nin geleneklerinin devamı gibiydi. Çünkü tarihçiler kitaplarında; Müslümanların bu kutlamalara katıldıkları, Palm Pazarı bayramını sanki kendi bayramlarıymış gibi Hristiyan kardeşleri ile ortak bir şekilde kutladıkları gibi birçok ayrıntıya yer vermektedir. Şairler de bu kutlamaları anlatmakta birbirleri ile yarışmıştır. Öyle ki el-Servani şöyle der:
Hristiyanlar ile birlikte Palm Pazarı’nı kutlayıp
Katoliklerin haç alayına katıldık
Ellerinde palmiye ve zeytin yapraklarıyla
Deyr el-Harik’e giden süslü kızların görüntüsünden
Daha güzelini ise görmemiştir gözlerim
Kufeli şair Ali bin Muhammed el-Hammani ise Hristiyanlara ait yerler ile ilgili hatıralarını anlatarak kadınlarını vasfedip onların yokluğuna şöyle hayıflanmaktadır:
Moringa fidanlarını parmaklıklar gibi
Çölün kumlarına diken
Yüzleri dolunay gibi parlak
Bakire kızları gördüğüm o günler nerede kaldı
Heyhat ki o güzel günler
Gençlik günlerinde kaldı
Ünlü şair Ebu Nuvas da Bağdat’ı çevreleyen evlerin sürekli ziyaretçisiydi. Bununla ilgili birçok şiiri de vardır.
Şair el-Habbubi ise Bağdat’taki Hristiyan evlerini şu şekilde selamlamaktadır:
Hristiyanların Akmar sokağında
Karkh’da kendime bir ev edindim
Ancak burada Hristiyanlar’ın şairin dediği gibi Karkh bölgesinde değil daha çok Rusafa bölgesinde Akd el-Nasara adıyla bilinen bir sokakta yoğunlaşmış olduklarını da belirtmeliyiz. Yirmili yıllarda Iraklı şair el-Jevahiri de bu sokaktan geçmişti.
Necef’e ailesinin yanına döndüğünde ise Bağdat’ta nasıl da dışarıda başı açık dolaşan kızlar gördüğünü şaşkın bir şekilde anlatmış...