Siyasi açıdan aşırı iyimser olmak, sürekli kötümser olmaktan pek de farklı değil. İkisi de gerçekliği ve onun verilerini objektif olarak görmeyi engeller.
Libya’da ülkenin bunca yıldan sonra uluslararası ve kararlı bir siyasi müdahale olmaksızın siyasi kriz kuyularından çıkabileceği konusunda çok iyimser olanlar, hayalperestler hanesine yazılabilirler.
Çünkü bu kişiler, gerçekliğin üzerinden atlayıp, hayal ve temenni tuzağına düşüyorlar. Bu anlaşılır bir şey, ama hayal kırıklığına sebep olur. Zaman ve emekten tasarruf etmek için bu tavırdan kaçınılsa daha iyi olurdu.
Ülkenin 2011’den beri yaşadığı Libya siyasi bağlamında değişmez gerçekler var. Bunlardan en önemlisi de şu: İktidar yarışına giren hiç kimse, sahada elde ettiği kazanımların tek zerresini bile karşı taraf lehine bırakmaya hazır değil. Uzlaşmak ve bir anlaşmaya varmak için ödün vermenin şu an dolaşımda olan Libya siyasi sözlüğündeki karşılığı, ganimet payından vazgeçmek ve şahsi zararı kabul etmektir.
Yakın zamanda Kahire’de Temsilciler Meclisi Başkanı Müsteşar Akile Salih ile Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Dr. Muhammed Tekale arasında bir görüşme gerçekleşti. Tekale’nin geçtiğimiz ağustos ayında devlet yüksek konseyi başkanı seçildiğinden bu yana ilk kez gerçekleşen bu görüşme, çatışan taraflardan hiçbirinin gerçek anlamda istekli olmadığı cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimlerine ilişkin olarak iki kurumun senelerdir anlaşmazlık yaşadığı noktalara çözüm bulmak amacıyla ayarlandı. Ve öngörüldüğü üzere iki heyetin aynı çıkmaz yola girmesiyle sonuçlandı.
Şeyhin eşeğinin bir engel karşısında durmasıyla ilgili meşhur geleneksel hikâye, Libya’da bugün halen anlatılır. Şeyhin eşeğinin durumu ile Libya’daki engel karşısındaki eşeğin durumu arasındaki fark, Şeyh ile eşeğine dair hikâyedeki engelin gerçek bir engel olmasıdır. Hikâyeye göre Şeyh, kıvrak zekâsı ve yılların ona bahşettiği bilgeliğiyle yolculuğa devam etmenin zor olacağını ve kendisi ile eşeği için en doğrusunun geldiği yoldan dönüp, dönüş yolundaki ganimete rıza göstermek olduğunu anlıyor.
Libya’nın durumunda ise engel, gerçek değil, yapay bir engel. İktidar ve zenginlik için çekişen taraflar, el birliğiyle onu üretip, süsleyip yolun o noktasına yerleştirdiler. Dolayısıyla Şeyh’in durumunun aksine aynı yoldan dönmek, asla mümkün değil. İlerlemek de keza. Çünkü amaç, hedef ve niyet; engeli aşmaya çalışıyormuş gibi görünmeye devam ederken bulunduğu yeri sağlamlaştırmaktır. Bu, artık kimseyi kandıramayan çirkin ve kurnazca bir oyun. Ama ne yazık ki onu üreten ve etrafında toplaşan herkes için de çok kârlı bir oyun.
Vaziyet, ciddi bir uluslararası müdahale olmadan bu şekilde kalırsa mevcut coğrafi ve siyasi bölünmüşlük halinin sonsuza kadar devam etmesine yol açacak. Mevcut durumun devam etmesi ise kelimenin tam anlamıyla iki ayrı hükümet durumunun devam etmesi, ganimetlerin paylaşımı konusunda tüm taraflar arasında var olan çekişmelerin ve çatışmaların sürmesinin sonucunda istikrarın sağlanamaması demek.
Yakın zamanda Batı Dağları (Cebel-i Garbi) eyaletinin başkenti Giryan şehrinde, şehirdeki nüfuzu yaymak için çatışan iki silahlı grup arasında herhangi bir sinyal vermeden, ansızın bir çatışma patlak verdi.
Son günlerde yine bir sinyal vermeden doların fiyatı birden yükselerek altı dinar sınırını aştı. Bu sonuç, birçok etkenden kaynaklanıyor. Libya Merkez Bankası’ndan yapılan bir açıklamaya göre bu etkenlerin başında da paralel piyasadaki döviz tacirlerinin spekülasyonları geliyor. Elbette finans ve ekonomi uzmanlarının medyada sunduğu başka sebepler de var. Ama Merkez Bankası’nın açıklamasında bunları zikretmemeye özen gösterildi!
Vaat edilen seçimler bence, senelerden beri yakalama ümidiyle peşinden koşturarak Libyalıları yormak amacıyla sallanan hayali bir havuçtan başka bir şey değil. Ancak bu havuç sadece, iktidar için çekişen tarafların, kendilerini yolun sonuna getirip sahneden hiç de üzücü olmayan bir şekilde ayrılmalarına neden olacak cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimleri için anlaşabilecekleri konusunda iyimser, daha doğrusu hayalperest olan azınlığın zihninde mevcut!
Libyalıların çoğunluğu hilenin farkına vardı. Bitkin düştükten ve daha önce dikkatlerini çekmemiş bir gerçeği kavradıktan sonra koşmayı bıraktılar.
Gerçek şu: Bazı farklılıklara sahip olsalar da hırsızlar bir devlet kurmazlar ve onların lügatlerinde ganimetten aldıkları payla ilgili olmayan hiçbir bir kelimeye yer yoktur.
