Abdurrahman Şalkam
TT

Haritaların yumuşak karınları

Polonya, İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasında ateşlenen fitil oldu. Savaşın bitiminden yetmiş yedi yıl sonra ateşin davulları aynı demir parmaklarla kendilerini dövüyor. Her zamanın Führer Hitler’i ve Duce Mussolini’si vardır. Giysilerin renkleri, selamlaşma tarzları değişebilir; ancak kafalarda olan diyalektik, patlayıcıları yeniden üretir ve şiddetli liderliğe doğru adım atar.
Hitler, Duce Mussolini’nin katılımıyla Fransa ve İngiltere ile imzalanan ateşkes anlaşmasının ardından Alman parlamentosunda ülkesinin başka toprak talep etmeyeceğini duyurdu. İngiltere Başbakanı Chamberlain Londra'ya döndü, yuvarlak şapkasını kaldırarak selamlamasını yaptı ve İngiliz halkına barış mesajı gönderdi. Hitler, Çek Cumhuriyeti’nin bir kısmına dişlerini geçirdi, Avrupa sustu ve kadeh kaldırdı. Hitler, zulme uğrayan Alman halkının varlığını bahane ederek Plonya’nın Gdansk kentini yutmaya karar verdi. Hitler güçleri, Stalin ile bir saldırmazlık paktı imzaladıktan ve topraklarını paylaştıktan sonra Polonya’ya ilerledi. Burası, tüm dünyayı sarsan ve altmış milyon insanın hayatına mal olan savaşla sonuçlanan Avrupa’nın yumuşak karnıydı.
Bugün Polonya Avrupa’yı, dünyayı ve insanlık hafızasını sarsıyor, silahları hareket ettiriyor ve ekonomik ve enerji krizlerini doğuruyor. Artık çanlar üçüncü bir dünya savaşı için değil, bilakis numarasız bir savaş için çalıyor. Bugün Ukrayna, yaklaşık 77 yıldır dünyanın tanık olduğu en büyük ve en korkunç savaşa sahne oluyor. Burası alev alan bir ev değil, doğu ile batı arasındaki yumuşak karındır.
İkinci Dünya Savaşı’nda İngiltere Başbakanı Churchill, Mısır’daki “el-Alameyn’i” ziyaret etti. Müttefik güçler (İngiltere) ile mihver güçleri (İtalya ve Almanya) burada karşı karşıya geldiler. Winston Churchill, İngiliz kuvvetleri komutanı Mareşal Montgomery’ye “Libya'yı istiyorum” dedi ve cümleyi birkaç kez tekrarladı. Montgomery’nin, “Sayın başkan! Neden Libya’yı almakta ısrar ediyorsunuz?” sorusuna ise şöyle cevap verdi: “Çünkü Libya, Avrupa timsahının yumuşak karnıdır.” Çöl Tilkisi General Rommel’in kuvvetlerinin el-Alameyn’deki yenilgisinden sonra, İngiliz güçleri durmadan Tunus’a kadar ilerledi. Bunun ardından İngiltere Başbakanı Churchill, “Alameyn’den önce muzaffer olmadık, sonrasında da yenilmedik” dedi.
Hitler, İngiltere’nin yakıt ve para damarı olan Süveyş Kanalı’nı kontrol etmek isterken, İngiltere ise Avrupa timsahının sırtında bin yedi yüz elli kilometre boyunca uzanan yumuşak karnı olan Libya’yı istiyordu. Stratejik hedefi Ukrayna değil Polonya olan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna topraklarını işgal etmenin ötesinde Avrupa’nın yumuşak karnını ele geçirmek istemektedir. Ukrayna, İkinci Dünya Savaşı’nda Almanya ile Sovyetler Birliği arasında en kanlı savaşa sahne oldu. Ancak Alman yenilgisi Polonya’da başladı.
Doğu Avrupa’da komünist sistemin çöküşü iki önemli olaydan sonra doğrulandı: Almanya’da Berlin Duvarı'nın yıkılması ve Polonya’da Komünist Parti’nin çöküşü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, her iki olayın da her açıdan tanığıydı. Putin, Rusya’nın sınırlarını aşan yerel ve uluslararası güce sahip büyük bir oluşumun içindeydi ve onun aşındığına, uluslararası karar ve eylem arenasını terk ettiğine tanık oldu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Rusya’nın liderliğini devralan Boris Yeltsin’le çalıştı. Anavatanının yükselişinin ardından maruz kaldığı aşağılanma karşısında öfkesini bastırdı. Kremlin’deki karar kürsüsüne oturuncaya kadar sessiz kaldı. Putin bir siyasetçi, asker ve aynı zamanda güvenlik servisi elemanıdır. “Kurbağa atlama” politikası geliştirdi. Gürcistan’a müdahale etti ve Batılı güçlerden ciddi bir karşılık almaksızın amacına ulaşmayı başardı. Kırım’ı Ukrayna’dan kopardı fakat Batılıların buna tepkisi kınama ve reddiyelerden öteye gitmedi. Putin, Ukrayna’da "soğan kabuğu" taktiğine başvurdu. Soğanın ikinci kabuğuna geldiğinde kan, ölüm ve ağır yaptırım gözyaşları döktü.
Birinci Dünya Savaşı imparatorlukları sona erdirdi ve devletler yarattı. İkinci Dünya Savaşı ise yeni bir dünya kurdu. Toprağı ve insanları olduğu kadar silahları, blokları ve ekonomik güçleri de değiştirdi. Bugün dünya üzerinde iş başında olan ek birçok gerçek var. Çin, devasa surlarını kaldırarak dünyanın fabrikası ve büyük pazarı oldu. Ayrıca yeni tür bir güç yarattı: Hem yakını hem de uzağı korkutan caydırıcı askeri gücü eşliğinde dünyanın her köşesinde insan yaşamının eklemlerine sızan yumuşak bir ekonomik güç. Bu haliyle, yeni uluslararası zamanın haritasına boylam ve enlem çizgileri çizecek olan güçlü kaleme sahip olacak.
Yeni yumuşak karınlar nereler olacak? Çin gücü, yeryüzünün ne kadar sert olduğunu ölçen ve belirleyen sondanın yanı sıra ya yumuşak gücüyle veya zorla bu toprakları geçebilecek adımlara sahip olacak. Şovenist birey zihniyeti hükmettiğinde vatanı zayıflatır, toprak ve kafalar toza ve yumuşak karınlara döner.
Neden Çin?
Aslanlar avının peşinden uzun süre koşar ve yorulduğunda onu avlar. Sırtlanlar gelip leşi kapar ve götürürler. Yorgun aslan da buna kederle bakar. Bugün, yumuşak karnın içinde ve çevresinde yaşanan savaştan dolayı askeri ve ekonomik herkes bitkin durumda. Çin’e gelince, bilge bir köprübaşıdır ve zevki tadacaktır.