Cibril Ubeydi
Libyalı araştırmacı yazar
TT

Libya ve Berlin 2 Konferansı filmi

Berlin 2 Konferansı Berlin 1'den daha iyi olmayacak. Paralı askerlerin ve yabancı güçlerin çıkarılması için net mekanizmalar oluşturulmadan aynı kelimeler kullanılıp duruyor. Türkiye diğerlerinin karşısında direniyor ve Libya’dan çıkması için üzerine net, somut bir baskı yapılmıyor. Özellikle de paralı askerlerin ve yabancı güçlerin çıkarılma meselesi sadece Libya’yı ilgilendirmiyor. Bu uluslararası bir kriz.
2’nci Berlin tantanasında paralı askerlerin ve yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması konusunda bir gelişme görmeyeceğiz. Böylece 3’üncü ve belki de 5’inci Berlin Konferansı’nı bekleyeceğiz. Libya’da ortalığı karıştıran esas taraf olan Türkiye’ye baskı uygulanması konusunda uluslararası düzeyde bir gevşeklik olduğu için de başta Türkiye’ninkiler olmak üzere paralı askerler Libya topraklarından çıkarılmamış olacak.
Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı’nın Türkiye’ye boyun eğmesi ve özellikle de Berlin’e Türkiye’nin Libya’da kalmasını isteyerek gelmesi Libya’daki çözüm yolunu tıkayan başka bir problem.
2’nci Berlin Konferansı’ndaki Libya heyetinde görüş ayrılıkları olduğu görülüyor. Nitekim Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Dibeybe Türkiye’nin taleplerini ön plana koyarken, Libya Dışişleri Bakanı Menguş Libyalıların paralı askerlerin ve yabancı güçlerin ayrım gözetilmeksizin çıkarılması gerektiğine ilişkin taleplerinin yerine getirilmesini savundu ve paralı askerlerin ülkeden çıkarılması için net mekanizmalar oluşturulmasını talep etti.
İlk Berlin Konferansı ile ikincisi arasında uluslararası toplum, bölgesel bir tehdit oluşturan 20 bin paralı yabancı askeri ülkeden çıkaramadı. Bu yabancı güçler Güney Avrupa’yı tehdit ediyor. Zira bazıları göçmen botlarıyla Avrupa kıyılarına sızmış durumda. Özellikle de bu paralı askerlerin bazıları DEAŞ ve El-Kaide’nin fikirlerine ve cihat yaptıklarını düşündükleri yolda intihar etme ya da bomba ile kendilerini patlatma düşüncesine sahip olduklarından ötürü Güney Avrupa’nın tamamı tehlike altında.
2’nci Berlin Konferansı, özellikle paralı askerlerin çıkarılmasına ilişkin herhangi bir mekanizmanın ve zaman çizelgesinin olmaması ışığında ilk konferanstan farklı olarak Libya krizine yeni veya kesin bir çözüm sunamayacak. Libya hükümeti heyeti içerisindeki gözle görülür bölünmeye ve terör ve kaosla mücadelede etkili ve ciddi olduğunu ve devletin egemenliğini ve topraklarını korumaya riayet ettiğini kanıtlanmış Libya ordusu da dahil olmak üzere sahadaki aktörlerin olmamasına ek olarak bu, başarısızlığın en belirgin işaretlerinden birisi sayılıyor.
İlk Berlin Konferansı’nda katılımcılar tüm Libya taraflarını dışlarken 2. Berlin Konferansı’na bazı taraflar davet edildi ve önemli başka taraflar saf dışı bırakıldı. Bu da katılımcıların Libya sahasını hala parçalanmış şekilde değerlendirdikleri anlamına geliyor. Böylece 2. Berlin Konferansı’ndan çıkacak sonuçlar eksik olmuş olacak.
Herkesin zamanında yapılması için çaba harcadığı seçimler bile yeniden savaş çıkmasını ve İhvan’ın sahneyi istediği gibi düzenlemesini sağlamak için silahlı bir çatışma çıkarma ve ateşkesi bozma girişimine dayalı İhvan senaryosuyla karşı karşıya. İstikrar ve seçimler, özellikle popülaritelerinin tarih boyunca en düşük seviyede olduğu için İhvan’ı Libya sahnesinden silecektir. Bu yüzden bir savaşa mal olsa bile İhvan seçimleri engellemek istiyor. Tabii ki bu, siyasi süreci olumsuz etkileyecek ve uluslararası güçlerin istediği gibi paralı askerlerin ve yabancı güçlerin sınır dışı edilmesine yönelik planı sekteye uğratacak.
Libya, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (NATO) neden olduğu sistematik bir kaosa maruz kaldı. Sivilleri koruma gerekçesiyle 2011 yılında Libya’ya giren BM Güvenlik Konseyi, BM Antlaşması’nın VII. Bölümü uyarınca aldığı karar neticesinde şu anda Libya’da istikrarın yeniden sağlanması ve paralı askerler ile yabancı güçlerin çıkarılmasından sorumlu. Ancak 2’nci Berlin Konferansı veya 5’inci Berlin Konferansı bile, Libya’da ortalığı karıştıranlara gerçek bir baskı uygulanmadan sadece destek olma, teşvik etme, çağrıda bulunma ve endişe duyma gibi sözcükler kullanılarak Libya’daki paralı askerleri çıkaramaz ve burada tekrar istikrarı sağlayamaz.