Libya'daki kaostan faydalanmak

NATO, Libya'daki kaostan ve çatışmalardan sorumludur. Çünkü Libya devletini devirdikten sonra onu terk etti ve ayrıldı. Bunun ardından ülke, Müslüman Kardeşler başta olmak üzere herkesi sahnenin dışına süren tüm terör örgütlerinin at koşturduğu bir yer galine geldi. Evet, Ömer Muhtar’ın ülkesi uluslararası suç çeteleri için bir sığınak haline geldi. NATO silahları toplamadı ve bu çetelerin el koyduğu depoları imha etmedi. Ülkede kırk milyondan fazla parçadan oluşan bir cephane var ve bu cephane Afrika’daki savaşlara yıllarca yeter. NATO daha sonra yeni yüzlerle oyuna geri döndü.
Libya krizinde yer alan oyuncuların bir kısmının dünya üzerindeki diğer çatışmalarda bir pazarlık kartı olarak kullanılmaları, -iç çatışmalardan ziyade harici nedenlerle beslenen- Libya krizinin ömrünü uzattı. Daha önce Libyalılar arasında gerçekleşen diyalog yurtdışına taşındığından bu yana krizler derinleşti ve yönelimler çoğaldı.
Libya’daki çatışmalara bir şekilde müdahalede bulunan hiçbir taraf çatışmayı sonlandırmaya çalışmıyor. Herkes diğer bölgesel çatışmalarda pazarlık için elinde bir kart olsun diye dış güçler arasındaki çatışmayı en iyi şekilde değerlendirmek istiyor. Rusya ve Türkiye'nin durumu bunun bir örneğidir. Libya, Suriye konusunda bir pazarlık kartı olarak kullanılmasının yanı sıra göç ve mülteciler konusunda da Avrupa ile olan pazarlıklarda bir koz olarak öne sürülüyor. Rusya, ABD, Fransa, İtalya ve Almanya gibi büyük ülkeler Libya'daki savaşa ve kaosa son veremiyorlar. Ne yazık ki bu çatışmalardan faydalanıyor ve bir koz olarak ellerinde bulunduruyorlar.
Birleşmiş Milletler ve NATO, Libya'yı 2011’den bu yana bir çatışmanın içerisinde bıraktı. Hatta Gassan Salame’nin istifasının ardından yeni bir delege atanması konusunda hızlı bir şekilde harekete geçilmedi. Libya'ya akın eden ve şu ana kadar sayıları 6’yı bulan tüm delegeler, Libyalı taraflar bir araya getirmeyi başaramadılar. Bu taraflar değil bir odada, bir masada bile bir araya getirebilecek bir proje sunamadılar. Birleşmiş Milletler ve Libya Destek Misyonu’nun krizi yanlış bir şekilde ele almasıyla birlikte Birleşmiş Milletler’in güvenlik konusunda herhangi bir ilerleme kaydetmeksizin siyasi süreci ilerletmekte ısrarcı olmasının neticesinde milisler ve suç çeteleri krizin üzerine üşüştüler. NATO’nun silah ambargosunu izlemek üzere yaptığı komik operasyon bile başarısız oldu. Nitekim NATO’nun bir üyesi olan ve ülkeye paralı askerlerin yanı sıra silah sokan Türkiye sahnenin oyuncularından biriydi.
Rusya ve Türkiye’nin Libya kriziyle ilgili olarak yapmış oldukları uzlaşıların Suriye krizinden bağımsız olarak değerlendirmek mümkün değildir. Çünkü Libya'daki oyuncular aynı zamanda Suriye sahnesinde de yer alan oyunculardır. Bu oyuncuların Fransa ve İtalya gibi başka ortakları veya rakipleri var. Libya krizi esas olarak bir güvenlik sorunudur. Her şeyden önce ülke içerisindeki paralı askerlerin çıkarılması, milis çetelerinin ortadan kaldırılması ve askeri tırmanışın önlenmesi gerekmektedir. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in yaptığı şey budur. Fakat Libya krizinin ana oyuncuları ve aktörleri olan ABD ve Rusya'nın ciddi adımlar atmaları gerekiyor.
NATO, Libya'daki kaostan ve kurbanlardan ‘yasal ve ahlaki’ olarak sorumludur. Libya'daki kaos, 2011 yılındaki aptallığın bir neticesidir. NATO isteseydi buna bir son verebilirdi. Fakat Libya’yı istediği gibi manipüle etmesi için İhvan’ın eline bıraktı.