Memduh Muheyni
Al Arabiyya Genel Yayın Yönetmeni
TT

Beyaz Saray Sözcüsü’nün öfkesi

Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki kürsüye çıkarak eski ABD yönetimine ateş püskürdü. Nükleer anlaşmadan çekilmenin Tahran’ı daha agresif bir politika benimsemeye teşvik ettiğine vurgu yaptı. Fakat İran rejimine sempati duyanlar bile bu iddiayı destekleyemez. İran’ın yayılmacı yaklaşımı, Trump’tan uzun yıllar önce de vardı, sonra da devam etti.
Biden yönetiminin hatalarından biri de bu. Üzerinden bir yıldan fazla bir süre geçmiş olmasına rağmen Trumpizm'i mevcut yönetimin ana nedeni olmasa da katkıda bulunduğu dış krizlerin bir açıklaması ve gerekçesi olarak kullanıyor.
Ancak dahası mevcut dış politikasını haklı çıkarmak ve bu mazeretleri dünyanın çeşitli yerlerinde vizyonunu gerçekleştirmeye devam etmek için kullanıyor. (Bence ana etken budur) İnandırıcı olmayan bu strateji, Afganistan’da da Kabil havaalanından kaotik çıkıştan ve uçaklardan düşen sivillerin görüntülerinden sonra kullanıldı. ABD Başkanı Joe Biden, göçmenlerle ilgili diğer dosyalar, ekonomi ve hatta (döneminde başarılı olunan) salgının tedavisinde (Trump döneminde salgın karşısında bir bocalama yaşanmıştı) bile yaptığı gibi Afganistan’dan çıkışın selefinin vaatleri nedeniyle kaçınılmaz olduğunu söyledi. Oysa ki bu vaatlere uymama imkanına sahipti.
Aynı senaryo Husi milisleri konusunda da tekrarlanıyor. Sorunun kötüleşmesinden başkaları sorumlu tutuluyor. Ancak şu an tanık olduğumuz şey, Husilerin bir ay sonra terör örgütleri listesinden çıkarılmasının onları cesaretlendiren ve onları Suudi Arabistan’a ve daha yakın zamanda Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yüzlerce insansız hava aracı ve füze fırlatmaya sevk ettiğidir.
Her şeyin iç çatışma oyununda kullanıldığı her iki tarafın da ara seçim veya başkanlık seçimlerinde daha fazla kazanç elde etmek için yapıldığı açıkça anlaşılıyor.
Kongre’ye baskın düzenlenmesinin yıl dönümü olan 6 Ocak, siyasi rakiplerden intikam almak ve ilk yakın tehlike olarak iç terörizm hakkında konuşmak için kullanıldı. Ancak iç çatışmanın dış dosyalarda kullanılması, şu anda Ortadoğu'da olduğu gibi kaosa neden oluyor.
Fakat neler olduğunu nasıl anlayacağız?
Neden kırılgan ve ikna edici olmayan bahaneler politikası izleniyor?
‘Joe Biden’ın aklındaki’ isimli bir önceki makalemde, dış politika hakkında düşünme şeklini ele aldım. Kongredeki uzun deneyimi nedeniyle, dünya çapında Amerikan çıkarlarını desteklemeye ve Amerikan küresel sistemini güçlendirmeye inanan ve iki farklı dönemde dış politika bulunan kişilerden farklı değil. Bu nedenle Biden, birçok Demokrat arkadaşının muhalefetine rağmen 2003 Irak savaşını destekledi.
Peki, ne oldu? Ne değişti? Birden fazla nedeni var. Ancak en önemlisi, ABD'nin içindeki manzara değişti ve bunun ışığında, doğal olarak faydacı politikacılar düşünme biçimlerini değiştirdiler. Biden 20 yıl önce, şimdiki Biden değildi. Düşüncelerini ve inançlarını zorunlu olarak değiştirdi. Ancak daha büyük kişisel hedefler için onlardan vazgeçmeye hazır. Ancak ikinci neden ve en önemlisi, Başkan Obama döneminden İran ile nükleer anlaşmaya inanan birçok etkili unsurun Başkan Biden yönetimine girmesidir.
Bu bağlamdaki siyasi anlaşma açıktır: Nükleer anlaşmanın geri dönüşü, Obama yönetiminin en önemli dış başarısının yeniden canlanması anlamına geliyor. Bu, Ortadoğu'da, kendisinin de belirttiği gibi, çekilmeye veya müttefiklere taahhütte bulunmamaya veya bölgeyi İranlılarla paylaşmaya dayanan farklı bir politikayı teşvik etmek anlamına geliyor.
Öte yandan, Biden'ın ikinci bir dönem için yeniden seçilmesini güvence altına almaktır ki bu, yalnızca Demokratların sevilen lideri ve idolü olan Başkan Obama'nın harekete geçirebileceği geniş bir demokratik kitle tabanı olmadan hayal edilmesi zor.
İki taraf arasında tamamen duygulardan arınmış, anlaşılabilir ve meşru bir çıkar oyunu söz konusu. Başkan, yaklaşan seçim kampanyası için personeli ve stratejistleri ile otururken Psaki ve diğerleri tarafından sunulan tüm mazeretler, Beyaz Saray'ın Batı Kanadı'ndan çok uzakta sarsıntılara ve çökmelere neden olsalar bile, kişisel amaç ve hırsları örtbas etmek için optik illüzyonlardır.